Είμαι περήφανος που η γενιά μου έζησε και είδε πώς μπορεί να οικοδομηθεί ο σοσιαλισμός

Στα 96 χρόνια έφυγε από την ζωή ο Β. Μπίλακ

Πλήρης ημερών έφυγε από τη ζωή, σε ηλικία 96 χρόνων, στις 6 Φλεβάρη και κηδεύτηκε χτες ο Σλοβάκος κομμουνιστής, ηγετικό στέλεχος του ΚΚ Τσεχοσλοβακίας, Βασίλ Μπίλακ. Στο πρόσωπό του η αστική και αντικομμουνιστική προπαγάνδα συγκέντρωσε όλα της τα πυρά, γιατί υπήρξε από εκείνα τα στελέχη του Προεδρείου της ΚΕ του ΚΚ Τσεχοσλοβακίας που απέτρεψαν την αντεπανάσταση και την καπιταλιστική παλινόρθωση το 1968, που είχε δρομολογηθεί με τη δεξιά ηγεσία του Κόμματος και την υποδαύλιση από τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, πρωτίστως τις ΗΠΑ και τη Γερμανία.

Οι συνεπείς επαναστατικές δυνάμεις του ΚΚ Τσεχοσλοβακίας, ανάμεσα τους και ο Μπίλακ, ζήτησαν τη διεθνιστική βοήθεια των σύμμαχων σοσιαλιστικών χωρών του Συμφώνου της Βαρσοβίας, αποτρέποντας την αντεπανάσταση. Η αντεπαναστατική δράση στην Τσεχοσλοβακία, όπως και αυτή στην Ουγγαρία το 1956, υποτιμήθηκαν από το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, και ιδιαίτερα τα κόμματα εξουσίας, ως προς τη στρατηγική του ιμπεριαλισμού για ανατροπή από τα μέσα, μέσω της οπορτουνιστικής διάβρωσης και της επικράτησης αντεπαναστατικών στοιχείων στις κρατικές και κομματικές ηγεσίες, όπως αποδείχτηκε περίτρανα με τις ανατροπές του 1989-1991, αλλά και ως προς την πολιτική που ακολουθούσαν για τη σοσιαλιστική οικοδόμηση, στην πορεία προς τον κομμουνισμό.

Ο Βασίλ Μπίλακ γεννήθηκε στην Κράινα Μπύστρα, στις 11 Αυγούστου 1917 από αγροτική οικογένεια και στα 11 του χρόνια έχασε και τους δύο γονείς του και ρίχτηκε στη βιοπάλη ως ράφτης. Τη δεκαετία του '40 συνδέθηκε με το εργατικό και κομμουνιστικό κίνημα και αναδείχτηκε σε ηγετικό στέλεχος του Κομμουνιστικού Κόμματος. Ηταν από εκείνα τα στελέχη που και είχαν προειδοποιήσει και αντιπάλεψαν τις αντεπαναστατικές ανατροπές και για αυτό το λόγο βρέθηκαν, μετά τη νίκη της αντεπανάστασης, στο στόχαστρο της αντικομμουνιστικής επίθεσης. Υπέστη διώξεις για «δράση κατά της διεθνούς ειρήνης κι ασφάλειας» (για την υπεράσπιση του σοσιαλισμού με τη συνδρομή και των στρατευμάτων του Συμφώνου της Βαρσοβίας) και για «κατασπατάληση του δημόσιου χρήματος» (για τη διεθνιστική βοήθεια που προσέφερε το ΚΚ Τσεχοσλοβακίας στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα). Οι κατηγορίες αυτές, παρότι σέρνονταν ως το τέλος της ζωής του, ποτέ δεν μπόρεσαν να σταθούν σε ένα δικαστήριο, όπως επιχειρήθηκε το 2002

«Για ένα πράγμα, μας λέει, είμαι περήφανος. Γιατί εγώ και η γενιά μου έζησε και είδε πώς είναι να οικοδομείς το σοσιαλισμό. Ο,τι κάναμε, το κάναμε για το καλό του λαού και είμαι περήφανος γι' αυτό».

Ριζοσπάστης 

Σημαντική μορφή του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος

Συλλυπητήριο του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ στο ΚΚ Σλοβακίας για την απώλεια του σ. Βασίλ Μπίλακ

Το Τμήμα Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ έστειλε το ακόλουθο συλλυπητήριο μήνυμα προς το ΚΚ Σλοβακίας για την απώλεια του συντρόφου Βασίλ Μπίλακ:
«Αγαπητοί σύντροφοι,
Με μεγάλη θλίψη πληροφορηθήκαμε την απώλεια του συντρόφου Βασίλ Μπίλακ.
Ο σύντροφος Μπίλακ αποτέλεσε σημαντική μορφή του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος. Ξεχωριστή ήταν η συμβολή του στην ανατροπή των αντεπαναστατικών σχεδίων το '68, καθώς και στην προσπάθεια σοσιαλιστικής οικοδόμησης στην Τσεχοσλοβακία. Δε λύγισε μετά τις αντεπαναστατικές ανατροπές και κράτησε αταλάντευτη στάση υπεράσπισης του σοσιαλισμού. Για τη στάση του αυτή αντιμετώπισε άθλιες αντικομμουνιστικές διώξεις σε βάρος του, από τις οποίες βγήκε αλύγιστος.
Παρακαλούμε μεταφέρετε τα θερμά συλλυπητήρια σε όλους τους συντρόφους του ΚΚ Σλοβακίας και στην οικογένειά του.
Τμήμα Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ».

Ριζοσπάστης

ΒΑΣΙΛ ΜΠΙΛΑΚ

Είμαι περήφανος που η γενιά μου έζησε και είδε πώς μπορεί να οικοδομηθεί ο σοσιαλισμός

Συνάντηση με μια μορφή του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος

Ο Βασίλ Μπίλακ

Τα 87 χρόνια του θα κλείσει τον επόμενο μήνα ο Βασίλ Μπίλακ, μια από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του κομμουνιστικού κινήματος της Τσεχοσλοβακίας, αλλά και του ευρωπαϊκού κομμουνιστικού κινήματος. Ο Β. Μπίλακ έμεινε στην ιστορία ως στέλεχος του ΚΚ Τσεχοσλοβακίας, μέλος του ΠΓ, αφού ήταν ένας από τους πρωτεργάτες που υπερασπίστηκαν την επανάσταση και το σοσιαλισμό, από την αντεπαναστατική δράση που εκδηλώθηκε το 1968 στην Τσεχοσλοβακία.

Με την ευκαιρία της πραγματοποίησης του 5ου Συνεδρίου του Κομμουνιστικού Κόμματος Σλοβακίας (ΚΚΣ) ζητήσαμε από τους συντρόφους του ΚΚΣ να βοηθήσουν να συναντήσουμε τον σ. Β. Μπίλακ, που, όπως είναι γνωστό, διώκεται από τις σημερινές «δημοκρατικές» αρχές της Σλοβακίας.

Η συνάντηση έγινε στο σπίτι του σ. Β. Μπίλακ, κάπου στο κέντρο της Μπρατισλάβας, σε θερμό, συντροφικό κλίμα, παρουσία του Προέδρου του ΚΚ Σλοβακίας, σ. Γιόζεφ Σεφτς.

Αφού του μεταφέραμε τους συντροφικούς χαιρετισμούς των κομμουνιστών της Ελλάδας, του ζητήσαμε να μας πει περισσότερα για την αντιμετώπιση, που του επιφυλάσσουν όλα αυτά τα χρόνια οι αρχές της χώρας.

«Η υπόθεση, μας είπε, είναι "παγωμένη", αλλά δεν έχει κλείσει, κι οποιαδήποτε στιγμή τους χρειάζεται την "ξεπαγώνουν". Την περασμένη βδομάδα και πάλι με κάλεσαν για "διευκρινίσεις" και πήγε ο δικηγόρος μου. Πρόκειται για μια 100% πολιτική δίωξη, που γίνεται σε βάρος μου».

Τρεις βασικές κατηγορίες

Μόλις τα λέει αυτά, σηκώνεται και με τη βοήθεια του μπαστουνιού του, κατευθύνεται στη βιβλιοθήκη, πίσω από το γραφείο του. Επιστρέφει «οπλισμένος» μ' ένα φάκελο με το «κατηγορητήριο» σε βάρος του.

«Οι βασικές κατηγορίες που μου απευθύνουν, συνέχισε ο σ. Β. Μπίλακ, είναι τρεις:

Η πρώτη αφορά στην προσωπική μου στάση στα γεγονότα του 1967-1968, για τα οποία με κατηγορούν ότι δήθεν "έθεσα σε κίνδυνο την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια" κι ιδιαίτερα μάλιστα τις σοσιαλιστικές χώρες! Ως νομικό "πάτημα" χρησιμοποιούν ένα νόμο του 1950, που είχε ψηφιστεί στη Σοσιαλιστική Τσεχοσλοβακία, μετά τη Διακήρυξη της Στοκχόλμης και στον οποίο θεωρούνταν "έγκλημα" η δράση κατά της διεθνούς ειρήνης κι ασφάλειας. Ισχυρίζονται, λοιπόν, χωρίς ντροπή, πως εγώ δήθεν καταπάτησα αυτόν το νόμο.

Η δεύτερη κατηγορία αφορά στη δραστηριότητά μου, όσο αφορά στην αύξηση των μισθών των γραμματέων των περιφερειακών οργανώσεων του ΚΚ Τσεχοσλοβακίας, οι οποίοι έπαιρναν μισθό χαμηλότερο από τα ανάλογα κυβερνητικά στελέχη. Εκανα μια πρόταση για την εξισορρόπηση των μισθών τους και τώρα με κατηγορούν ότι χρεοκόπησα το κράτος, πράγμα ψευδές, γιατί το Κόμμα είχε δικά του έσοδα από τις συνδρομές και τη διαχείριση της περιουσίας του, με τα οποία και αποζημίωνε τα στελέχη του. Κι όμως, κάνουν κάποιους υπολογισμούς και μου προσάπτουν ζημιά 30 εκατομμυρίων κορονών.

Η τρίτη κατηγορία αφορά στη δράση μου στο διεθνές κίνημα και τη βοήθεια προς το κομμουνιστικό κι εργατικό κίνημα, όπως και τη βοήθεια που έδινε η χώρα μας σε αναπτυσσόμενες χώρες. Ομως, η βοήθεια σ' αυτές τις χώρες δινόταν μετά από προτροπή του ΟΗΕ. Σ' ό,τι αφορά στη βοήθεια στα κομμουνιστικά κι εργατικά κόμματα, από το κομματικό μας ταμείο, στέλναμε κάθε χρόνο στη Μόσχα, στο Ταμείο Αλληλοβοήθειας των ΚΚ, το ποσό των 500 χιλιάδων δολαρίων. Η κατηγορία περί κατασπατάλησης του δημοσίου χρήματος δεν ισχύει, γιατί επρόκειτο για χρήματα των Τσεχοσλοβάκων κομμουνιστών, που δίνονταν για την υλοποίηση του διεθνιστικού τους καθήκοντος».

Διάτρητο το κατηγορητήριο

Συνολικά, έχουν βρει και ρωτήσει 1.500 μάρτυρες κατηγορίας. Ενώ τα υλικά του σχετικού φακέλου ξεπερνούν τις 28 χιλιάδες δακτυλογραφημένες σελίδες!

Οπως μας λέει ο σ. Μπίλακ, το Περιφερειακό Δικαστήριο της Μπρατισλάβας εξέτασε την υπόθεση το 2001 «κεκλεισμένων των θυρών» και χωρίς την παρουσία του ίδιου του Β. Μπίλακ και κατέληξε στο συμπέρασμα πως το κατηγορητήριο ήταν διάτρητο και δεν μπορούσε να σταθεί σε ανοιχτή δίκη στο δικαστήριο. Την ίδια στιγμή όμως, το συγκεκριμένο δικαστήριο δεν έβαλε τέλος στην υπόθεση, αλλά προώθησε και πάλι το θέμα στις εισαγγελικές αρχές, οι οποίες καλέστηκαν να αναπροσαρμόσουν το κατηγορητήριο. Ετσι, όποτε «βολεύει» τις αρχές, ανακινούν το ζήτημα. «Θα μπορούσες να πεις ότι πρόκειται για μια κωμωδία, μας λέει ο σ. Μπίλακ, με την οποία θα έπρεπε να ασχοληθούν οι χιουμορίστες κι όχι οι δικηγόροι, αν πίσω από αυτήν την υπόθεση δε βρίσκονταν συγκεκριμένες πολιτικές σκοπιμότητες».

Αναθερμαίνουν τον αντικομμουνισμό

«Πρώτα απ' όλα, θέλουν να διατηρούν ένα κλίμα αντικομμουνισμού στη χώρα και, δεύτερον, χρησιμοποιούν την υπόθεση ως μέτρο πίεσης κι εκφοβισμού των κομμουνιστών», λέει ο σ. Μπίλακ και μας υπενθυμίζει ότι στη χώρα του, όπως και στη γειτονική Τσεχία, υπάρχει σε ισχύ σχετικός αντικομμουνιστικός νόμος, με τον οποίο ταυτίζεται ο κομμουνισμός με το φασισμό και λειτουργεί μια Υπηρεσία, που δήθεν μελετά τα «εγκλήματα» του κομμουνισμού και μπορεί να κινήσει ποινικές διώξεις ενάντια σε πρώην στελέχη του σοσιαλιστικού καθεστώτος.

Ο σ. Γ. Σεφτς παρεμβαίνει στη συζήτηση και σημειώνει ότι πριν από τις εκλογές του 2002 εκδηλώθηκε προσπάθεια απαγόρευσης του ΚΚ Σλοβακίας, το οποίο τελικά δεν απαγορεύτηκε για μερικές μόνο ψήφους στο Κοινοβούλιο.

Ακλόνητη η πίστη στο δίκιο του σοσιαλισμού

Ο σ. Β. Μπίλακ θυμήθηκε τον σ. Χ. Φλωράκη, τις συντροφικές σχέσεις που υπήρχαν ανάμεσα στο ΚΚΕ και στο ΚΚ Τσεχοσλοβακίας, αλλά και προσωπικότητες που είχε συναντήσει στην Ελλάδα, όπως τον Μ. Θεοδωράκη, τον Α. Παπανδρέου κ.ά.

«Για ένα πράγμα, μας λέει, είμαι περήφανος. Γιατί εγώ κι η γενιά μου έζησε κι είδε πώς είναι να οικοδομείς τον σοσιαλισμό. Ο,τι κάναμε, το κάναμε για το καλό του λαού κι είμαι περήφανος γι' αυτό. Να μεταφέρετε πολλά χαιρετίσματα στους Ελληνες κομμουνιστές, στον σ. Χ. Φλωράκη, στην ηγεσία του ΚΚΕ. Παρακολουθώ τις εξελίξεις και χαίρομαι για την ορθή πολιτική του ΚΚΕ και την ενίσχυση των θέσεών του».

Αποχαιρετήσαμε τον σ. Μπίλακ και το μυαλό μας πήγε στους επίσης μεγάλους σε ηλικία Λιθουανούς κομμουνιστές, Μ. Μπουροκιάβιτσιους και Γ. Κουολιάλις, που συναντήσαμε πριν από περίπου ένα εξάμηνο στις φυλακές του Βίλνιους, όπου εξακολουθούν να είναι φυλακισμένοι, γιατί δεν υπογράφουν δήλωση «αποκήρυξης του κομμουνισμού». Μας κυρίευσε το ίδιο αίσθημα του θαυμασμού. Ηταν, δίχως άλλο, η αγέρωχη στάση αυτών των βετεράνων κομμουνιστών, που, παρά τα χρόνια τους, αντιμετωπίζουν με απερίγραπτη στωικότητα και παλικαριά τις όποιες διώξεις σε βάρος τους, αλλά και διατηρούν ακλόνητη την πίστη τους στο δίκιο της υπόθεσης της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων, στην υπόθεση του σοσιαλισμού. Κι η σκέψη που πέρασε από το μυαλό μας ήταν μια: Μωρέ, απόλυτο δίκιο έχει ο λαός μας όταν λέει πως «τα στερνά τιμούν τα πρώτα!».

Ε. Β.

Ριζοσπάστης, 4/7/2004