Παρασκευή "αυθόρμητων κινημάτων φοιτητών": Αναδημοσίευση λόγω επικαιρότητας στο Χονγκ Κονγκ

Ο Raul Capote

Συνέντευξη με πρώην συνεργάτη της CIA: "Τα σχέδια της CIA για τη Βενεζουέλα έχουν προχωρήσει πολύ" 
Venezuela Analysis 
Μτφρ.: Lenin Reloaded

Ο Raúl Capote είναι Κουβανός. Αλλά όχι ένας οποιοσδήποτε Κουβανός. Στα νιάτα του στρατολογήθηκε από τη CIA. Του πρόσφεραν ατελείωτα χρήματα για να συνωμοτήσει στην Κούβα. Αλλά μετά συνέβη κάτι απροσδόκητο για τις ΗΠΑ. Ο Capote δούλευε στην πραγματικότητα για την Κουβανική εθνική ασφάλεια. Από εκεί και πέρα, εργάστηκε ως διπλός πράκτορας. Αυτή είναι η ιστορία του, με τη μορφή αποκλειστικής συνέντευξης στο περιοδικό Chávez Vive, την οποία έδωσε στην Αβάνα:

Ερώτηση: Με ποια διαδικασία στρατολογήθηκες; 

Ξεκίνησε ως πολυετής διαδικασία, με πολλά χρόνια προετοιμασίας. Ηγούμουν ενός κουβανικού φοιτητικού κινήματος, το οποίο, εκείνο τον καιρό, δημιούργησε μια οργάνωση, την Πολιτισμική Ένωση των Αδελφών Saiz: μια ομάδα νέων δημιουργών, ζωγράφων, συγγραφέων και καλλιτεχνών. Εργαζόμουν σε μια πόλη στην νότια Κούβα, το Cienfuegos, η οποία ενδιέφερε ιδιαίτερα τον εχθρό, διότι ήταν πόλη στην οποία χτιζόταν τότε ένας σημαντικός βιομηχανικός πόλος. Έχτιζαν ένα ηλεκτροδοτικό κέντρο, το μοναδικό στην Κούβα, και πολλοί νέοι εργαζόντουσαν εκεί. Για τον ίδιο λόγο, ήταν επίσης μια πόλη όπου ζούσαν πολλοί νέοι μηχανικοί που είχαν αποφοιτήσει απ' την Σοβιετική Ένωση. Μιλάμε για τα τέλη της δεκαετίας του 1980, όταν η υπήρχε αυτή η διαδικασία που ονομάζεται Περεστρόικα. Για το λόγο αυτό, επρόκειτο για ενδιαφέρουσα περιοχή, υπήρχαν πολλοί νεολαίοι. Και είναι γεγονός πως ήμουν νεαρός ηγέτης ενός πολιτιστικού οργανισμού, στον οποίο εμπλεκόταν ένα σημαντικό τμήμα των μηχανικών που τους ενδιέφεραν οι τέχνες. Αυτό απέκτησε ενδιαφέρον για τους ΒορειοΑμερικάνους, και άρχισαν να επισκέπτονται τις συναντήσεις μας. Ποτέ δεν ταυτοποιήθηκαν ως εχθροί ή ως αξιωματούχοι της CIA.

Ερ. Υπήρχαν πολλοί, ή ερχόταν διαρκώς ο ίδιος;

Αρκετοί. Δεν παρουσιάστηκαν ποτέ ως αξιωματούχοι της CIA, ούτε ως άνθρωποι που ήρθαν για να δημιουργήσουν προβλήματα, τίποτε τέτοιο.

Ερ. Και τι θεωρείς ότι ήταν;

Παρουσιάστηκαν ως άνθρωποι που ήρθαν να μας βοηθήσουν με το εγχείρημά μας, και που είχαν τη δυνατότητα να το χρηματοδοτήσουν. Είπαν πως είχαν τη δυνατότητα να το πραγματοποιήσουν. Η πρόταση ως τέτοια ακουγόταν ενδιαφέρουσα, γιατί εντάξει, ένα εγχείρημα στον λογοτεχνικό κόσμο προϋποθέτει να ξέρεις εκδότες, να έχεις σχέσεις με τον εκδοτικό κόσμο. Είναι πολύ πολύπλοκη αγορά. Και ήρθαν στο όνομα εκδοτών. Αυτό που συνέβη ήταν ότι κατά τη διαδικασία της επαφής μαζί μας, αυτό που πραγματικά ήθελαν έγινε σαφές. Γιατί αφότου έκαναν την επαφή, αφότου άρχισαν να έρχονται στις συναντήσεις μας, αφότου άρχισαν να υπόσχονται χρηματοδότηση, ήρθαν και οι όροι για τη χρηματοδότηση.

Ερ. Τι όρους έθεσαν;

Μας είπαν: Έχουμε τη δυνατότητα να θέσουμε την αγορά στη διάθεσή σας, να σας βάλουμε στις αγορές βιβλίων ή γλυπτικής ή κινηματογράφου και λοιπά, αλλά θέλουμε την αλήθεια, γιατί αυτό που θα πουλήσουμε στην αγορά θα είναι η εικόνα της Κούβας. Η εικόνα της Κούβας πρέπει να είναι ρεαλιστική, να δείχνει τις δυσκολίες, τι συμβαίνει στη χώρα. Μας ζήτησαν να κάνουμε κριτική στην επανάσταση στη βάση προπαγανδιστικής γραμμής ενάντια στην Κούβα, την οποία μας έδωσαν. 

Ερ. Πόσο μεγάλο προϋπολογισμό είχαν;
 
Ήρθαν με ατέλειωτα ποσά χρημάτων, γιατί η πηγή του χρήματος, προφανώς, μάθαμε με τον καιρό από πού ήταν. Για παράδειγμα, υπήρχε η USAID, ο μεγάλος παροχέας, ο γενικός υπεύθυνος για αυτό τον προϋπολογισμό, ο οποίος κατήυθυνε το χρήμα μέσω ΜΚΟ, πολλές από τις οποίες επινοήθηκαν ειδικά για την Κούβα. Ήταν ΜΚΟ που δεν υπήρχαν, δημιουργήθηκαν αποκλειστικά για αυτή τη δουλειά στην Κούβα, και μιλάμε για χιλιάδες και χιλιάδες δολάρια. Δεν δούλευαν με μικρούς προϋπολογισμούς. Για να σας δώσω ένα παράδειγμα, κάποια στιγμή μου πρόσφεραν 10.000 δολάρια απλώς για να συμπεριλάβω στοιχεία αντι-Κουβανικής προπαγάνδας στο μυθιστόρημα που έγραφα.

Ερ. Για ποια χρονιά μιλάμε;
 
Γύρω στα 1988-89.
 
Ερ. Πόσοι έγιναν επαφές αυτών των ανθρώπων ή στρατολογήθηκαν; 

Στην πραγματικότητα, η επιτυχία τους δεν κράτησε πολύ. Γιατί στην Κούβα υπήρχε μια κουλτούρα ολικής σύγκρουσης με αυτό τον τύπο δράσης, και ο κόσμος ήξερε πολύ καλά ότι υπήρχε κάτι πίσω από την ιστορία ότι ήθελαν να μας "βοηθήσουν". Δεν ήταν τίποτε καινούργιο στην ιστορία του τόπου, και για το λόγο αυτό ήταν πολύ δύσκολο για αυτούς να διεισδύσουν. Σε μια συγκεκριμένη στιγμή, γύρω στο 1992, είχαμε μια συνάντηση όλα τα μέλη της οργάνωσης, και αποφασίσαμε να τους αποβάλλουμε. Δεν τους επιτρέψαμε να παρακολουθήσουν άλλες συναντήσεις. Αυτούς τους ανθρώπους, που ήδη ερχόντουσαν με συγκεκριμένες προτάσεις, και που έθεταν όρους για την οικονομική βοήθεια που θα μας έδιναν. Από τη στιγμή που το κάναμε αυτό και τους απορρίψαμε, τους αποβάλλαμε από τα κεντρικά της οργάνωσης, αυτοί άρχισαν να εξειδικεύουν. Άρχισαν να επισκέπτονται εμένα συγκεκριμένα και κάποιους άλλους συντρόφους, νεολαία. Με κάποιους πέτυχαν, ή θα έπρεπε να πω πέτυχαν να βγάλουν κάποιους απ' αυτούς έξω απ' την Κούβα.

Ερ. Τι είδους προφίλ αναζητούσαν, πάνω κάτω, αν μπορείς να ορίσεις κάποιο προφίλ;
 

Ήθελαν πάνω από όλα τότε, να παρουσιαστεί η Κούβα ως χώρα σε χάος. Ότι ο σοσιαλισμός στην Κούβα δεν είχε καταφέρει να καλύψει τις ανάγκες του πληθυσμού, ότι η Κούβα ήταν μια χώρα όπου ο σοσιαλισμός είχε φέρει απόλυτη φτώχεια, ότι σαν μοντέλο δεν άρεσε σε κανέναν. Αυτό ήταν το κλειδί σε όσα αναζητούσαν κυρίως σε εκείνη την περίοδο.

Ερ. Για πόσο διάστημα ήσουν πράκτορας της CIA;
 

Ήμασταν σ' αυτή την αρχική ιστορία ως το 1994. Γιατί το 1994, πήγα στην Αβάνα, επέστρεψα στην πρωτεύουσα, κι εδώ, στην πρωτεύουσα, άρχισα να δουλεύω στην Ένωση Πολιτισμικών Εργατών, μια ένωση που εκπροσωπούσε όσους εργαζόντουσαν για τον πολιτισμό στην πρωτεύουσα, και έγινα πιο ενδιαφέρων για αυτούς, επειδή άρχισα να διευθύνω — απ' το να είμαι ηγέτης μιας οργάνωσης νεολαίας με 4.000 μέλη, να διευθύνω μια ένωση με 40.000 μέλη μόνο στην Αβάνα. Και μετά τα πράγματα γίνονται πολύ πιο ενδιαφέροντα. Ακολούθησαν επαφές. Εκείνη την περίοδο εμφανίστηκε μια καθηγήτρια από ένα νέο πανεπιστήμιο, που ήρθε με την αποστολή να ξεκινήσει την παραγωγή του λογοτεχνικού μου έργου, να γίνει εκπρόσωπός μου, να οργανώσει εκδηλώσεις. 

 
Ερ. Μπορείς να δώσεις το όνομά της;  

Όχι, επειδή χρησιμοποιούσαν ψευδώνυμα. Ποτέ δεν χρησιμοποιούσαν αληθινά ονόματα. Και αυτό το είδος δουλειάς, η προώθησή μου ως συγγραφέα, τους ενδιέφερε πολύ, γιατί ήθελαν να με μετατρέψουν σε προσωπικότητα στον κόσμο εκείνο. Να με προωθήσουν και να με εμπλέξουν μαζί τους έμμεσα. Και μετά, το 2004, ήρθε στην Αβάνα ένα άτομο γνωστό στη Βενεζουέλα, η Kelly Keiderling.

Η Kelly Keiderling

 

Η Kelly ήρθε στην Αβάνα για να εργαστεί ως Διευθύντρια του Γραφείου Τύπου και Πολιτισμού. Κανόνισαν μια συνάντηση, κανόνισαν ένα κοκτέιλ πάρτι, και στο πάρτι εκείνο συνάντησα 12 ΒορειοΑμερικάνους αξιωματούχους, ΒορειοΑμερικάνους και Ευρωπαίους. Δεν ήταν μόνο ΒορειοΑμερικάνοι. Ήταν όλοι άνθρωποι με εμπειρία, κάποιοι μέσα επίσης στη Σοβιετική Ένωση, άλλοι που είχαν συμμετάσχει στην εκπαίδευση και προετοιμασία ανθρώπων στη Γιουγκοσλαβία, στις χρωματιστές επαναστάσεις, και ήθελαν πολύ να με γνωρίσουν. Η Kelly απέκτησε πολύ στενή επαφή μαζί μου. Άρχισε να με προετοιμάζει. Άρχισε να με διδάσκει. Άρχισα να παίρνω απ' αυτήν μια πολύ στέρεη εκπαίδευση. Πώς να δημιουργώ εναλλακτικές ομάδες, ανεξάρτητες ομάδες, να οργανώνω και να εκπαιδεύω ηγέτες της νεολαίας που δεν συμμετείχαν στη δουλειά των πολιτισμικών μας ινστιτούτων. Κι αυτό έγινε το 2004-2005. Η Kelly εξαφανίστηκε από το προσκήνιο το 2005-6. Κι όταν άρχισα να εργάζομαι, με έβαλε σε άμεση επαφή με αξιωματούχους της CIA. Θεωρητικά ήμουν ήδη δεσμευμένος σ' αυτούς, ήμουν έτοιμος για την επόμενη αποστολή, και με έβαλαν σε επαφή με τον Rene Greenwald, αξιωματούχο της CIA, ο οποίος δούλευε άμεσα μαζί μου, και με έναν άνθρωπο που τον έλεγαν Marc Wachtenheim, και ο οποίος ήταν τότε ο ηγέτης του Project Cuba του Pan-American Foundation for Development.

Οι Greenwald και Wachtenheim

Αυτός ο άνθρωπος, ο Marc, επιπρόσθετα με την διεύθυνση του Project Cuba, είχε άμεσο δεσμό με την Κούβα, δηλαδή χρηματοδοτούσε το αντεπαναστατικό εγχείρημα, αλλά είχε επίσης εμπλοκή στην εργασία κατά της Βενεζουέλα. Δηλαδή, ήταν ένας άνθρωπος ο οποίος, μαζί με μεγάλο τμήμα από την ομάδα αξιωματούχων αυτού του διάσημου εγχειρήματος, δούλευε επίσης ενάντια στη Βενεζουέλα εκείνο το διάστημα. Ήταν στενά συνδεδεμένα. Κάποιες φορές χρειαζόταν πολλή δουλειά για να ξεχωρίσεις ποιος δούλευε με την Κούβα και ποιος όχι, επειδή πολλές φορές συνδεόντουσαν. Για παράδειγμα, υπήρχαν Βενεζουελάνοι οι οποίοι ήρθαν να δουλέψουν μαζί μου οι οποίοι εργαζόντουσαν στη Ουάσινγκτον, και ήταν υφιστάμενοι του Pan-American Foundation και της CIA, και ήρθαν στην Κούβα για να με εκπαιδεύσουν επίσης, και να φέρουν προμήθειες. Από εκεί δημιουργήθηκε η ιδέα της ίδρυσης ενός οργανισμού, ενός εγχειρήματος με το όνομα Γένεσις. 

Η Γένεσις μπορεί να είναι η βάση, ως ιδέα, για πολλά από τα πράγματα που συμβαίνουν τώρα στον κόσμο, γιατί η Γένεσις ήταν ένα εγχείρημα με στόχο την πανεπιστημιακή νεολαία της Κούβας. Κάνανε κάτι παρόμοιο στη Βενεζουέλα. Γιατί; Η ιδέα ήταν να μετατραπούν τα πανεπιστήμια — που πάντα ήταν επαναστατικά, που έφτιαξαν επαναστάτες, μέσα απ' τα οποία βγήκαν πολλοί από τους επαναστάτες και στις δύο χώρες — να μετατραπούν σε εργοστάσια αντιδραστικών. Πώς το καταφέρνεις αυτό; Φτιάχνοντας ηγέτες. Τι άρχισαν να κάνουν στη Βενεζουέλα; Στείλαν φοιτητές στη Γιουγκοσλαβία, με χρήματα του International Republican Institute (IRI), το οποίο χρηματοδοτούνταν απ' τη USAID και το Ινστιτούτο Albert Einstein, και τα στείλανε σε ομάδες των δέκα, μαζί με τους καθηγητές τους. 

Ερ. Έχεις τα ονομάτα των Βενεζουελάνων; 

Όχι, μιλάμε για εκατοντάδες. Μίλησα με την καθηγήγρια, και παρατήρησα μια ομάδα και παρακολούθησα μια δεύτερη. Γιατί δούλευαν μακροπρόθεσμα.Το ίδιο σχέδιο υπήρχε και ενάντια στην Κούβα.  Η Γένεσις προωθούσε, μέσα στο πανεπιστήμιο, ένα πλάνο υποτροφιών εκπαίδευσης για Κουβανούς ηγέτες των φοιτητών και καθηγητές. Το σχέδιο ήταν πολύ παρόμοιο. Επίσης, το 2003, ετοίμασαν εδώ στην Αβάνα, ένα μάθημα στον Τομέα Αμερικανικών ενδιαφερόντων, το οποίο είχε τίτλο "Ανατρέποντας έναν ηγέτη, ανατρέποντας έναν δικτάτορα", το οποίο βασίστηκε στην εμπειρία της Otpor στην ανατροπή του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς.

 

Και η ιδέα ήταν αυτή: μακροπρόθεσμη εργασία, σε ένα κουβανικό πανεπιστήμιο, διότι αυτά τα εγχειρήματα παίρνουν πολύ χρόνο για να φέρουν αποτελέσματα. Θεωρώ επίσης —δεν έχω αποδείξεις, αλλά πιστεύω— ότι στη Βενεζουέλα ξεκίνησαν πριν την κυβέρνηση Τσάβεζ, γιατί το πλάνο μετατροπής των Λατινοαμερικάνικων πανεπιστημίων, που ήταν πάντα πηγές επαναστατικών διαδικασιών, σε αντιδραστικά πανεπιστήμια, είναι παλιότερο από τη διαδικασία στη Βενεζουέλα να ανατραπεί η κατάσταση και να δημιουργηθεί μια νέα δεξιά. 

Ερ. Η CIA δούλευε μόνο στο Καράκας; 

Όχι, σε όλη τη Βενεζουέλα. Αυτή τη στιγμή, η Γένεσις έχει ένα σχέδιο υποτροφιών για να δημιουργήσει ηγέτες στην Κούβα. Δίνουν υποτροφίες σε φοιτητές για μεγάλα ΒορειοΑμερικανικά πανεπιστήμια, για να τους εκπαιδεύσουν ως ηγέτες, με όλα τα έξοδα πληρωμένα. Πληρώνουν τα έξοδά τους, τους δίνουν πλήρεις υποτροφίες. Μιλάμε για το 2004-5 εδώ. Ήταν πολύ ξεκάθαρο. Μετά, οι ηγέτες αυτοί επιστρέφουν στα πανεπιστήμια κάποια στιγμή. Είναι φοιτητές. Πηγαίνουν για να τελειώσουν την καριέρα τους. Αυτοί οι ηγέτες, όταν τελειώσουν τις σπουδές τους, συνεχίζουν σε διάφορες δουλειές, διάφορες δυνατότητες, ως μηχανικοί, ως πτυχιούχοι σε διαφορετικά τμήματα της Κουβανικής κοινωνίας, αλλά υπάρχουν και άλλοι οι οποίοι συνεχίζουν να προετοιμάζουν διαρκώς ηγέτες μέσα στο πανεπιστήμιο. Μια απ' τις σημαντικότερες αποστολές των ηγετών των φοιτητών ήταν  να πάρουν την ηγεσία των σημαντικότερων οργανώσεων νεολαίας του πανεπιστημίου. Στην περίπτωση της Κούβας, μιλάμε για την Ένωση Κομμουνιστικής Νεολαίας και την Ομοσπονδία Πανεπιστημιακών Φοιτητών. Δηλαδή, όχι να δημιουργηθούν παράλληλες ομάδες σε κείνη τη φάση, αλλά να γίνουν ηγέτες των οργανώσεων που ήδη υπήρχαν στην Κούβα. Επίσης, να δημιουργηθεί μια ομάδα ηγετών στη στρατηγική του "βελούδινου" πραξικοπήματος. Η εκπαίδευση δηλαδή ανθρώπων για την κατάλληλη στιγμή ώστε να αρχίσουν τις περίφημες "χρωματιστές επαναστάσεις" ή τους "μη βίαιους πολέμους", που, όπως ξέρετε πολύ καλά, δεν έχουν καμία σχέση με τη μη βία.

Ερ. Τι αναζητούσαν σε έναν καθηγητή για να τον στρατολογήσουν; 

Οι καθηγητές είναι πολύ εύκολοι. Βρίσκουν πανεπιστημιακούς καθηγητές που είναι δυσαρεστημένοι με το ίδρυμα, απογοητευμένους ανθρώπους,  επειδή θεωρούν ότι το πανεπιστήμιο δεν τους εξασφαλίζει τίποτε, ή ότι δεν αναγνωρίζει την αξία τους. Αν είναι πιο μεγάλοι σε ηλικία, ακόμα καλύτερα. Δεν το οριοθετούσαν. Αναζητούσαν γηραιότερους ώστε να τους επιλέξουν. Αν στείλεις ένα πλάνο υποτροφιών, ή το στέλνεις και με τη μία παίρνουν μια πρόσκληση να συμμετάσχουν σε ένα μεγάλο διεθνές συνέδριο σε μια επιστήμη, θα σου είναι αιωνίως ευγνώμονες, γιατί εσύ ήσουν που ανακάλυψες το ταλέντο τους, που δεν τους το αναγνώρισε ποτέ το πανεπιστήμιο. Όταν αυτό το άτομο επιστρέψει στην Κούβα, επιστρέφει με ένα πολύ μεγάλο επιστημονικό φάκελο, διότι συμμετείχε σε ένα κορυφαίο επιστημονικό γεγονός, πέρασε από μεγάλα πανεπιστήμια, και ο φάκελός του φτάνει στην κορυφή, και μετά η επιρροή του στο πανεπιστήμιο θα είναι μεγαλύτερη, γιατί θα αναγνωριστεί ως ηγετική φυσιογνωμία στην ειδικότητά του, ακόμα και αν στην πράξη ο άνθρωπος αυτός έχει βαθιά άγνοια. 

Lenin Reloaded