«Εμείς πιστεύουμε στην πιο σωστή θεωρία που διανοήθηκαν τα πιο προοδευτικά μυαλά της ανθρωπότητας. Και η προσπάθειά μας, ο αγώνας μας, είναι να γίνει αυτή η θεωρία πραγματικότητα για την Ελλάδα και τον κόσμο ολόκληρο»...

«Είμαι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ και ακριβώς για την ιδιότητά μου αυτή δικάζομαι, γιατί το Κόμμα μου παλεύει και χαράζει το δρόμο της Ειρήνης, της Ανεξαρτησίας και της Ελευθερίας» (...)

«Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας έχει στο λαό βαθιές ρίζες. Συνδέεται μαζί του με ακατάλυτους δεσμούς αίματος και δεν μπορεί κανείς να το εξοντώσει ούτε με στρατοδικεία, ούτε με εκτελεστικά αποσπάσματα» (...)

«Αγαπάμε την Ελλάδα και το λαό της περισσότερο από τους κατηγόρους μας. Το δείξαμε όταν εκινδύνευε η ελευθερία, η ανεξαρτησία και η ακεραιότητά της και, ακριβώς, αγωνιζόμαστε για να ξημερώσουν στη χώρα μας καλύτερες μέρες χωρίς πείνα και πόλεμο. Για το σκοπό αυτό αγωνιζόμαστε και όταν χρειαστεί θυσιάζουμε και τη ζωή μας».

(Αποσπάσματα από τις απολογίες του Νίκου Μπελογιάννη στην πρώτη, Νοέμβρης 1951, και τη δεύτερη δίκη, Φλεβάρης 1952).

Το ξημέρωμα της Κυριακής 30 Μάρτη του 1952, η καρδιά αυτού του ηρωικού στελέχους του ΚΚΕ έπαψε να χτυπά ματωμένη από τα βόλια ενός εκτελεστικού αποσπάσματος που συγκροτήθηκε άρον - άρον από διάφορα κατακάθια της Ασφάλειας.

Ηταν 3 μετά τα μεσάνυχτα, όταν έφτασε ο δεσμοφύλακας στο κελί. Δίπλα του ο βασιλικός επίτροπος συνταγματάρχης Αθανασούλης. Ανακοινώνουν την απόφαση για την εκτέλεση. Στις 3.20 η φάλαγγα βγαίνει από την πύλη των φυλακών της Καλλιθέας, με κατεύθυνση προς το «συνήθη τόπο των εκτελέσεων», στου Γουδή.

Στις 4.12, κάτω από τα φώτα των προβολέων των στρατιωτικών οχημάτων, μια ομοβροντία κόβει το νήμα της ζωής του μόλις 37χρονου τότε Νίκου Μπελογιάννη, που πέφτει μαζί με τους συγκρατούμενούς του Καλούμενο, Αργυριάδη και Μπάτση.

Από τις εφημερίδες της εποχής έγινε γνωστό πως μπρος στο εκτελεστικό απόσπασμα αρνήθηκε να του δέσουν τα μάτια και ύψωσε τη φωνή του ζητωκραυγάζοντας για το ΚΚΕ.

Η μορφή του είχε γίνει ήδη παγκόσμιο σύμβολο. Η φωτογραφία που τράβηξε ο Παναγιώτης Μήτσουρας με τον Μπελογιάννη να κρατά ένα γαρύφαλλο στη δίκη του, είχε ταξιδέψει ήδη στα πέρατα της Γης. Εγινε «ο άνθρωπος με το γαρύφαλλο» από τον Πάμπλο Πικάσο.

«Εμείς πιστεύουμε στην πιο σωστή θεωρία που διανοήθηκαν τα πιο προοδευτικά μυαλά της ανθρωπότητας. Και η προσπάθειά μας, ο αγώνας μας, είναι να γίνει αυτή η θεωρία πραγματικότητα για την Ελλάδα και τον κόσμο ολόκληρο», είχε πει στη διάρκεια της δίκης του. Και γι' αυτό το πιστεύω εκτελέστηκε.

Προμελετημένο έγκλημα

Το έγκλημα ήταν προμελετημένο. Εμεινε στην ιστορία της αστικής τάξης της Ελλάδας αιώνιο μελανό στίγμα της αντιδραστικής της πορείας, αφού προχώρησε σ' αυτήν την πολιτική δολοφονία για έναν και μόνο λόγο. Για να επιβάλει την αδίστακτη κυριαρχία της και το καθεστώς της άκρατης εκμετάλλευσης των μονοπωλίων στη χώρα μας. Και η εκπλήρωση αυτού του σκοπού απαιτούσε το χτύπημα της ταξικής συνείδησης της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων, με την επιδίωξη του αφανισμού της οργανωμένης πολιτικής πρωτοπορίας, του ΚΚΕ.

Η δολοφονία του Νίκου Μπελογιάννη είχε αυτό το συμβολισμό, αυτό το σκοπό, αποδεικνύοντας και το εξής: Οτι η αστική τάξη, διεξάγοντας ταξική πάλη για τα συμφέροντά της, δεν λογαριάζει ούτε αυτήν την αγοραία ξετσίπωτη «τιμή» της δημοκρατίας της, αφού το δικό της κράτος, αν χρειαστεί, αν η ίδια δεν μπορεί «να τα βγάλει πέρα με άλλα μέσα», γίνεται στυγερός δολοφόνος του πολιτικού της αντιπάλου, επιβεβαιώνοντας ότι ο δρόμος της αντίδρασης δεν στρώνεται δίχως αίμα.

Ο Νίκος Μπελογιάννης έγινε θρύλος και τραγούδι: «Ο Μπελογιάννης ζει μες στην καρδιά μας/ ο Μπελογιάννης ζει πάν' στις κορφές/ ο Μπελογιάννης ζει κι είναι κοντά μας/ στο μήνυμά του εμπρός κομμουνιστές».

Το αίμα που έχυσε η κυβέρνηση Πλαστήρα μαζί με το Παλάτι και τους Αμερικανούς, πότισε ανεξίτηλα τις σημαίες χιλιάδων και χιλιάδων κομμουνιστών που συνεχίζουν.

Ο Μπελογιάννης ζει, γιατί το κίνημα που τον έθρεψε και τον διαπαιδαγώγησε, ζει και αναπτύσσεται. Μέσα σ' αυτό το κίνημα, σ' αυτό το Κόμμα, το ΚΚΕ, έμαθαν όλοι οι «Μπελογιάννηδες» να παλεύουν «χωρίς ύπνο και ξεκούραση, για να φτιάξουν έναν κόσμο στο μπόι των ονείρων και των ανθρώπων».