Να ρίξουμε άπλετο φως στην περίοδο της σοσιαλιστικής οικοδόμησης

Στη Θέση 82, μεταξύ άλλων, προτείνεται η «Κατάλληλη στελέχωση των Τμημάτων της ΚΕ, ώστε να προχωρήσει περαιτέρω η μελέτη της σοσιαλιστικής οικοδόμησης κατά τον 20ό αιώνα». Πολύ σωστά. Παράλληλα, όμως, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε στο μυαλό μας και στον υπόλοιπο κόσμο την αλήθεια γι' αυτό που η προπαγάνδα ονομάζει «Σταλινισμός».

Ο αντίπαλος έχει ήδη ξεκινήσει νέο κύμα «διαφώτισης» με έκδοση βιβλίων γύρω από τον «στυγνό δικτάτορα» και τη δυστυχία των λαών, που ατύχησαν να ζήσουν την «κομμουνιστική βαρβαρότητα». Αυτά έρχονται να προστεθούν στην προπαγάνδα δεκαετιών, που έχει σφηνώσει στα μυαλά των ανθρώπων μια ζοφερή εικόνα κατατρεγμών από τους κομμουνιστές και ιδιαίτερα τον Στάλιν. Προσπαθούν να παραστήσουν σαν την πιο μαύρη περίοδο της ανθρωπότητας αυτήν που ακριβώς ήταν η πιο φωτεινή. Αυτήν την περίοδο πρέπει εμείς να την προβάλλουμε σαν παράδειγμα, επιθετικά και όχι απολογητικά, έστω και αν η πρότασή μας για την επανάσταση και τη σοσιαλιστιστική οικοδόμηση στην Ελλάδα δεν αποτελεί μηχανιστική αντιγραφή της αντίστοιχης στη Σοβιετική Ενωση. Πρέπει να υπερασπιστούμε με πιο σαφή και αποφασιστικό τρόπο την αλήθεια. Και να έχουμε στο μυαλό μας ότι πολλοί, ακόμα και καλοπροαίρετοι πιστεύουν ότι πράγματι έγιναν τα περισσότερα από αυτά που καταμαρτυρούνται, ότι πράγματι ο Στάλιν έκανε όλα αυτά τα τρομακτικά. Θεωρούν, όμως, ότι όλα αυτά καλώς συνέβησαν (επανάσταση, καλοί - κακοί κ.λπ.), άρα αν χρειαστεί θα κάνουμε τα ίδια. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, εκεί που πάει να πειστεί κάποιος για την ορθότητα των προτάσεών μας, να νιώθει ότι κάτι δεν του αρέσει στην όλη ιστορία, ότι θα ζωντανέψουν οι εφιάλτες, που τόσα χρόνια έχωνε η προπαγάνδα του αντιπάλου στα κεφάλια μας.

Να τελειώσουμε μια για πάντα με το μύθο της τρομοκρατίας, των φυλακίσεων, των γκουλάκ κ.λπ. Εδώ το υλικό είναι άφθονο και τα επιχειρήματα ακόμα περισσότερα. Φυσικά, δεν αρνείται κανείς ότι υπήρχαν κάθε μορφής φυλακές στη ΣΕ (κλειστές, εργασίας, γκουλάκ). Ο σοβιετικός λαός υπερασπίστηκε τις κατακτήσεις του με το όπλο στο χέρι και είχε κάθε δικαίωμα να το κάνει. Αλλά ποιο είναι το κριτήριο για να χαρακτηρίσεις μια ενέργεια σαν βίαιη, εννοώντας απαράδεκτη, κατακριτέα, απορριπτέα; Το να στήσεις το 1922 τους έξη στο Γουδή, μετά από δίκη - παρωδία και συνοπτικές διαδικασίες για να ικανοποιήσεις την εκλογική σου πελατεία είναι αποδεκτό. Αλλά το να οδηγήσεις σε δίκη τους υπονομευτές της Επανάστασης και της προκοπής του σοβιετικού λαού («δίκες της Μόσχας» τη δεκαετία του 30) είναι «εκκαθαρίσεις προσωπικών αντιπάλων». Οταν ο Κολοκοτρώνης τιμωρούσε με φωτιά και τσεκούρι τους κοτζαμπάσηδες που προσκύναγαν τον Ιμπραήμ, επρόκειτο για πατριωτική ενέργεια. Οταν όμως τιμωρούνταν οι κουλάκοι, που έκαιγαν τις σοδειές και τα ζώα, αφήνοντας εκατομμύρια ανθρώπους να πεθάνουν από την πείνα, αυτό γινόταν για να ικανοποιήσει ο Στάλιν τα αιμοβόρα ένστικτά του.

Από τις θεμιτές, όμως, λυπηρές αλλά αναπόφευκτες ενέργειες, μέχρι αυτά που εμπνέεται η αστική προπαγάνδα, υπάρχει μεγάλη απόσταση. Το καταπληκτικό είναι πως μεγάλο μέρος των στοιχείων μπορεί να αντληθεί από τα ίδια τα κείμενα του αντιπάλου. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω το εξής: Υπάρχει εργασία - αναφορά, που έγινε σε ίδρυμα υποστηριζόμενο από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, σχετική με την αμνηστία του 1945, που δόθηκε με την ευκαιρία της νικηφόρας έκβασης του 2ου Παγκόσμιου Πολέμου. Εκεί γίνεται προσπάθεια να παρουσιαστούν οι φυλακίσεις σαν το αγαπημένο χόμπι του Στάλιν. Ωστόσο, δεν μπόρεσε να κρυφτεί ότι υπήρξε μέριμνα για το πώς θα μετακινηθούν οι αποφυλακιζόμενοι μέχρι τους τόπους κατοικίας τους, τι θα τρώνε, πώς θα περιθάλπονται, λεφτά για τα πρώτα τους έξοδα... Επίσης, ότι οι κεντρικές υπηρεσίες πίεζαν διαρκώς τους διευθυντές φυλακών, γκουλάκ κ.λπ., όταν παρατηρούνταν καθυστερήσεις στην υλοποίηση των αποφυλακίσεων. Αναφέρονται δε και διαμαρτυρίες κρατουμένων που θεωρούσαν ότι αδικήθηκαν, οι οποίες έφτασαν μέχρι τα ανώτατα κλιμάκια (μιλάμε για πολύ φίμωμα και βαρβαρότητα!).

Παράλληλα, δεν μπορεί να μείνει απέξω η καθημερινότητα του σοβιετικού πολίτη. Εδώ δεν φτάνει να πούμε με αριθμούς πόσα σχολεία ή νοσοκομεία υπήρχαν, αλλά να δείξουμε πόσο ξένοιαστος, πόσο ασφαλής ένιωθε. Υπάρχουν τόσα βιβλία, εφημερίδες και κυρίως κινηματογραφικές ταινίες της εποχής. Το διαδίκτυο είναι γεμάτο. Μαζί με τα στοιχεία, λοιπόν, πρέπει να προβάλλουμε και την εικόνα. Τα στοιχεία είναι καλά για μελέτη, αλλά για να πείσεις ότι π.χ. κάποιος καλοτρώει θα δείξεις το στρωμένο τραπέζι του όχι την απόδειξη του σουπερμάρκετ. Και πρέπει, όταν αναφερόμαστε στην οικοδόμηση του Σοσιαλισμού στη Σοβιετική Ενωση, αλλά και αλλού, να μάθουμε να λέμε πρώτα ότι οι άνθρωποι ήσαν ευτυχισμένοι, πριν πούμε ότι είχαν Υγεία, Παιδεία, εργασία κ.λπ.

Με το νέο κύμα προπαγάνδας, ο αντίπαλος μας στρώνει το δρόμο, κεντρίζει ο ίδιος το ενδιαφέρον του κόσμου, βγάζοντας από την αφάνεια θέματα, που μόνο εμάς συμφέρει να θίγονται. Πρέπει να απαντήσουμε επιθετικά, παίρνοντας εμείς την πρωτοβουλία των κινήσεων.

Προτείνω, λοιπόν, μια συστηματική δουλειά, με στόχο να πέσει άπλετο φως στην περίοδο της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, που θα ταράξει τα νερά και θα κλονίσει πεποιθήσεις, με εκδηλώσεις που θα προβάλλουν με παραστατικό τρόπο τη ζωή στη ΣΕ αλλά και σε άλλες σοσιαλιστικές χώρες. Δεν θα είναι εύκολο να πείσουμε τον κόσμο ότι ήταν ένας παράδεισος. Μπορούμε όμως να σπάσουμε την αυτονόητη για τους περισσότερους αντίληψη ότι ήταν μια κόλαση.

Γιώργος Τσόκος
ΚΟΒ ΠολυτεχνικήςΠάτρα

  

(Το κείμενο δημοσιεύτηκε στον Ριζοσπάστη της 1/3/2017, στα πλαίσια του Προσυνεδριακού Διαλόγου του 20ου Συνεδρίου του ΚΚΕ).