Χοσέ Μαρτί: Έζησε και έπεσε για την ανεξαρτησία της Κούβας, για ν’ ανθρωπέψει ο άνθρωπος

Ποιητής, στοχαστής, πολιτικός, συγγραφέας, δημοσιογράφος, μα πρώτα και πάνω απ’ όλα επαναστάτης, ο Χοσέ Μαρτί ήρθε στη ζωή στις 28 του Γενάρη 1853.
Ο εθνικός ήρωας της Κούβας, ο Απόστολος της Κουβανικής Ανεξαρτησίας, όπως τον αποκαλούν οι Κουβανοί, Χοσέ Μαρτί, αφιέρωσε τη ζωή του στην πάλη για την ανεξαρτησία της Κούβας και την ενότητα όλων των λαών της Λατινικής Αμερικής κατά του ισπανικού και του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού.

Στη σύντομη ζωή του ο Μαρτί περπάτησε στο δρόμο της ανθρωπιάς, της δικαιοσύνης, της τιμής, της αξιοπρέπειας, της φιλίας και της αλληλεγγύης. Οι αρχές της ιδεολογίας του συνοδεύουν την κουβανική επανάσταση σε όλη τη διαδρομή της, από το ξεκίνημά της μέχρι και σήμερα. Ο Φιντέλ, ο Τσε, ο Καμίλο, ο Ραούλ αναφέρονται στον Μαρτί ως πηγή έμπνευσης και φάρο φωτεινό της πορείας που οδήγησε την Κούβα στο δρόμο της πλήρους και οριστικής ανεξαρτησίας της.

Το 1891 δημοσιεύτηκαν οι «Απλοί στίχοι» του Χοσέ Μαρτί, όπου ο επαναστάτης ποιητής ξεδιπλώνει τον εσωτερικό πλούτο, την αγνότητα και την ομορφιά της ψυχής του, την  μπολιασμένη με τα ομορφότερα και ψηλότερα ιδανικά της ανθρώπινης ύπαρξης και ζωής σκέψη του. Οι στίχοι του με την απλότητά τους μιλάνε στους ανθρώπους του λαού, στους καταπιεσμένους με την ίδια τη γλώσσα τους:

    Εγώ ξέρω για ένα μεγάλο πόνο

    Ανάμεσα στα βάσανα τα ανείπωτα:

    Η σκλαβιά των ανθρώπων

    Είναι η μεγάλη δυστυχία του κόσμου!

Εφαρμόζοντας την ιδεολογία του και τα πιστεύω του στην ίδια τη ζωή του, ο Χοσέ Μαρτί έπεσε στη μάχη, στον πόλεμο κατά της ισπανικής αποικιοκρατίας, στις 19 του Μάη 1895. Μια μέρα πριν πέσει νεκρός από τα βόλια των αποικιοκρατών έγραφε στον «πιο αγαπημένο αδελφό» του  Μανουέλ Α. Μερκάντο:

«…Ήδη διατρέχω κάθε μέρα τον κίνδυνο να δώσω τη ζωή μου για την πατρίδα και για το καθήκον μου – δεδομένου ότι το καταλαβαίνω κι έχω το κουράγιο που χρειάζεται για να το κάνω – το καθήκον να εμποδίσω έγκαιρα για την ανεξαρτησία της Κούβας την επέκταση των Ηνωμένων Πολιτειών στις Αντίλες και το να ριχτούν μ’ αυτή την περίσσεια δύναμη στα εδάφη μας της Αμερικής. Όσα έκανα μέχρι τώρα, και όσα θα κάνω, γι’ αυτό το σκοπό είναι…» (Ολόκληρο το γράμμα και άλλα γράμματα του Χοσέ Μαρτί ΕΔΩ]

Η πατριωτική και αντιιμπεριαλιστική σκέψη του Χοσέ Μαρτί, εξακολουθεί σήμερα να αποτελεί βασικό συστατικό της κουβανικής επανασταστικής ιδεολογίας ενάντια στις επιθετικές πολιτικές του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού και στις πολιτικές αποκλεισμού, που για πάνω από πενήντα χρόνια ασκούνται ενάντια στη σοσιαλιστική Κούβα. Σήμερα που το αποκρουστικό πρόσωπο του ιμπεριαλισμού προσπαθεί να κρυφτεί πίσω από μάσκες «φιλίας», η μνήμη του Χοσέ Μαρτί αποτελεί, ίσως περισσότερο από ποτέ, πηγή διαρκούς έμπνευσης στην ηρωική αντίσταση του κουβανικού λαού και στην υπεράσπιση της Επανάστασής του. Έγραφε ο επαναστάτης ποιητής στους «Απλούς στίχους» του:

    Η αγάπη, μάνα, για την πατρίδα

    δεν είναι η γελοία αγάπη για τη γη

    ούτε για το χορτάρι που πατάνε τα πόδια μας

    είναι το άσβεστο μίσος γι’ αυτόν που την καταπιέζει

    είναι η αιώνια έχθρα γι’ αυτόν που της επιτίθεται…

Η σκέψη του Χοσέ Μαρτί παραμένει ζωντανή και επίκαιρη. Με την ομορφιά της σκέψης του και την αποφασιστικότητα της δράσης του, με το παράδειγμά του στη ζωή και στο θάνατο, ο Χοσέ Μαρτί «ξέφυγε» από τα όρια της πατρίδας του Κούβας και της αμερικανικής ηπείρου, ξεπέρασε την εποχή του και πρόσθεσε στην ιστορία της ανθρωπότητας το δικό του ανεξίτηλο σημάδι, σ’ αυτά που πάντα οι μελλοντικές γενιές θα αναζητούν ως πηγή έμπνευσης για να μπορέσουν να πετύχουν τους μεγάλους τους και υπέροχους στόχους, να χτίσουν έναν ειρηνικό και δίκαιο κόσμο αποτελούμενο από ευτυχισμένους ανθρώπους.

Σάββατο 28 Γενάρη 2017.