Ο κομμουνιστής δεν πρέπει να είναι μόνο πρότυπο αγωνιστή, αλλά και πρότυπο ανθρώπου

Σύντροφοι. Επιτρέψτε μου αρχικά να σταθώ σε ορισμένες πτυχές που αφορούν στο ζήτημα της κομμουνιστικής διαπαιδαγώγησης.

Ο κομμουνιστής δεν πρέπει να είναι μόνο πρότυπο αγωνιστή, αλλά και πρότυπο ανθρώπου.

Ο κομμουνιστής δεν μπορεί να διακατέχεται από αλαζονεία ή έπαρση, που καμιά φορά απορρέει από μια διαστρεβλωμένη αντίληψη της πρωτοπορίας στη θεωρία και τη δράση, ή από τη χρέωση ευθύνης ενός στελέχους («παραγοντισμός» - η χρέωση ευθύνης μέσα στο Κόμμα δεν είναι αξίωμα). Η σεμνότητα, η ευπρέπεια και η ευγένεια του αγωνιστή (όχι με την τυπική, μικροαστική τους έννοια - με την οποία καμιά φορά συγχέονται - αλλά με την ουσιαστική) πρέπει να πηγαίνουν χέρι - χέρι με την πρωτοπορία του στην πάλη.

Ούτε, βεβαίως, νοείται κομμουνιστής που π.χ. έξω από το σπίτι του υπερασπίζεται με σθένος τις θέσεις του Κόμματος για την ισοτιμία των γυναικών, αλλά μέσα στο σπίτι του ή στις διαπροσωπικές του σχέσεις, δεν επιδεικνύει την ανάλογη θέρμη στην εφαρμογή τους.

Η κομμουνιστική διαπαιδαγώγηση διαμορφώνεται και σφυρηλατείται σαφώς μέσα από την ίδια τη συλλογική - οργανωμένη κομματική ζωή και πάλη, αποτελεί όμως ταυτόχρονα και αντικείμενο ειδικής ιδεολογικοπολιτικής δουλειάς.

Η διάθεση για προσφορά, η αυτοθυσία, η αντοχή στις δυσκολίες, κ.λπ. θεμελιώνονται στην ακράδαντη πίστη στην υπόθεση του αγώνα για κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.

Πρόκειται για μια πίστη, που πρέπει συνεχώς να εμφυσείται, να καλλιεργείται, να ανανεώνεται και να ενδυναμώνεται. Ειδικά σε περιόδους όπου δεν υπάρχει ανάταση (ακόμα περισσότερο αν υπάρχει υποχώρηση) στην κίνηση λαϊκών μαζών, σε περιόδους μακράς καπιταλιστικής σταθερότητας, όπου η καθημερινότητα της πάλης μπορεί να παρουσιάζει σημάδια κόπωσης, «ρουτινιάσματος», κ.ο.κ. Πρόκειται για μια σύνθετη υπόθεση, που πρέπει να διαπερνά και επιτελικά όλο το Κόμμα, αλλά την ίδια στιγμή να αποτελεί διαρκές μέλημα και της ίδιας της ΚΟΒ. Ιδιαίτερα χρήσιμα εργαλεία ως προς την εργασία αυτή αποτελούν η ιδεολογικοπολιτική δουλειά, η δουλειά στις συνειδήσεις μέσα από την Τέχνη, αλλά και η Ιστορία (τομείς που το Κόμμα μας έχει κάνει σημαντικά ποιοτικά και ποσοτικά βήματα τα τελευταία χρόνια).

Η συντροφικότητα, τέλος, είναι επίσης ένα στοιχείο που πρέπει συνεχώς να εμφυσείται, να καλλιεργείται, να ανανεώνεται και να ενδυναμώνεται: Η έννοια της αλληλεγγύης, της συλλογικής και αγωνιστικής αντιμετώπισης των προβλημάτων, κ.ο.κ. Ο σύντροφος, δεν είναι απλά ένας άνθρωπος με τον οποίο μοιραζόμαστε μια στείρα οργανωτική σχέση. Είναι ο συναγωνιστής που δίνει καθημερινά δίπλα μας την ίδια μάχη. Ούτε βέβαια είναι απλά το «φιλαράκι» μας (πέρα και έξω από το Κόμμα - και σε αυτό χρειάζεται μια προσοχή). Η συντροφικότητα είναι ένας ιδιαίτερος δεσμός, ένας συνειδητός πολιτικός δεσμός, που διαπνέεται από την κοινή πίστη στην υπόθεση του αγώνα και στη συλλογική οργανωμένη δράση για την επίτευξή του. Ο «σύντροφος» είναι τίτλος τιμής, σφυρηλατημένος με τους αγώνες και το αίμα εκατομμυρίων κομμουνιστών στο διηνεκές του χρόνου.

Λίγα λόγια, τέλος, όσον αφορά ειδικά την Ιστορία. Η Ιστορία αποτελεί ένα ιδιαίτερο εργαλείο στη διαμόρφωση συνειδήσεων, είτε από τη μεριά των εκμεταλλευτών, είτε από τη μεριά των εκμεταλλευομένων. Η γνώση της μπορεί να συνδράμει καταλυτικά την εργατιά στο να συνειδητοποιηθεί ως τάξη: Να συνειδητοποιήσει την τεράστια δύναμή της (μέσα από την πλούσια εμπειρία του λαϊκού κινήματος), τα ιδιαίτερα συμφέροντα και καθήκοντά της (π.χ. ενόψει ιμπεριαλιστικού πολέμου) και βεβαίως την ιστορική αποστολή της (την κατάκτηση της εργατικής εξουσίας, το σοσιαλισμό). Η γνώση της Ιστορίας αποτελεί βασική προϋπόθεση για να κάνει το εργατικό - λαϊκό κίνημα κτήμα του την ίδια του την ιστορική εμπειρία, να αντλήσει δύναμη - έμπνευση από αυτή και να «χτίσει» πάνω της, αξιοποιώντας τα θετικά και αποφεύγοντας - διδασκόμενο - τα αρνητικά.

Για όλους τους παραπάνω λόγους, βεβαίως, ειδικό ενδιαφέρον - συμφέρον για την Ιστορία έχει και η αντίπαλη, εκμεταλλεύτρια τάξη, η αστική: Παρουσιάζοντας την εργατική τάξη ως «κομπάρσο» της Ιστορίας («πρωταγωνιστές είναι οι ηγέτες, όχι οι λαοί»). Διαστρεβλώνοντας, απαξιώνοντας, αμαυρώνοντας ή και αποσιωπώντας τελείως την πάλη του λαϊκού κινήματος. Ρίχνοντας τόνους λάσπης, στιγματίζοντας και κατασυκοφαντώντας τη δυνατότητα - και κυρίως την προοπτική - της εργατικής τάξης στην ανάπτυξη αυτοτελούς πάλης για την προώθηση των δικών της συμφερόντων, διεκδικώντας τον πλούτο που η ίδια παράγει (και εκείνοι λυμαίνονται) με κάθε τρόπο και μέσο - έως τον ένοπλο αγώνα. Ιδιαίτερο πεδίο της αστικής πολεμικής αποτελεί, για ευνόητους λόγους, ο σοσιαλισμός που γνωρίσαμε (πρώτα και κύρια η ΕΣΣΔ).

Η Ιστορία του Κόμματος, του εργατικού - λαϊκού κινήματος ανήκει στο Κόμμα και στο εργατικό - λαϊκό κίνημα. Οχι στους διαφόρους «περιώνυμους» καθηγητάδες (που είτε από διανοουμενίστικη τύφλωση - βλακεία, είτε από συνειδητή επιλογή, κάνουν καριέρα στη διαστρέβλωση της Ιστορίας και τον αντικομμουνισμό). Ούτε στις διάφορες αστοφυλλάδες (όργανα των αφεντικών τους, που - διόλου τυχαία - ασχολούνται τελευταία όλο και περισσότερο με κρίσιμες περιόδους της ταξικής πάλης, όπως π.χ. ο τρίχρονος αγώνας του ΔΣΕ). Ούτε, βεβαίως, στους διάφορους λαθρεπιβάτες - ξεβρασμένους του κινήματος (από τους «πρώην» που κατέληξαν ξεπέφτοντες στον ευρωκομμουνισμό, τη σοσιαλδημοκρατία και κάθε λογής οπορτουνιστικά απο-κόμματα, έως εκείνους του «Εργατικού Αγώνα», της «Νέας Σποράς» και λοιπών, που μπορεί μεν συχνά να αγγίζουν τα όρια της γραφικότητας, ωστόσο δεν παύουν να δουλεύουν υπερωρίες εναντίον του Κόμματος και της Ιστορίας του).

Η Ιστορία του Κόμματος και του εργατικού - λαϊκού κινήματος ανήκει στο ίδιο. Και σε αυτό εναπόκειται η υπεράσπισή του (από κάθε μετερίζι), τόσο απέναντι στους εμφανείς εχθρούς, όσο και απέναντι στους, περισσότερο ύπουλους, άσπονδους «φίλους».

Σύντροφοι. Οι Θέσεις αποτελούν όχι μόνο δείκτη της κατεκτημένης πολιτικής ωρίμανσης του Κόμματός μας, αλλά και αποτέλεσμα της διαλεκτικής - επιστημονικής συμπύκνωσης της σχεδόν 100χρονης πείρας του στην πρωτοπορία των αγώνων του λαού μας. Από την άποψη αυτή, ποτέ το Κόμμα μας δεν βρισκόταν σε καλύτερη θέση, απ' ό,τι βρίσκεται σήμερα. Και το γεγονός αυτό δεν μπορεί παρά να μας εμπνέει δύναμη και αισιοδοξία για τους αγώνες που έχουμε μπροστά μας. Εμπρός, λοιπόν, για να γίνει το 20ό Συνέδριο εφαλτήριο της «τελικής εξόρμησης προς τον ουρανό»! Μέχρι την τελική νίκη!

Αναστάσης Γκίκας
ΚΟΒ Α’ Διαμερίσματος Πειραιά, μέλος της ΤΕ Πειραιά και του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ

(Το κείμενο δημοσιεύτηκε στον Ριζοσπάστη της 27/1/2017, στα πλαίσια του Προσυνεδριακού Διαλόγου του 20ου Συνεδρίου του ΚΚΕ, με τον τίτλο "Γύρω από την κομμουνιστική διαπαιδαγώγηση και την Ιστορία").