Ορισμένα συμπεράσματα από πρόσφατους απεργιακούς αγώνες σε χώρους δουλειάς στους κλάδους της βιομηχανίας

Παρά τις δυσκολίες και τα προβλήματα που υπάρχουν στο εργατικό κίνημα, αυτή την περίοδο σε αρκετούς χώρους δουλειάς οργανώθηκαν πολύμορφοι αγώνες π.χ. Ναυπηγεία, ΜΕΒΓΑΛ, ΦΑΓΕ, ΦΗΜΗΠΑΚ, ΒΛΑΧΟΣ, ΜΟΡΝΟΣ, ΒΙΟΧΑΡΤ, ΔΕΗ, στη ΝΟΥΝΟΥ, στην ΕΚΟ σε εργοτάξια με εργολαβικούς της ΔΕΗ και αλλού. Κάτω από την οξύτητα της αντεργατικής επίθεσης μπαίνουν στη μάχη και νέες άπειρες δυνάμεις που μέχρι χτες δεν συμμετείχαν στους αγώνες, με χαμηλό επίπεδο ταξικής συνείδησης, με πολλές συγχύσεις και αυταπάτες. Σε ορισμένους χώρους οργανώνονται πολυήμερες απεργίες, με αρκετά θετικά στοιχεία. Το επόμενο διάστημα, θα υπάρξουν περισσότεροι χώροι που οι εργαζόμενοι θα αναγκαστούν να μπούνε στον αγώνα. Το ερώτημα «τι κάνουμε τώρα» θα μπει και σε χώρους κλάδων που μέχρι τώρα η κρίση δεν τους είχε χτυπήσει όπως τους υπόλοιπους π.χ. τρόφιμα, φάρμακο.

Η ίδια η ζωή θα ξαναβγάλει στον αγώνα ακόμα και χώρους δουλειάς που παρουσιάζουν στοιχεία οπισθοχώρησης και απογοήτευσης επειδή κάποιος αγώνας που έγινε την προηγούμενη περίοδο δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Ετσι έγινε στη ΦΑΓΕ όπου μετά την 5ήμερη απεργία πριν ένα χρόνο, επειδή δεν αποτράπηκαν οι απολύσεις υπήρξε απογοήτευση, χαμηλή συμμετοχή σε πανεργατικές απεργίες και άλλες κινητοποιήσεις. Πρόσφατα έγινε 6ήμερες απεργία με πιο ανεβασμένη συμμετοχή και με καλύτερα στοιχεία γεγονός που επιβεβαιώνει ότι στην πάλη θα υπάρχουν συνεχώς σκαμπανεβάσματα, θα περνάμε από φάσεις απογοήτευσης, καθίσματος, θα έρχονται ξανά αγωνιστικά ξεσπάσματα κ.λπ.

Ως Κόμμα και ταξικό κίνημα βγάζουμε συμπεράσματα από αυτούς τους αγώνες που θα μας βοηθήσουν για να προχωρήσει με πιο γρήγορους ρυθμούς και σε πιο στέρεη βάση η οικοδόμηση και η ανασύνταξη. Εξετάζουμε πως δουλεύεται η γραμμή μας μέσα στο καμίνι της πάλης, μετράμε την καθοδηγητική μας ικανότητα, τι πρέπει να διορθώσουμε, να βελτιώσουμε.

Η προετοιμασία του απεργιακού αγώνα

Η απόφαση για το ξεκίνημα μιας απεργίας πρέπει να παίρνεται με μεγάλη ευθύνη. Προϋποθέτει όλα τα απαραίτητα ιδεολογικά και οργανωτικά μέτρα, όσο το δυνατόν ακριβέστερη εκτίμηση της κατάστασης και των σχεδιασμών της επιχείρησης, πρόβλεψη για όλα τα πιθανά ενδεχόμενα στην εξέλιξή της από την παρέμβαση της εργοδοσίας, των μηχανισμών της, του κρατικού μηχανισμού, των άλλων δυνάμεων.

Πριν την απεργία που είναι ανεβασμένη και δύσκολη μορφή πάλης, χρειάζεται να εξαντλούμε μια σειρά άλλες μορφές που βοηθάνε στην ιδεολογική και οργανωτική προετοιμασία, στην ενότητα των εργαζόμενων, στη μεγαλύτερη δυνατή συσπείρωση δυνάμεων ενάντια στην εργοδοσία και γύρω από το σωματείο. Τέτοιες είναι πχ η συνέλευση των εργατών με προειδοποίηση για απεργία αν δεν αποσύρει το μέτρο, η παράσταση του Σωματείου μαζί με το κλαδικό και άλλους εργάτες στην εργοδοσία, η ενημέρωση στη συνέχεια των εργαζόμενων, στάσεις εργασίας κ.ά. Σε αυτή τη φάση, το σωματείο με απλές ανακοινώσεις να εξηγεί τον χαρακτήρα των μέτρων που παίρνει η εργοδοσία, γιατί αφορά όλους τους εργαζόμενους, γιατί έχει σχέση με τη γενικότερη κατάσταση, να εξηγεί συγκεκριμένα τη θέση του σωματείου, να ζητά τη στήριξη του κλάδου και συνολικά των εργαζομένων.

Ετσι αποκαλύπτεται σε περισσότερους εργαζόμενους το σκληρό πρόσωπο της εργοδοσίας. Αφαιρούνται προσχήματα και δίνεται απάντηση σε καλοπροαίρετες απόψεις εργαζόμενων που έχουν αυταπάτες για το ρόλο της, ενισχύεται το κύρος του σωματείου. Δίνεται η δυνατότητα να εκτιμηθούν καλύτερα οι διαθέσεις, να επεξεργαστούν συλλογικά και καλύτερα τα αιτήματα, να ιεραρχηθούν τα κύρια σημεία της αντιπαράθεσης. Να παρθούν μέτρα για την εξασφάλιση της στήριξης και της συμμετοχής των κοινωνικών συμμάχων μέσα στο χώρο ή αφαιρούνται δυνατότητες να λειτουργήσουν ως απεργοσπαστικός μηχανισμός.

Μέσα από όλη αυτή τη διαδικασία ωριμάζει η δυνατότητα να συγκροτηθεί Απεργιακή Επιτροπή από πρωτοπόρους εργάτες όλων των τμημάτων. Αυτό θα βοηθήσει στην καλύτερη οργάνωση και διεξαγωγή του αγώνα, στο να αναλαμβάνουν καθήκοντα και εκπαιδεύονται περισσότεροι εργάτες. Να νοιώθουν οι απεργοί δική τους την απεργία όταν αποφασιστεί και όχι ότι εκτελούν εντολές του σωματείου.

Παράλληλα, αυτό το διάστημα με ευθύνη του κλαδικού, μέσα από ανακοινώσεις, συσκέψεις, περιοδείες να παίρνονται μέτρα στήριξης από τα υπόλοιπα σωματεία του κλάδου και τους φορείς της περιοχής. Να εκφραστεί από την πρώτη στιγμή η μέγιστη αλληλεγγύη από τον υπόλοιπο κλάδο και συνολικά από τους εργαζόμενους και τους φορείς της αντίστοιχης περιοχής.

Πριν παρθεί η απόφαση για απεργία, το ΔΣ χρειάζεται να παίρνει όλα τα μέτρα για ουσιαστική συζήτηση, γιατί πρέπει να γίνει απεργία, για το περιεχόμενο, για τους στόχους, τις δυνατότητες, τις μορφές, τις δυσκολίες που θα συναντήσουν κ.α. Να ξεκινάει η απεργία έχοντας το ΔΣ διαμορφώσει έναν ισχυρό ταξικό συγκροτημένο πυρήνα γύρω του, που θα παίξει πρωτοπόρο καθοδηγητικό ρόλο στην απεργία. Θα ξέρει τι χρειάζεται, τι θα συναντούν, μέχρι που μπορούν να φτάσουν, θα παρεμβαίνει ανάλογα με τις εξελίξεις σε όλη την πορεία του αγώνα.

Δεν είναι λάθος, ούτε έλλειψη επαγρύπνησης και αγωνιστικότητας αν μια απεργία ενάντια σε μία απόλυση ή σε κάποιο αντεργατικό μέτρο, δεν ξεκινήσει την ίδια μέρα που αυτό αναγγέλλεται και ξεκινήσει δυο μέρες μετά, αφού προετοιμαστεί κατάλληλα. Η πείρα δείχνει πως ό,τι κενά υπάρχουν στην προετοιμασία μιας απεργίας τα βρίσκεις μπροστά σου κατά τη διάρκειά της και τότε η αντιμετώπισή τους γίνεται πιο δύσκολη. Ο,τι αρχίσει στραβά δύσκολα διορθώνεται στην πορεία.

Αυτό δε σημαίνει ότι δεν μπορεί να αποφασίζεται και για την ίδια μέρα, αν κριθεί ότι πρέπει να γίνει. Ούτε ότι κάνουμε απεργίες μόνο όταν εκ των προτέρων είμαστε σίγουροι για όλες τις πιθανότητες, γνωρίζουμε το αποτέλεσμα ή έχουμε εξασφαλίσει τη νίκη της. Στη ζωή δεν υπάρχουν τέτοιοι «σίγουροι» αγώνες, κάθε αγώνας είναι διαφορετικός έχει τις δικές του δυσκολίες, το δικό του ρίσκο. Ακόμα και όταν δεν υπάρχουν άμεσα αποτελέσματα, αν ο αγώνας έχει σωστά οργανωθεί μετά θα βγούνε τα σωστά συμπεράσματα, θα έχει θετικά αποτελέσματα στην πορεία.

Ζήτημα που πρέπει να παίρνεται υπόψη στην οργάνωση ενός απεργιακού αγώνα είναι η διάρθρωση των επιχειρήσεων.Αλλο είναι η απεργία σε μια επιχείρηση που είναι μόνη της και άλλο σε ένα χώρο δουλειάς που είναι μέρος μιας επιχείρησης ή ομίλου που έχει και άλλες επιχειρήσεις στην Αττική ή και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Απαιτείται καλύτερη παρακολούθηση των ομίλων της εξέλιξής τους. Να ιεραρχήσουμε πού πρέπει να ρίξουμε βάρος, ποια είναι τα στρατηγικά σημεία και περιοχές, ποια τμήματα είναι καθοριστικά για την εξέλιξη ενός αγώνα. Αν η επιχείρηση μπορεί να λύσει το πρόβλημα που δημιουργεί η απεργία, δουλεύοντας περισσότερο σε άλλη επιχείρηση του Ομίλου, τότε η απεργία χάνει τη δύναμη της.

Κλιμάκωση κι εναλλαγή μορφών πάλης

Ο αγώνας ξεκινάει με εκείνες τις μορφές που θα επιτρέπουν στην πορεία να κλιμακώνεται.Απεργίες που παίρνουν το χαρακτήρα «διαρκείας», μέσα από επαναλαμβανόμενες 24ωρες ή 48ωρες, δυσκολεύουν τους χειρισμούς ανάλογα με τις εξελίξεις και την εναλλαγή των μορφών πάλης. Δεν πρέπει να θεωρείται πετυχημένη απεργία μόνο αυτή που κρατάει περισσότερες μέρες ή μόνο αυτή που ικανοποιήθηκαν τα αιτήματά της, αλλά να κρίνεται με βάση τα συνολικά κριτήριά μας. Να κατανοείται ότι δεν είναι αυτοσκοπός αλλά μια σημαντική πλευρά του συνολικότερου ταξικού πολέμου. Εξάλλου σήμερα δεν πρέπει να παραγνωρίζεται η αντικειμενική δυσκολία να ικανοποιηθούν αιτήματα μιας απεργίας, να κάνει πίσω η εργοδοσία. Οταν τα κριτήρια μπαίνουν από τη φάση προετοιμασίας, είναι πιο αποτελεσματικός ο αγώνας, δημιουργούνται καλύτερες προϋποθέσεις για τη συνέχιση της πάλης και μετά την απεργία.

Ανάλογα με την πορεία μιας απεργίας και συνυπολογίζοντας πολλούς παράγοντες, να δημιουργούμε προϋποθέσεις για εναλλαγή των μορφών πάλης όταν χρειαστεί.Μπορεί να υπάρχουν αγωνιστικές διαθέσεις αλλά ο εργοδότης να μην έχει σκοπό να υποχωρήσει γιατί μπορεί να έχει άλλους σχεδιασμούς για την επιχείρηση ή τον όμιλο αν ανήκει σε όμιλο. Είναι σωστό ότι κάθε μορφή αγώνα και ιδιαίτερα η απεργία πιέζει την εργοδοσία, μπορεί όμως αυτή να έχει τη δυνατότητα να κρατήσει για πολύ, να εξαντλήσει τους απεργούς, να σπάσει την απεργία και να μπορέσει το επόμενο διάστημα να περάσει με ευκολία και άλλα αντεργατικά μέτρα.

Εδώ θέλει μελετημένες και υπεύθυνες ενέργειες, ώστε να μην μπορέσει η εργοδοσία να εξαντλήσει και να οδηγήσει ένα μέρος των απεργών να γίνουν απεργοσπάστες. Η εναλλαγή των μορφών πάλης μπορεί ορισμένες φορές να πιέσει περισσότερο την εργοδοσία, να της δημιουργήσει προβλήματα στην παραγωγική διαδικασία που δεν είναι εύκολο να τα αντιμετωπίσει κατά τη διάρκεια του αγώνα.

Οταν υπάρχει ανάγκη να αλλάξουμε το σχεδιασμό μας, πρέπει να γίνεται με αποφασιστικότητα και γρήγορες ενέργειες. Ο χρόνος τρέχει σε αυτές τις περιπτώσεις, πιο γρήγορα, οι εξελίξεις δεν περιμένουν. Πρέπει να δουλεύουμε ευέλικτα.

Οταν ένας απεργιακός αγώνας αρχίζει «να μην τραβάει» κάτω από το βάρος των δυσκολιών και της παρέμβασης της εργοδοσίας, είναι καλύτερο να κλείνει με πρωτοβουλία του σωματείου, των ίδιων των απεργών.

Αυτό δεν είναι εύκολο, γιατί από ορισμένους υπάρχουν αντιδράσεις. Στον κάθε αγώνα όμως θα υπάρχουν αυτοί που θα θέλουν να συνεχίσουν, είτε γιατί θίγονται πιο πολύ από τα συγκεκριμένα αντεργατικά μέτρα, είτε γιατί πιστεύουν ότι μπορεί με μεγαλύτερη πίεση να κάνει πίσω η εργοδοσία, είτε λόγω απειρίας επειδή για πρώτη φορά βγαίνουν στον αγώνα. Θα υπάρχει ο μηχανισμός της εργοδοσίας που θα πιέζει να σπάσει η απεργία, θα συκοφαντεί το σωματείο, θα προσπαθεί να στήσει προβοκάτσιες, θα αξιοποιεί τους κατασταλτικούς μηχανισμούς που τελευταία έχει γίνει μόνιμο φαινόμενο. Θα υπάρχουν και αυτοί που από ένα σημείο και μετά του αγώνα θα ταλαντεύονται, δεν θα αντέχουν άλλο οικονομικά ή την πίεση της εργοδοσίας για να συνεχίσουν. Το ζήτημα είναι τί κάνει η πρωτοπορία σε σχέση με αυτά, πώς τα μετράει, τα εκτιμάει και δείχνει με τη στάση της ότι είναι πρωτοπορία, ότι βλέπει πιο μακριά και το αύριο του αγώνα. Γνωρίζει ότι στον αγώνα υπάρχουν αναγκαίοι συμβιβασμοί που επιβάλλονται από τις αντικειμενικές συνθήκες και είναι άλλο αυτοί που χρησιμοποιούν τις αντικειμενικές συνθήκες για να κρύψουν το φόβο και το συμβιβασμό τους.

Δεν είναι εύκολο να πεις όχι στη συνέχιση μιας απεργίας όταν εργάτες θέλουν να συνεχιστεί.Αλλο να το λες όταν είσαι απ' έξω και άλλο όταν είσαι μέσα στον αγώνα και ξέρεις πως άσχετα με την έκβασή του θα συνεχίσεις να είσαι με τους συναδέλφους σου. Ομως όπως πηγαίνουμε κόντρα στις απόψεις «ότι δεν γίνεται τίποτα γιατί να απεργήσω», «άμα απεργήσω, θα με απολύσει» έτσι πρέπει να πηγαίνουμε κόντρα και στην αδιέξοδη άποψη που λέει «αν δεν μου ικανοποιήσει το αίτημα δεν γυρνάω στη δουλειά». Να ανοίγουμε πιο ολοκληρωμένη συζήτηση, να εξηγούμε πως ακόμα και το αίτημα της απεργίας να ικανοποιηθεί, αν δεν φύγει από τη μέση ο ιδιοκτήτης καπιταλιστής, χίλιες φορές θα αναγκαστείς να ξαναβγείς στο δρόμο.

Καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη του απεργιακού αγώνα παίζει η συνέλευση των εργαζόμενων.Η Γ.Σ. είναι κορυφαία διαδικασία, μορφή πάλης για τους εργάτες τους εργοστασίου, δεν είναι τυπική διαδικασία, «άντε να τα πούμε να τελειώσουμε, να πάρουμε απλά απόφαση», είναι και διαδικασία αντιπαράθεσης με τις άλλες δυνάμεις ή τους απεργοσπάστες. Στις συνελεύσεις, το ΔΣ, πρέπει να πηγαίνει με ολοκληρωμένες και συλλογικά επεξεργασμένες εισηγήσεις, να βοηθιούνται οι εργάτες να κατανοήσουν το χαρακτήρα των προβλημάτων, τη γενικότερη κατάσταση, να διαμορφώνουν ταξική συνείδηση, να κατανοούν τον προσανατολισμό που πρέπει να έχει η πάλη, την ανάγκη του κλαδικού και γενικότερα πανεργατικού αγώνα, το μακρόχρονο του αγώνα. Να αναδείχνονται τα χαρακτηριστικά του απεργιακού αγώνα, οι δυσκολίες, οι κίνδυνοι και οι αυταπάτες. Να δημιουργούνται προϋποθέσεις να μιλάνε νέοι εργάτες, να λένε ελεύθερα τη γνώμη τους. Μια καλή συνέλευση δεν παίζει μόνο ρόλο για την ίδια την τύχη της απεργίας αλλά αποτελεί και την καλύτερη επένδυση για τη συνέχεια μετά τη λήξη του αγώνα. Η καλή συνέλευση πρέπει να προσμετράται στα θετικά του αγώνα, να αποτελεί κριτήριο της αποτελεσματικότητας. Υπάρχουν σοβαρές αδυναμίες, λειψή κατανόηση της σημασίας τους, με αποτέλεσμα να μην αξιοποιείται αυτό το σοβαρό όπλο, να υπάρχουν πολλές προχειρότητες.

Η εξασφάλιση της ενότητας και της συμμαχίας όλων των τμημάτων εργαζόμενων του κάθε χώρου δουλειάς στην απεργία έχει γίνει πιο περίπλοκη και δύσκολη.Εμείς δεν πρέπει να φοβόμαστε να πούμε αυτό που σκεφτόμαστε απλά και καθαρά. Αυτό οι εργάτες το αναγνωρίζουν. Ειδικό πρόβλημα που προκύπτει είναι με τους διάφορους εργολάβους στα πλαίσια της κάθε επιχείρησης. Εχουν έντονες μικροαστικές αντιλήψεις και αυταπάτες και αντικειμενικά λειτουργούν ως απεργοσπαστικός μηχανισμός. Αυτό όμως δεν αντιμετωπίζεται και δεν λύνεται την ώρα της απεργιακής μάχης, χρειάζεται μόνιμη και σταθερή δουλειά όλη την περίοδο. Η προσπάθεια για την εξασφάλιση της ενότητας και της Κοινωνικής Συμμαχίας προϋποθέτει επεξεργασία ανάλογων αιτημάτων και στόχων για τα «επιμέρους συμφέροντα» αλλά και όξυνση της ιδεολογικής αντιπαράθεσης. Να αναδείχνεται ο ιδιαίτερος ρόλος των εργατών στην παραγωγή σε σχέση με τους υπαλλήλους των γραφείων, με τους αυτοπασχολούμενους οδηγούς κ.α. Χρειάζεται να δούμε ιδιαίτερη δουλειά στους εργάτες που απασχολούν οι αυτοαπασχολούμενοι, να διαμορφώσουμε και γι' αυτούς αιτήματα, να τους κάνουμε μέλη των σωματείων.

Χρειάζεται ακόμα να επεξεργαζόμαστε καλύτερα τις μορφές και το περιεχόμενο της αλληλεγγύης σε κάθε αγώνα, να μη μένει στην έκδοση και στο μοίρασμα ενός ψηφίσματος. Οι εργοστασιακές απεργίες που παίρνουν μεγάλη διάρκεια γίνονται, μέσω της αλληλεγγύης, στόχος παρέμβασης απ' όλες τις άλλες δυνάμεις. Η καθεμία θέλει να τους εντάξει και να τους αξιοποιήσει για την υλοποίηση των δικών της στόχων. Αυτό πρέπει να αντιμετωπίζεται, να μην το παρακολουθούμε χωρίς να παρεμβαίνουμε. Θέλει όμως ειδική αντιμετώπιση, προσεκτικές κινήσεις για να κατανοούν οι εργαζόμενοι την πολιτική ουσία κάθε παρέμβασης και αλληλεγγύης. Να την εντάσσουν και να την κρίνουν στο πλαίσιο της πολιτικής της κάθε δύναμης απέναντι στα γενικά συμφέροντα της εργατικής τάξης.

Ο ρόλος και η παρέμβαση των κομμουνιστών

Η συλλογικότητα και η σωστή προετοιμασία πρέπει πριν απ' όλα να εκφράζεται στο κομματικό επίπεδο, ανάμεσα στις κομματικές δυνάμεις που έχουμε στη συγκεκριμένη επιχείρηση (μέλη και οπαδούς) και στην αντίστοιχη καθοδήγηση. Πρώτο μέλημα πρέπει να είναι η συνεδρίαση της ΚΟΒ, η συζήτηση με τους οπαδούς μας, να κατανοήσουν τον πρωτοπόρο καθοδηγητικό ρόλο των κομματικών δυνάμεων στον αγώνα. Μπορεί μια ΚΟΒ σε ένα εργοστάσιο να μην μπορεί να δει εκείνη τη στιγμή σε βάθος όλες τις πλευρές, ούτε όμως και η καθοδήγηση που είναι πιο έμπειρη μπορεί να κρίνει ή να καθοδηγήσει σωστά τον αγώνα, αν μέσα από την εικόνα που έχει η ΚΟΒ δεν μπορέσει να δει την πραγματική κατάσταση, τις δυνατότητες και τις δυσκολίες.

Εδώ ορισμένες φορές βιαζόμαστε, ξεκινάμε πρόχειρα, δεν προετοιμαζόμαστε συλλογικά ως καθοδήγηση, ως ΚΟΒ και δε βοηθάμε κατά συνέπεια στη συλλογική προετοιμασία το επιχειρησιακό ή κλαδικό σωματείο. Στις περιπτώσεις που υποτιμάται ο ρόλος της ΚΟΒ και λάθη γίνονται και η ΚΟΒ δε βγαίνει πιο ισχυρή μέσα από τον αγώνα. Κάποιες φορές κυριαρχεί το «να αντιδράσουμε άμεσα με απεργία», ο εμπειρισμός. Η απεργία όμως δεν γίνεται απροετοίμαστα, όλες οι απεργίες δεν είναι το ίδιο, ούτε στις ίδιες συνθήκες γίνονται, για να αντιγράφει η μία την άλλη. Μόνο μέσα από τη σωστή συλλογική προετοιμασία μπορεί κάθε φορά να κάνουμε τα λιγότερα λάθη και να έχουμε τα καλύτερα αποτελέσματα.

Κατά τη διάρκεια της απεργίας δεν πρέπει να χάνεται ο πρωτοπόρος καθοδηγητικός ρόλος των κομμουνιστών.Η ΚΟΒ με τους οπαδούς πρέπει να συνεδριάζουν τακτικά και έκτακτά ανάλογα με τις εξελίξεις. Να βοηθάνε το ΔΣ ή την εργοστασιακή επιτροπή ή την απεργιακή επιτροπή σε μια ανάλογη λειτουργία. Να παρακολουθούνε όσο μπορούνε καλύτερα τις διαθέσεις όλων των τμημάτων των εργαζόμενων και όχι μόνο των πρωτοπόρων και ανάλογα να παρεμβαίνουν. Μέσα από συζητήσεις, ανακοινώσεις να απαντάνε στα επιχειρήματα της εργοδοσίας, των άλλων δυνάμεων να προσπαθούν να στηρίζουν αυτούς που αρχίζουν να ταλαντεύονται αλλά να κερδίσουν και ορισμένους από αυτούς που δεν μπήκαν από την αρχή στον αγώνα.

Να παρακολουθούμε ώρα την ώρα τις διαθέσεις, χωρίς να τις ακολουθούμε γενικά ή να συμβιβαζόμαστε με αυτές. Η πρωτοπορία γι' αυτό είναι πρωτοπορία, για να βλέπει πιο μπροστά από τους άλλους και όπου χρειάζεται να πηγαίνει κόντρα στο ρεύμα και να προστατεύει τους εργάτες από κακοτοπιές. Οπως δεν πρέπει να συμβιβαζόμαστε με την έλλειψη αγωνιστικών διαθέσεων, έτσι πρέπει να προστατεύουμε και τις αγωνιστικές διαθέσεις από κακοτοπιές και αδιέξοδα, από εξάντλησή τους μέσα από μορφές που δεν βοηθάνε. Οπως πάμε κόντρα στο πεσμένο κλίμα, στο «δεν γίνεται τίποτα» πρέπει να πάμε κόντρα και σε απόψεις για μορφές αγώνα που θα οδηγήσουν σε αδιέξοδο, σε απογοήτευση και οπισθοδρόμηση. Λάθη ή ταλαντεύσεις σε τέτοια ζητήματα μας οδηγούνε σε αδιέξοδο, εγκλωβιζόμαστε, τα πληρώνουμε.

Οσο σωστό είναι ότι κομμουνιστής χωρίς το στοιχείο του ηρωισμού και της αυτοθυσίας δεν μπορεί να είσαι, άλλο τόσο σωστό είναι ότι δεν μπορείς να είσαι μόνο με αυτό. Ηρωισμό και αυτοθυσία δείχνουν και πρωτοπόροι εργάτες που δεν είναι κομμουνιστές, αυτό φαίνεται και μέσα από τις απεργίες. Εμείς όμως εντάσσουμε αυτά τα χαρακτηριστικά μας στην υπηρεσία του στρατηγικού σκοπού μας. Οι αγώνες για μας δεν είναι αυτοσκοπός, ούτε πιστεύουμε ότι μόνο μέσα από τους επιμέρους αγώνες θα βρουν ριζική λύση τα προβλήματα, τους εντάσσουμε στο συνολικότερο στρατηγικό μας σχέδιο.

Κατά τη διάρκεια της απεργίας πρέπει να αναπτύσσεται οργανωμένα πολύμορφη κομματική και συνδικαλιστική παρέμβαση. Να μην μονοπωλείται το ενδιαφέρον μόνο στα ζητήματα της περιφρούρησης της απεργίας. Η πείρα δείχνει ότι όταν οι εργαζόμενοι είναι αποφασισμένοι να απεργήσουν, αυτό το καταφέρνουν καλά. Ο καθοδηγητικός ρόλος της ΚΟΒ είναι καθοριστικός στο ξεκίνημα, είναι και στην εξέλιξη και στο κλείσιμο ενός αγώνα. Αυτό σημαίνει και σοβαρή ιδεολογικοπολιτική δουλειά. Εδώ παρουσιάζουμε σοβαρά κενά και αδυναμίες, δεν αξιοποιούνται οι δυνατότητες που δημιουργεί ο αγώνας για σοβαρή ιδεολογική παρέμβαση. Οι δυσκολίες, οι επιφυλάξεις και οι δισταγμοί που υπάρχουν αρκετές φορές από τις δυνάμεις μας έχουν σχέση με την επίθεση που μας κάνει ο αντίπαλος «έξω η πολιτική, τα κόμματα από τον αγώνα», με λαθεμένες αντιλήψεις περί ενότητας που ακούγονται από τους εργαζόμενους «ότι εμάς μας ενδιαφέρει μόνο το πρόβλημά μας και όχι τι λένε τα κόμματα». Πολλοί από τους εργαζόμενους που συμμετέχουν στην απεργία επηρεάζονται από αντιδραστικές αντιλήψεις, από τον αντικομμουνισμό, ακόμα και ορισμένοι που μας στήριξαν στις αρχαιρεσίες. «Οι αγώνες κλείνουν τα εργοστάσια», «να καθίσουμε ήσυχα για να έχουμε δουλειά και ας μην πληρωνόμαστε καλά», «να μην έρθει το ΠΑΜΕ για περιφρούρηση», «αυτοί πληρώνονται για να κάνουν αυτή τη δουλειά», «να μην κλείσουμε το εργοστάσιο όπως η Χαλυβουργία», «ο Φιλίππου μας δίνει ψωμί και τρώμε». Πως θα απαντηθούν αυτά αν δεν αναπτυχθεί σοβαρή ιδεολογική δουλειά, λύνονται μόνο από τη συμμετοχή στον αγώνα ή γιατί βλέπουν τους κομμουνιστές μπροστά;

Το μεγαλύτερο αποτέλεσμα ενός αγώνα είναι κατά πόσο μέσα από αυτόν ισχυροποιείται και διευρύνεται το πρωτοπόρο τμήμα των εργατών που πιστεύουν και παλεύουν για τους στρατηγικούς σκοπούς του Κόμματος. Αυτό μπορεί να δώσει αυτοπεποίθηση, να εξασφαλίσει τη συνέχεια και τη προοπτική του κάθε αγώνα στον κάθε χώρο.

Αυτό σε καμία περίπτωση δε σημαίνει ότι δεν ενδιαφερόμαστε να εξαντληθεί κάθε περιθώριο πίεσης προς την εργοδοσία ώστε να ικανοποιούνται οι στόχοι του συγκεκριμένα αγώνα. Ούτε ότι δεν πρέπει να προσέχουμε τον τρόπο και τις μορφές που θα αναπτύσσουμε την κομματική δουλειά ώστε να μη δημιουργούνται παρεξηγήσεις, να μη γίνονται λάθη που τα εκμεταλλεύεται ο αντίπαλος. Αλλο όμως αυτό και άλλο στο όνομα αυτού να μην γίνεται κομματική δουλειά. Και εδώ υπάρχουν αδυναμίες, στην καθημερινή διακίνηση του «Ριζοσπάστη», στην οργάνωση κομματικών και συνδικαλιστικών συσκέψεων με τους πρωτοπόρους εργάτες. Χρειάζεται να ξεπεραστεί ένα «κούμπωμα» σε σχέση με αυτό. Η αδυναμία αυτή είναι σε βάρος της απεργίας, βοηθάει τον αντίπαλο.

Σημαντικό ρόλο μπορεί και πρέπει να παίζει ο «Ριζοσπάστης», όχι μόνο η διακίνησή του στους απεργούς αλλά και το πώς προβάλει την απεργία.Οι απεργοί ενδιαφέρονται για το τι γράφει για τον αγώνα τους. Μέσα από το Ριζοσπάστη πρέπει να προβάλλεται όσο το δυνατόν πιο αντικειμενικά ο αγώνας, οι δυσκολίες του, οι ανεπάρκειες, τα προβλήματα και να προσανατολίζει στην αντιμετώπισή τους. Υπάρχουν περιπτώσεις που δεν το πετυχαίνουμε αυτό, παρουσιάζεται μια επιφανειακή, ωραιοποιημένη και εύκολη κατάσταση, υπερβολές που δεν βοηθάνε.

Σημαντικό ζήτημα είναι η δουλειά που γίνεται μετά τη λήξη της απεργίας, άσχετα από το αποτέλεσμα και τον τρόπο που έκλεισε. Αυτή η φάση είναι από τις πιο δύσκολες, όταν η απεργία δεν έχει άμεσα αποτελέσματα. Αν δεν δουλέψουμε σωστά, μπορεί να διαμορφωθούν στους εργαζόμενους λαθεμένες αντιλήψεις, ηττοπάθεια και απογοήτευση, αποσυσπείρωση από το σωματείο. Η εργοδοσία δουλεύει συγκεκριμένα προς αυτή την κατεύθυνση. Αποτελεί επομένως κρίσιμο ζήτημα η συνέχεια της δουλειάς μας μετά την απεργία. Το Δ.Σ. πρέπει να συνεδριάζει άμεσα, να κάνει εκτίμηση της απεργίας, να κωδικοποιεί τα συμπεράσματα, να βγάζει ανακοίνωση με αυτά και μέσα από διάφορες μορφές, συσκέψεις τμημάτων, άτομο το άτομο ακόμα και μέσα από συνέλευση των εργαζομένων να τα συζητάει με τους εργαζόμενους. Να μην διστάζει να το κάνει αυτό επειδή τις πρώτες μέρες ίσως το κλίμα να μην είναι καλό. Στο πλαίσιο του αγώνα και προϋπόθεση συνέχισης και κλιμάκωσης είναι και η δουλειά για να βγουν και να αφομοιωθούν τα συμπεράσματά του.

Αντίστοιχη δουλειά πρέπει να κάνουμε και ως Κόμμα με τους οπαδούς μας και ευρύτερα. Σε αυτό υπάρχει πρόβλημα συνήθως μετά το τέλος ενός απεργιακού αγώνα, σταματάμε και εμείς να ασχολούμαστε με αυτόν.

Η παρακολούθηση κάθε αγώνα και η ανάδειξη συμπερασμάτων αποτελεί βασική πλευρά της δουλειάς μας. Είναι βασική προϋπόθεση για να βελτιώνεται η τέχνη της καθοδήγησης, η ικανότητα να δενόμαστε με εργαζόμενους που βγαίνουν στον αγώνα, να κατανοείται το περιεχόμενο της ανασύνταξης του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος. Να μπορούμε να δίνουμε σε κάθε πρωτοβουλία μας συνέχεια. Μέσα από αυτή τη διαδικασία «χωνεύεται» καλύτερα από τις δυνάμεις μας το Πρόγραμμά μας, πολιτικοποιείται ουσιαστικά η λειτουργία και η δράση της κάθε ΚΟΒ. Σ΄αυτή την κατεύθυνση γίνονται προσπάθειες και βήματα που δείχνουν τη βελτίωση αλλά και τις δυνατότητες, έχουμε όμως πολύ δρόμο μπροστά μας.

Τομεακό Γραφείο Βιομηχανίας της ΚΟΑ του ΚΚΕ

Ριζοσπάστης