Συμβολή στον μετεκλογικό διάλογο. Χο Τσι Μινχ: Στους συντρόφους του Μπάκ Μπό (1η Μάρτη 1947)

Μια επιστολή του ηγέτη της  Βιετναμέζικης Επανάστασης Χο Τσι Μινχ, προς τους συντρόφους του της επαρχίας Μπακ Μπο, που έγραψε το 1947. Στο κείμενο αυτό κάνει κριτική στην δουλειά των κομμουνιστών μέσα στο λαό, αναδεικνύει λάθη και αδυναμίες, τονίζει εσφαλμένες αντιλήψεις και κακές συνήθειες, δείχνοντας παράλληλα τρόπους που θα καταπολεμηθούν. Ένα κείμενο επίκαιρο και σε κάποια σημεία του  σχετικό με τον διάλογο που άνοιξε μετά τις εκλογές της 17^ης του Ιούνη, με αφορμή το εκλογικό αποτέλεσμα και το επίπεδο αποτελεσματικότητας της δουλειάς των κομμουνιστών μέσα στο λαό.

«Σύντροφοι του Μπάκ Μπό,

Λυπάμαι που οι περιστάσεις μ’ εμποδίζουν να πάρω μέρος στη συγκέντρωση σας για να κάνω κριτική και αυτοκριτική και να συζητήσω για τη δουλειά μας. Θα ήθελα να σας κάνω μερικές συστάσεις με την ελπίδα πως θα τις παίρνατε υπ’ όψη σας:

1. Τη στιγμή που το έθνος βρίσκεται σ’ ένα σταυροδρόμι, που η ζωή μας και το μέλλον μας διακυβεύονται, πέφτει το βάρος και το καθήκον σε κάθε σύντροφο και σε ολόκληρη την οργάνωσή μας να δουλέψουν «ψυχή τε και σώματι» για να κατευθύνουν το λαό ολόκληρο σ’ ένα μόνο δρόμο και να τον προσανατολίσουν προς ένα μοναδικό σκοπό: Το διώξιμο των Γάλλων αποικιοκρατών, την πραγμάτωση της εθνικής ενότητας και ανεξαρτησίας.  Για να γίνει τούτο, πρέπει να είμαστε οξυδερκείς, επιδέξιοι, συνετοί, ενεργητικοί, επίμονοι και μονολιθικοί στη σκέψη και στη δράση.

2. Ο μακρόχρονος αντιστασιακός πόλεμος, είναι αυτή τούτη η εθνική επανάσταση στο ύψιστο σημείο της. Τούτη τη στιγμή, οι σκέψεις και οι ενέργειες κάθε συντρόφου έχουν σοβαρές επιπτώσεις στα γενικά συμφέροντα της χώρας. Μια ατομική αμέλεια, μια απροσεξία μπορούν να οδηγήσουν σε μια βαριά αποτυχία: «Πλάνη μιας σπιθαμής, μπορεί να επιφέρει ξεστράτισμα μιας λεύγας».

Οφείλουμε λοιπόν, εξαντλώντας κάθε ενεργητικότητά μας, να απαλλαγούμε από τα ακόλουθα λάθη:

Α) Το τοπικιστικό πνεύμα

Δεν μπορεί κανείς ν’ ασχολιέται με τα προβλήματα της περιοχής του χωρίς να παίρνει υπ’ όψη του το σύνολο της χώρας. Δεν μπορεί να σκέφτεται την υπεράσπιση μόνον του τομέα του, αυτό το λάθος, με πρώτη ματιά, συνεπιφέρει ελάχιστες συνέπειες, αλλά στην πραγματικότητα, βλαβερότατες στο γενικό σχέδιο. Έτσι επιζητείται να κρατιούνται στελέχη και υλικά για έναν ορισμένο τομέα, χωρίς να λαμβάνουνται υπ’ όψη οι γενικότερες ανάγκες.

Β) Σεχταρισμός

Ακούμε ευχαρίστως νέους συντρόφους, ακόμα κι αν έχουν άδικο, τους χρησιμοποιούμε ακόμα κι όταν αποδείχνουνται ανίκανοι. Αντίθετα, κάποιος που δεν μας αρέσει, συστηματικά τον υποτιμούμε, όποια κι αν είναι, ποτέ δεν παίρνουνται υπ’ όψη. Εδώ βρίσκεται ένα βαρύ λάθος. Χάνουμε έτσι στελέχη από την οργάνωσή μας, αδυνατίζει η ενότητα απόψεων και δράσης. Συχνά, αυτό είναι η αιτία της αποτυχίας. Εδώ υπάρχει μια αρρώστια πολύ επικίνδυνη.

Γ) Καποραλισμός και γραφειοκρατία

Κάποιος που ορίζεται υπεύθυνος μιας περιοχής, πάει σ’ αυτή με τουπέ, αφήνει να εκδηλωθούν ελεύθερα ή αυθάδεια και αλαζονεία του. Δεν δίνει σημασία στους ανώτερους και κάνει κατάχρηση των εξουσιών του για να βασανίζει τους κατώτερους. Με το φέρσιμό του του μανταρίνου, κάνει τις μάζες να φοβούνται. Αυτή η νοοτροπία του «άρχοντα» ξεσηκώνει αντιπάθειες, σπέρνει τη διαίρεση, ανοίγει τάφρο ανάμεσα στα διάφορα σκαλοπάτια της ιεραρχίας, ανάμεσα στην οργάνωση μας και το λαό.

Δ) Στενότητα πνεύματος

Ας υπενθυμίσουμε πως κάθε άνθρωπος έχει τα προτερήματά του και τα ελαττώματα του. Ας αξιοποιούμε τα προτερήματα των ανθρώπων, βοηθώντας τους ταυτόχρονα να διορθώνουν τα ελαττώματά τους. Ας βλέπουμε πως δουλεύει ο εργάτης το ξύλο. Για τον επιδέξιο τεχνίτη, κάθε κομμάτι ξύλου έχει τη χρήση του, μεγάλο ή μικρό ίσιο ή στραβό.

Η στενοκεφαλιά έχει τις βλαβερές συνέπειές της στη δράση, δημιουργεί πιότερους εχθρούς παρά φίλους. Στερεί έναν άνθρωπο από τα στηρίγματά του. Εμποδίζει την ανάπτυξη της οργάνωσής μας.

Ε) Μανία των τύπων και της ετικέττας

Σε όλα τα πράματα, αντί να σκεφτούμε τι επιτάσσει η στιγμή και πώς θάχουμε θετικά απτελέσματα, δε φροντίζουμε παρά για τους τύπους, δεν επιζητούμε παρά τον εύσχημο τρόπο για την ικανοποίηση μικροφιλοδοξιών. Γιατί στρατιωτική εκπαίδευση; Σκέφτουμαι, πως πρώτα απ’ όλα, για να μάθει κανείς να χειρίζεται ένα όπλο, μια χειροβομβίδα, για να συνηθίσει να χρησιμοποιεί το έδαφος, να μπορεί να πλησιάζει εχθρικούς στόχους τη νύχτα χωρίς να γίνεται αντιληπτός, να συλλέγει πληροφορίες για τον εχθρό, με δυο λόγια, για να εξασκείται στον ανταρτοπόλεμο. Τούτο δεν εμποδίζει σε πολλές περιοχές, όλος ο χρόνος να περνά με ασκήσεις, βηματισμών «έν – δυό, έν – δυό!». Επίσης με το να μαθαίνεται η λειτουργική μουσική που ψέλνεται στις παγόδες για το σβύσιμο μιας πυρκαϊάς!

Σε πολλές άλλες περιοχές, για προπαγάνδα και συζητήσεις, έχουμε ανάρτηση καλλιγραφημένων συνθημάτων στο σπίτι πληροφοριών, ανύψωση πλακάτ και σημαιών, στήσιμο ενός βήματος επισήμου. Αλλά δεν κάνει κανείς τον κόπο ν΄ ανακατώνεται κάθε μέρα με τις μάζες για να τους δώσει να καταλάβουν καλά τις ντιρεκτίβες της οργάνωσής μας.

Ζ) Χαρτομανία

Κολυμπάνε μερικοί μ’ ευχαρίστηση μες τα παλιόχαρτα. Καθισμένοι πίσω από το γραφείο τους, περιορίζουνται να δίνουν εντολές από μακριά, χωρίς να κάνουν τον κόπο να πάνε επί τόπου για να ελέγξουν και να υποδείξουν ορθά πως πρέπει να εφαρμοστούν οι ντιρεκτίβες. Πράγματι, αγνοεί κανείς ακόμα και εάν αυτές έχουν ή όχι μπει σε εφαρμογή. Αυτό το στυλ δουλειάς είναι καταστροφικό. Εμποδίζει να παρακολουθιέται από κοντά το κίνημα, να γνωρίζεται καλά η τοπική κατάσταση. Να γιατί οι περισσότερες από τις ντιρεκτίβες μας δεν έχουν εφαρμοστεί ολοκληρωτικά.

Η) Απειθαρχία και χαλαρότητα

Στις περιοχές που διεξάγονται πολεμικές επιχειρήσεις, μερικοί σύντροφοι αυθαίρετα παράτησαν την περιοχή τους για να πάνε να δουλέψουν αλλού, χωρίς την παραμικρή απόφαση των ανωτέρων καθοδηγητικών οργάνων. Το να εγκαταλείπει κανείς έτσι ένα πόστο που απαιτεί προσπάθειες κοπιαστικές για να περιοριστεί σε πιο εύκολες και πιο ευχάριστες δουλειές, δεν είναι μόνον έλλειψη ηθικής, αλλά είναι περιφρόνηση της πειθαρχίας, σπάρσιμο της σύγχυσης στις γραμμές μας.

Σε πολλές περιπτώσεις, οι σύντροφοι που έφυγαν δεν τιμωρήθηκαν όπως άξιζε. Μερικοί που υποβιβάστηκαν  εδώ, τοποθετήθηκαν σε δουλειά αλλού, στο ίδιο παλιό πόστο, άλλοι, υποβιβασμένοι για τον τύπο, διατήρησαν στην πραγματικότητα τις παλιές τους υπευθυνότητες.

Από φαβοριτισμό, σύντροφοι που έπρεπε να τιμωρηθούν κριτικαρίστηκαν κι προειδοποιήθηκαν για τον τύπο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, φτάσαμε μέχρι του να περάσουμε σφουγγάρι αμοιβαία, να σκεπάσουμε τα λάθη αμοιβαία, να εξαπατήσουμε τα παραπάνω καθοδηγητικά όργανα και να κρύψουμε την αλήθεια από την οργάνωση.

Τέτοια πραχτική, όχι μόνον δεν βελτιώνει τους φταίχτες, αλλά τους εμπνέει την περιφρόνηση στην πειθαρχία. Πράμα βαρύτερο ακόμα, μια τέτοια χαλάρωση της πειθαρχίας της οργάνωσης, μπορεί να δώσει στα αντιδραστικά στοιχεία την ευκαιρία να γλιστρήσουν μέσα στις γραμμές μας, για να επιδοθούν από εκεί σε υπονομευτικές

ενέργειες.

Θ) Εγωισμός και διαφθορά

Υπάρχουν σύντροφοι που, από αρριβισμό, θεσιθηρούν για μέλη ή πρόεδροι αυτής ή εκείνης της επιτροπής, άλλοι που δεν σκέφτουνται παρά το φαγοπότι και το κομψό ντύσιμό τους, που επιζητούν να ιδιοποιηθούν δημόσια αγαθά, να επωφεληθούν από το πόστο τους και του λειτούργημά τους για να επιδοθούν σ’ ένα επικερδές λαθρεμπόριο, που απασχολούνται περισσότερο με τις προσωπικές τους υποθέσεις παρά με τις κρατικές. Οι επαναστατικές αρετές, η κοινή γνώμη δεν τους σκοτίζουν.

Άλλοι δείχνουνται αλλαζόνες, προκαταλειμμένοι από τον ίδιοτους εαυτό. Υπερηφανευόμενοι γιατί παλιά υπήρξαν πολιτικοί κατάδικοι για τη συμμετοχή τους στο σύνδεσμο Βιετμίνχ, πιστεύουν πως είναι πάνου απ’ όλους, αταίριαστοι. Βέβαια, οι φυλακές και τα κάτεργα των ιμπεριαλιστών υπήρξαν σχολεία στελεχών, η λίγκα Βιετμίνχ είναι μια ένωση αφοσιωμένων πατριωτών που δουλεύουν για να σώσουν τη χώρα. Αλλά είναι επίσης αναντίρρητο πως έξω από τις γραμμές της, υπάρχουν άνθρωποι αξίας που ακόμα δεν εντάχθηκαν. Ας υποθέσουμε ακόμα πως οι παλιοί πολιτικοί κατάδικοι και τα μέλη της λίγκας είναι ασύγκριτοι, πρέπει να πούμε πως όλοι αυτοί που δεν είχαν την τιμή να γνωρίσουν τις φυλακές και τα κάτεργα των ιμπεριαλιστών ή που δεν έχουν μπει ακόμα στη λίγκα είναι μηδαμινότητες;

Κάθε σύντροφος πρέπει να δείχνεται μετριόφρων. Όσο παλιότερος είναι κανείς στον επαναστατικό αγώνα, τόσο ικανότερος είναι και οφείλει λιγότερο να αυτοπροβάλεται. Πρέπει επιθυμία του ναναι να ενεργεί καλύτερα και να φυλά πάντα ζωντανά στο μυαλό του αυτά τα λόγια του δασκάλου μας: «Μάθε, μάθε ακόμα, πάντα μάθαινε». Το να δείχνεται κανείς κενόδοξος και αλλαζώνας, είναι αναδίπλωση στον ίδιο τον εαυτό του, εμπόδιο στην ίδια του την πρόοδο.

Υπάρχουν σύντροφοι που εφαρμόζουν την παλιά παροιμία: «ένας συγγενής μανταρίνος και όλη η φαμελιά οφείλεται». Δίνουν πόστα στους φίλους και συγγενείς τους, αδιαφορώντας εάν έχουν τα ανάλογα προσόντα. Αδιάφορο εάν τούτο έχει θλιβερές συνέπειες για την οργάνωσή μας, αρκεί που οι συγγενείς και φίλοι τους έπιασαν μια θέση.

Γνωρίζω πως, στο σύνολο τους, οι σύντροφοι μας είναι υπομονετικοί, εργατικοί, κατάλληλοι στην δουλειά τους, με πρωτοβουλία σε κάθε περίσταση. Βρίσκουνται σ’ αυτά πολύτιμες αρετές που συνιστούν μια καλή βάση για ν’ αποχτήσει κανείς και άλλες. Αλλά σ’ αυτές τις μέρες των δοκιμασιών, δεν θα είναι αρκετές. Για να είναι σίγουρη η τελική νίκη πρέπει οι σύντροφοί μας,  στηριζόμενοι σ’ αυτή την αποχτημένη βάση να ξεπεράσουν αποφασιστικά τα ελαττώματα για τα οποία μίλησα.

3. Σύντροφοι, πρέπει να κάνετε τ’ αδύνατα για την πραγματοποίηση των ακόλουθων σημείων:

α) Στρατιωτικοποίηση της οργάνωσης μας, φτάσιμο σε μιαν απόλυτη ενότητα απόψεων και δράσης. Είμαστε ο στρατός της μπροστοφυλακής. Εάν, την ώρα της εφόδου, οι αντιλήψεις διαφέρουν, εάν ο ένας σαλπίζει «προχωρείτε» και ο άλλος «υποχώρηση», είναι μάταιο να μιλά κανείς για νίκη. Η ενότητα απόψεων και δράσης, δεν πρέπει να πραγματοποιηθεί μόνον στους κόλπους της οργάνωσής μας, αλλά ακόμα ανάμεσα στο στρατό, το λαό και τις δημόσιες υπηρεσίες.

β) Εκλογή των κατάλληλων στελεχών για τα καθοδηγητικά όργανα, σαφή οροθέτηση των αρμοδιοτήτων, οργάνωση στενής επαφής και συνεργασίας ανάμεσα στις υπηρεσίες, όσο γίνεται πιο απόλυτη αποφυγή των καταχρήσεων εξουσίας και της πρόθεσης ν’ ανακατευόμαστε σε όλα παρά τις δυσκολίες, αποφυγή της προχειροδουλειάς και του φόβου μπροστά στις ευθύνες.

Στις ώρες που περνάμε, το θέμα των καθοδηγητικών οργάνων έχει μέγιστη σημασία. Τα στελέχη που εκεί θα τοποθετηθούν, πρέπει να διαλεχτούν με μεγάλη επιμέλεια. Αλλά μια και θα τοποθετηθούν, πρέπει να εισακούονται απόλυτα, η κατώτερη ιεραρχικά κλίμακα υπόκειται στις διαταγές των ανωτέρων. Μόνον με αυτόν τον όρο οι υποθέσεις μας θα πάνε μπροστά.

γ)Εξασφάλιση της επικοινωνίας και της σύνδεσης ανάμεσα στις διάφορες επαρχίες και ζώνες, ανάμεσα στο Βορρά, στο Κέντρο και στο Νότο του Βιετνάμ.

Οι επικοινωνίες είναι οι αρτηρίες που αποφασίζουν για όλα. Άμα κοπούν, όλα γίνονται δύσκολα. Τις αποκαθιστάς και τα πάντα βαδίζουν απρόσκοπτα.

Σύντροφοι, ελπίζω πως, με όλη σας την επαναστατική ζέση, θα καταφέρετε να ξεπεράσετε τις ελλείψεις σας, θα κάνετε ν’ ανθίσουν οι αρετές σας, θα ενώσετε τις προσπάθειές σας, θα πραγματοποιήσετε το στενό δέσιμο της οργάνωσής μας, το πλάτεμα των γραμμών μας, την αναδιοργάνωση της δουλειάς έτσι που να οδηγηθεί ο λαός να συμμετάσχει αποφασιστικά στην αντίσταση μέχρι τη δοξασμένη μέρα της νίκης.

Σας απευθύνω τον αδερφικό μου χαιρετισμό. Θα νικήσουμε!».

Το κείμενο αντέγραψα (διατηρώντας την ορθογραφία της έκδοσης) από το βιβλίο «ΧΟ ΤΣΙ ΜΙΝΧ, εκλεκτά έργα, η διαθήκη του, η βιογραφία του», σελίδες 61-66, σε μετάφραση Πέτρου Πεντελικού. Εκδόθηκε από τις εκδόσεις «ΜΝΗΜΗ» στις αρχές (δεν αναφέρεται η ακριβής ημερομηνία στο εσωτερικό του) της δεκαετίας του ΄70. Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζονται κείμενα που έγραψε ο μεγάλος επαναστάτης για το Βιετνάμ, την αποικιοκρατία, τη δράση των κομμουνιστών, επίσημα έγγραφα, άρθρα σε εφημερίδες της Ευρώπης, αποσπάσματα από την διαθήκη του και βιογραφικά στοιχεία.