70 χρόνια από το φριχτό κατοχικό έγκλημα της εκτέλεσης της ηγεσίας του Συνδέσμου Αναπήρων και Θυμάτων Πολέμου

Ταγματασφαλίτες στα βουνά. Η ομάδα συνοδεύεται από
αξιωματικό των SS (στο δεξιό άκρο της φωτογραφίας)

Φέτος, συμπληρώνονται 70 χρόνια από το φριχτό κατοχικό έγκλημα της εκτέλεσης της ηγεσίας του Συνδέσμου Αναπήρων και Θυμάτων Πολέμου. Οι Αντιπρόεδρος και Γεν. Γραμματέας, ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΓΟΝΑΤΑΣ και ΗΛΙΑΣ ΤΖΑΜΟΥΡΑΝΗΣ, μαζί με τους ΣΤ. ΣΙΛΙΒΟ και ΜΕΛ. ΑΝΥΦΑΝΤΗ, όλοι παρασημοφορημένοι ήρωες του Αλβανικού μετώπου συνελήφθησαν σε πογκρόμ στις 26.11.1943 από τους Γερμανοτσολιάδες. Πέρασαν εικονικό «έκτακτο Στρατοδικείο» σκοπιμότητας και εκτελέστηκαν την επομένη, στις 27.11. 1943, στο Γουδί, δεμένοι σε καρέκλες γιατί τους είχαν καταστρέψει πατερίτσες και νάρθηκες.

Τις επόμενες μέρες, στις 30.11.1943, εξαπολύθηκε το πρώτο μαζικό πογκρόμ μεγάλης έκτασης από τα νεοσύστατα δοσιλογικά Τάγματα Ασφαλείας εναντίον όλων των αναπήρων πολέμου που νοσηλεύονταν στα νοσοκομεία της Αθήνας. Ο κατοχικός Τύπος αποκάλεσε τις απίστευτες θηριωδίες των, πάνω από χιλίων, γερμανοτσολιάδων, «εκκαθαριστικές επιχειρήσεις» δήθεν για να διώξουν τους ...μαυραγορίτες από τα νοσοκομεία! Στην πραγματικότητα, τα γεγονότα αυτά σηματοδότησαν την ξεκάθαρη απόφαση της κυρίαρχης αστικής τάξης της χώρας μας να ξεκινήσει επίσημα τον εμφύλιο, μπροστά στο διαγραφόμενο κίνδυνο να χάσει την εξουσία. Οι ιστορικοί θεωρούν αυτήν τη μελετημένη επίθεση ενάντια σε ανώτερα στελέχη του λαϊκού κινήματος και του ΚΚΕ σαν την κρίσιμη κλιμάκωση που επέβαλε στο Αντιστασιακό Κίνημα και στο ΚΚΕ την απόφαση για την οργάνωση της ένοπλης αυτοάμυνας με την ίδρυση της ΟΠΛΑ.

Στις 27 Νοέμβρη του 1943  οι Γερμανοτσολιάδες Ταγματασφαλίτες εκτελούν συνολικά 19 αγωνιστές. Αντιγράφουμε τα παρακάτω στοιχεία από το ιστολόγιο   LEFTeria:

(Φωτογραφία από το Λεύκωμα του Antonio J.Munoz, με τίτλο «Herakles & The Swastika- Greek Volunteers in the German Army, Police & SS 1943-1945)

Από τους 19 που έδωσαν την ζωή τους εκείνη την μέρα, κάνουμε ιδιαίτερη μνεία στον Σπύρο Αραβαντινό, τον γιατρό Γιώργο Ανδριόπουλο , τον υπενωματάρχη Ιωάννη Γυφτάκη, ο οποίος αρνήθηκε να εκτελέσει εν ψυχρώ κρατουμένους και τον ήρωα του αλβανικού μετώπου Διονύσιο Γονατά που είχε χάσει και τα δυο του πόδια στις μάχες και που οδηγήθηκε στο εκτελεστικό απόσπασμα, αφού πρώτα οι Ταγματα- Αλήτες, του πήραν τα ξύλινα πόδια και τον έδεσαν σε πάσσαλο, για να τον εκτελέσουν. Αναρτούμε στο LEFTeria-news τα ονόματα των εκτελεσμένων όπως δημοσιεύθηκαν στις εφημερίδες Καθημερινή της 28-11-43 και Αθηναϊκά Νέα της 29-11-43, σε μια προσπάθεια να μην χαθούν τα ονόματα των ηρώων. Τις μαρτυρίες και τα στοιχεία που ακολουθούν, τα έχουμε χάρη στην μνημειώδη δουλειά της Κουλάς Ξηραδάκη,  "ΚΑΤΟΧΙΚΑ" (Αθήνα 1975).

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΩΝ 19 ΕΚΤΕΛΕΣΜΕΝΩΝ ΑΠΟ ΤΑ ΤΑΓΜΑΤΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΣΤΙΣ 27 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1943

        Κωνσταντίνος Βεντούρης, από την Κίμωλο, γεν. 1917

        Γεώργιος Πέτρου, από την Αταλάντη, γεν. 1911

        Ιωάννης Δούκας, από την Αθήνα, γεν. 1923

        Σπύρος Αραβαντινός , από την Πάτρα, ρολαγάς, γεν. 1992

        Ιωάννης Γεωργούσης, από το Θούριο, γεν. 1909

        Γεώργιος Παν. Ανδριόπουλος, γιατρός, από τα Σουδενά Καλαβρύτων.

        Διονύσιος Απ.Γονατάς, πρόεδρος Συνδέσμου Αναπήρων, δικηγόρος.

        Ιωάννης Σπυρ. Μαρκάτος, μικροπωλητής, από την Κεφαλλονιά.

        Βασίλειος Δημ. Σκαρέας, στέλεχος του ΚΚΕ

        Ηλίας Γεωργ. Τζαμουράνης, γραμματέυς Συνδέσμου Αναπήρων.

        Ιωάννης Θεοχάρη Γυφτάκης, υπενωματάρχης, από την Μερόπη.

        Αντώνιος Δημ. Γιατράς, επιπλοποιός , από το Άργος.

        Νικόλαος Δημ. Καλαβρέζας.

        Νικόλαος Σταμ. Κιλάκος, εργάτης.

        Σπύρος Γεράς. Καπάτος, εργάτης.

        Παναγιώτης Δημ. Στράγκας

        Στέφανος Γεωργ. Τσιλίβος

        Γεράσιμος Δημ. Γρηγοριάδης, δημ. Υπάλληλος.

        Δημήτριος Ιω. Πολυγιαννάκης, τραπεζικός υπάλληλος.

Καθημερινή της 28-11-43

Την διαταγή της εκτέλεσης υπογράφει:

Ο Ανώτατος Αρχηγός των Ταγμάτων Ασφαλείας

και Αστυνομίας Ελλάδος

ΣΙΜΑΝΑ

Διοικητής Ταξιαρχίας Ες-Ες και αντιστράτηγος των ωπλισμένων Ταγμάτων Ασφαλείας.

 Αθηναϊκά Νέα της 29-11-43

ΑΡΑΒΑΝΤΙΝΟΣ ΣΠΥΡΟΣ.

Ο Σ.Αραβαντινός συνελήφθη από τα Ες Ες σε ένα ρολογάδικο ενός Εβραίου που κατά τα΄θχην βρέθηκε εκεί. Οι Γερμανοί συνέλαβαν όλους όσους βρήκαν εκείνη την ώρα στο μαγαζί του Εβραίου και τους έβαλαν μέσα στη κλούβα. Αλλά ο Αραβαντινός είχε περίστροφο στην τσέπη του και μέσα  στην κλούβα το πέταξε κάτω απ΄το κάθισμα.

Την άλλη μέρα το πρωί, ένας Γερμανός αξιωματικός καλεί όλους τους κρατούμενους που είχαν μεταγερθή την προηγουμένη με τη κλούβα και κρατώντας το περίστροφο, λέει μέσω διερμηνέα:

-         Ένας από εσάς έριξε χθες κάτω απ΄το κάθισμα του αυτό το περίστροφο. Όποιος είναι να σηκώσει το χέρι του και του δίνω τον λόγο της τιμής μου ότι δεν θα του κάνω τίποτα, αν όμως δεν το πεί, θα τιμωρηθήτε όλοι παραδειγματικά.

Ο Αραβαντινός σήκωσε το χέρι. Ο αξιωματικός λέει: είσαι ελεύθερος. Θα δώσω εντολή να σου ετοιμάσουν το αποφυλακιστήριο.

Το βράδυ όμως ο αξιωματικός τον κάλεσε σε ανάκριση.

-         Γιατί το είχες το περίστροφο; τον ρωτάει.

-         Για να σας πολεμήσω, απαντάει θαρραλέα ο Αραβαντινός, που ήταν στην Αντίσταση.

-         Και γιατί να μας πολεμήσεις;

-         Κι εσείς στην θέση μου το ίδιο θα κάνατε.

-         Μπράβο, σε συγχαίρω για τον ανδρισμό σου. Κι εγώ σαν άντρας θα κρατήσω τον λόγο μου. Αύριο θα είσαι ελεύθερος.

Η ανάκριση τελείωσε και ο Αραβαντινός όταν γύρισε στον θάλαμο, είπε στους συγκρατούμενούς του τον διάλογο του με τον Γερμανό. (Ένας από τους επιζήσαντες κρατούμενους μου το διηγήθηκε αργότερα). Την άλλη μέρα το πρωί τον καλούν στο γραφείο και του δίνουν το αποφυλακιστήριο.

Καθώς έβγαινε από την εξώπορτα των Ες Ες, τον συνέλαβαν δύο ταγματασφαλίτες για να εκτελεστεί στις 27-11-1943. Ο Γερμανός είχε κρατήσει τον λόγο του.!!

ΑΝΔΡΙΟΠΟΥΛΟΣ  ΓΕΩΡΓΙΟΣ του Παναγιώτη.

Γεννήθηκε το 1900 στα Άνω Σουδενά των Καλαβρύτων. Γιατρός. Από νωρίς έγινε μέλος του ΚΚΕ και πολλές φορές έβαλε υποψηφιότητα στο ψηφοδέλτιο του Κ.Κόμματος. Για την ιδεολογία του διώχτηκε.

Η δικτατορία του Μεταξά τον έκλεισε στην Ακροναυπλία. Όταν κατέρρευσε το μέτωπο, παραδόθηκε στους Γερμανούς, όπως όλοι οι Ακροναυπλιώτες. Μεταφέρθηκε στην Πύλο. Τον Γενάρη του 1942 και ενώ τον μετέφεραν σε άλλη φυλακή, απέδρασε, ήρθε στην Αθήνα και ανέλαβε σαν γραμματέας την Κομματική Οργάνωση της Αθήνας. Συνελήφθη στην Ν.Ιωνία  και κλείστηκε στου Χατζηκώστα.

Εκεί οργάνωσε τους κρατούμενους και απαιτήσανε από την διευθυνση των φυλακώννα τους επιτραπεί επισκεπτήριο. Στις αρχές Οκτωβρίου 1943  οι κρατούμενοι κήρυξαν απεργία πείνας. Διευθυντής των φυλακών ήταν κάποιος Χατζηκώστας (είχε το ίδιο όνομα με τις φυλακές). Ο διευθυντής θέλησε να συλλάβει μερικούς κρατουμένους και να τους τιμωρήσει. Οι άλλοι αντέδρασαν.

 Διατάσσει τον επι κεφαλής της φρουράς υπενωματάρχη Ιωάννη Γυφτάκη, να πυροβολήσει, αλλά ο υπενωματάρχης αρνήθηκε. Τον συνέλαβε και τον φυλάκισε. Και τότε ο διευθυντής τράβηξε μπιστόλι και εξετέλεσε επι τόπουδύο κρατουμένους (ο ένας λεγόταν Μαλλιάρης, υπάλληλος της Δημαρχίας Αθηνών) και ετραυμάτισε αρκετούς.

 Ύστερα από αυτό ο γιατρός Ανδριόπουλος βγήκε και ανέλαβε την ευθύνη της ενέργειας. Ο διευθυντής τον απομόνωσε μαζί με άλλους 4. Την νύχτα της 17 προς 18 Οκτωβρίου, επεχείρησε να αποδράσει , αλλά απέτυχε. Εκτελέστηκε στις 27 Νοεμβρίου 1943 από τα Τάγματα Ασφαλείας στο Γουδί, πίσω από το σανατόριο “Σωτηρία”.

Μαζί με τους 19 εκτελεσμένους ήταν και ο Ιωάννης Γυφτάκης , ο υπενωματάρχης και ο Διονύσιος Γονατάς που είχε χάσει τα δυο του πόδια στην Αλβανία και που οδηγήθηκε στο εκτελεστικό απόσπασμα, αφού πρώτα του πήραν τα ξύλινα πόδια και τον έδεσαν σε πάσσαλο, για να τον εκτελέσουν.