Αυτό
που κάνει έναν καλλιτέχνη να ξεχωρίζει από έναν επαγγελματία είναι το πάθος. Ή
μάλλον, τα πάθη του. Αυτά είναι το χρυσάφι μαζί και η κατάρα του. Ο καλός
επαγγελματίας θα ανέβει στο πάλκο και θα παίξει άψογα το μπουζούκι του, ή θα
ερμηνεύσει με αριστοτεχνικό τρόπο ένα τραγούδι, θα κάνει το κοινό του να
ευχαριστηθεί και να τον χειροκροτήσει και όταν τα φώτα σβήσουν όλοι θα
συνεχίσουν τη ζωή τους από εκεί που την είχαν αφήσει λίγες ώρες νωρίτερα. Αντίθετα,
ο καλλιτέχνης δεν βλέπει σαν κάτι ξεχωριστό αυτό που κάνει γιατί δεν έχει σκοπό
να «ευχαριστήσει» το κοινό του. Η
σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ τους μοιάζει κάπως με το μυστήριο της κοινωνίας. Ξέρεις από
πριν πας να τον ακούσεις ή βάλεις έναν δίσκο στο μηχάνημα να παίξει, πως θα
πάρεις από αυτόν κάτι πιο ουσιαστικό. Κι
αυτός έχει τον τρόπο να ξεκλειδώσει τα πιο βαθιά χωμένα και ανήλιαγα υπόγεια του
εαυτού σου, τα δικά σου πάθη, να τα γεμίσει φως μέχρι να βρει την ψυχή σου και τότε
να απιθώσει δίπλα της αυτό το «κάτι». Που μπορεί να είναι το σφίξιμο που
προκαλεί μια γροθιά στο στομάχι, η αύρα ενός παιδικού χαμόγελου, ο ψίθυρος μιας
ζεστής ανάσας, ένα πικραμένο δάκρυ ή μερικές
σταγόνες αίμα από μια πληγή που δεν κλείνει ποτέ. Και όταν τα φώτα της σκηνής
σβήνουν, η ζωή, που ποτέ δεν έκανε διάλειμμα για να φορέσει τα καλά της,
συνεχίζεται. Γιατί όλο αυτό που συνέβη πριν λίγο ήταν ατόφια ζωή, ένα κομμάτι της δικής του και ένα της δικής σου.
Τα
πάθη είναι αυτά που όπως για κάθε άνθρωπο, έτσι και για τον καλλιτέχνη, με την
ίδια ευκολία που ανοίγουν σα φτερά και τον στέλνουν στους απέταχτους ουρανούς
της δημιουργίας και του μεγαλείου, μπορούν να γίνουν μολυβένια βαρίδια στις
τσέπες του και να τον βουλιάξουν στα θολά νερά της πιο απάνθρωπης συμπεριφοράς.
Ο Άκης Πάνου ήταν ένας άνθρωπος που τα πάθη του τον ταξίδεψαν και στους δυο
προορισμούς. Και μαζί του ταξιδέψαμε και όσοι από μας συμμετείχαμε σ’ αυτό το
«μυστήριο» της κοινωνίας με τον μεγάλο δημιουργό.
Δεκαετία
του ΄80 σ’ ένα παμπάλαιο ταβερνάκι στα
σοκάκια της παλιάς Ξάνθης. Ανάμεσα στους καπνούς από τα τσιγάρα των θαμώνων,
τις μυρουδιές από την κουζίνα και τις χαμηλόφωνες συζητήσεις δίπλα σε μπουκάλια
μαλαματίνας και διπλωμένα δίκοχα, η φωνή της Πόλυς Πάνου μας φέρνει τις «Δυο
αλήθειες» του ("Αυτή είναι η δική μου η αλήθεια"). Η πρώτη επαφή με τον δημιουργό
που έγινε λίγα χρόνια πριν, στο γυμνάσιο, με τα τραγούδια του Καζαντζίδη και αμέσως
μετά του Νταλάρα, αποκτά εκείνη τη βραδιά πιο ουσιαστικό περιεχόμενο. Στα
χρόνια που θα ακολουθήσουν ο Άκης Πάνου θα πάρει τη θέση του στην κορυφή της προσωπικής
μου πυραμίδας των δημιουργών του λαϊκού τραγουδιού.
Χωρίς
να με γοητεύει η μοναχικότητά του και μην μπορώντας να αποδεχτώ την «ιδιαίτερη»
στάση ζωής και τις «παραξενιές» του που έβγαιναν κατά καιρούς στη δημοσιότητα
με διάφορες αφορμές, θα περάσουν χρόνια για να συνειδητοποιήσω πως δεν υπάρχει
λόγος να αποκρυπτογραφήσεις τους προσωπικούς κώδικες (ο ίδιος ο Πάνου, αν
θυμάμαι, καλά σε μια συνέντευξή του τους αποκάλεσε «κώδικες τιμής») κάποιου και
να συμφωνήσεις με αυτούς, για να τον αποδεχτείς. Είναι αρκετό να σεβαστείς το δικαίωμά του να θέλει και να
μπορεί να είναι διαφορετικός από τους πολλούς.
Και
έτσι, όπως δεν έψαξα ποτέ για να βρω μια δικαιολογία για την αποτρόπαια πράξη που
τον στιγμάτισε στη δύση της ζωής του, δεν τον εγκατέλειψα κιόλας στα νύχια των
κανίβαλλων που επιχείρησαν να τον καταβροχθίσουν και
παράλληλα να μειώσουν την ανυπολόγιστη αξία του έργου του.
Ο
Άκης Πάνου έφυγε από τη ζωή στις 7 Απρίλη του 2000. Στη μνήμη του είναι
αφιερωμένη αυτή η ανάρτηση. Ακολουθούν μερικά από τα πιο αγαπημένα από τα
αγαπημένα τραγούδια του, στις πιο αγαπημένες μου εκτελέσεις.
Δυο
αλήθειες – Πόλυ Πάνου
Μην
κατέβεις στο λιμάνι – Λεωνίδας Βελής
Ρολόι
κομπολόι – Γρηγόρης Μπιθικώτσης
Χαροκόπου
1942-1953 – Γιώργος Νταλάρας
Άντε
να περάσει η μέρα – Στέλιος Καζαντζίδης
Πυρετός
– Μαρινέλλα
Τα
όνειρα που χτίζονται – Λάμπρος Καρελάς
Ήπια
τα χείλη σου και χάνομαι - Γιώργος Μαρίνος
Και
τι δεν κάνω - Ελένη Βιτάλη
Μίσος
– Στέλιος Καζαντζίδης
Ο
τρελλός – Λεωνίδας Βελής
Του
κόσμου το περίγελο - Στράτος Διονυσίου
Πρέπει
- Βίκυ Μοσχολιού
Θα
κλείσω τα μάτια - Γρηγόρης Μπιθικώτσης
Η
ζωή μου όλη – Στέλιος Καζαντζίδης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου