Η ζωή μετά την Αλέκα

Μετά από μέρες απουσίες, και αφού καταλάγιασε η σκόνη που σήκωσε η αλλαγή ηγεσίας στο ΚΚΕ, είπα να γράψω δυο λόγια για τη ζωή μετά την Αλέκα, χωρίς να κάνω μελλοντολογία ούτε πολιτικές εκτιμήσεις.

Λένε πως η συνείδηση, οι τύψεις και οι ενοχές είναι ο χειρότερος εφιάλτης ενός ανθρώπου. Επίσης λένε πως αυτά τα συναισθήματα είναι τόσο ισχυρά που ενίοτε αδυνατούμε να τα αντιμετωπίσουμε και τα «προβάλουμε» όπως λένε οι φίλοι μας οι ψυχολόγοι στους άλλους. Άλλοι πάλι χρησιμοποιούν την λιγότερο ακαδημαϊκή έκφραση «άμυνα» για να περιγράψουν μια –συνήθως αρνητική- συμπεριφορά που προκαλείται από κάποιο αρνητικό ερέθισμα. Τα 22 χρόνια της Αλέκας στην θέση της ΓΓ του ΚΚΕ προκάλεσαν πολλά τέτοια συναισθήματα.

Ήταν πολλοί αυτοί που δεν την συμπάθησαν ποτέ. Στην πραγματικότητα δεν ήθελαν να δουν τον εαυτό τους στο πρόσωπό της. Πολλές φορές δεν υπάρχει χειρότερη εικόνα από αυτή του καθρέφτη. Καταρρίπτει όλα όσα θα θέλαμε, όσα θα φανταζόμασταν ότι είμαστε και μας δείχνει την πραγματική μας αντανάκλαση.

Η Αλέκα είναι απλή. Δεν μακιγιάρεται, δεν φοράει ακριβά ταγέρ, δεν φτιασιδώνεται και μπορεί να φάει και ένα κουλούρι μπροστά στις κάμερες. Κάνει δηλαδή αυτά που κάνουμε όλοι λίγο-πολύ στην κανονική μας ζωή. Η αντιπάθεια στην Αλέκα από μερίδα του κόσμου ήταν στην πραγματικότητα αντιπάθεια στον ίδιο τους τον εαυτό, στην πραγματική τους ύπαρξη.

Πολλοί δεν της συγχώρησαν ποτέ αυτή την απλότητα. Δεν της συγχώρησαν ποτέ ότι ήταν μια από εκείνους. Το ότι μιλούσε απλά ήταν για αυτούς ξύλινη γλώσσα. Ίσως προτιμούσαν να ακούν τις μη ξύλινες εκφράσεις, όπως «οι θυσίες των πολιτών θα πιάσουν τόπο», «πρέπει να έρθει η ανάπτυξη» και άλλα συναφή που συνηθίζουν οι κυριλέ πολιτικοί. Δεν της συγχώρησαν το γεγονός ότι δεν είχε καταθέσεις. Σίγουρα κάποια συνομωσία κρυβόταν πίσω από αυτό. Δεν τους άρεσε ιδιαίτερα το ότι μιλούσε απλά, σαν καθημερινός άνθρωπος. Αυτό ήταν ρητορική ανεπάρκεια. Δεν της συγχώρησαν ότι κρατούσε μια σταθερή στάση. Αυτό ήταν σταλινισμός. Δεν της συγχώρησαν ότι έλεγε στον κόσμο να ξεσηκωθεί. Αυτό ήταν αναχρονισμός, άσε μας κυρά μου στους καναπέδες μας.

Αν σε ένα παράλληλο σύμπαν η Αλέκα είχε τις καταθέσεις ας πούμε του Τσίπρα, όχι του Αλαβάνου, θα ήταν ξεδιάντροπη που το παίζει και κουμμουνίστρια. Αν ντυνόταν ωραία θα ήταν ψευτοκομμουνίστρια που αλλοτριώνεται από τον καπιταλισμό. Αν μάγευε το κοινό με τον τρόπο που μιλούσε θα ήταν λαοπλάνα, δημαγωγός σαν τον Αντρέα. Αν άλλαζε απόψεις σαν τα πουκάμισα θα ήταν συνάδελφος του Ιωάννη Μελισσανίδη. Αν χρησιμοποιούσε τα συνήθη κλισέ θα ήταν ίδια με τους άλλους.

Υποτίθεται το κώλυμα κάποιων ήταν η Αλέκα. Γι’ αυτό δεν ψήφιζαν ΚΚΕ. Αν ήταν στη θέση της κάποιος άλλος θα το ψήφιζαν με δέκα χέρια. Αυτή είναι η μεγαλύτερη ψεύτικη προεκλογική υπόσχεση που έχει ακουστεί ποτέ στην Ελλάδα. Άλλωστε και σε αυτό υπάρχει ήδη η απάντηση: «ε, κι ο Κουτσούμπας ίδιος με την Αλέκα είναι». Όπως ίδιος θα ήταν και ο Μπογιόπουλος, η Κανέλλη, ο Παφίλης και όποιος τελικά έπαιρνε τη θέση της. Οι ίδιοι που μιλούσαν τόσο καιρό για την ανάγκη αλλαγής ηγεσίας στο ΚΚΕ θα είναι και αυτοί που θα αποδείξουν με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο ότι τελικά, όντως, στο ΚΚΕ δεν έχουν τόσο μεγάλη σημασία τα πρόσωπα! Στην πραγματικότητα δεν μισούσαν την Αλέκα, μισούσαν τον ίδιο τους τον εαυτό και δεν ήθελαν τίποτα και κανείς να τους θυμίζει αυτό που είναι και αυτό που πρέπει να κάνουν. Στο πρόσωπο της Αλέκας απλά έβλεπαν τον εαυτό τους και αυτό ήταν που δεν τους άρεσε.

Θυμάμαι χαρακτηριστικά μια ατάκα της Αλέκας σε μια εκπομπή της Σεμίνας Διγενή. Την ρώτησε αν διασκεδάζει και αν της αρέσει να πηγαίνει στο θέατρο ή σε συναυλίες. Ένας οποιοσδήποτε αρχηγός κόμματος που σέβεται τα λεφτά που πληρώνει στον επικοινωνιολόγο του, θα απαντούσε εμφατικά «ναι, βέβαια» και θα αράδιαζε πολλά παραδείγματα διασκέδασης ανάλογα με τις τάσεις της εποχής και το κοινό στο οποίο θα ήθελε να στοχεύσει. Η Αλέκα απάντησε με ειλικρίνεια: «πολύ θα ήθελα αλλά δεν προλαβαίνω να κάνω τίποτα». Αυτή η ειλικρίνεια είναι που σκοτώνει τον μικροαστικό εγωισμό μας, αυτή η ειλικρίνεια είναι που δεν αντέχεται. Μάθαμε να ζούμε στο θεμελιώδες ψέμα, ότι μπορούμε και να μας εκμεταλλεύονται και να περνάμε καλά. Γιατί να το χαλάσουμε τώρα;

2310.net