Διάβαζε, εργάτη, διάβαζε

Τι σόι «φιλοσοφία» είναι αυτή που καταργεί την οικονομική - κοινωνική πραγματικότητα, την αντικειμενικότητα, δηλαδή, και στη θέση της προβάλλει ηθογραφικού και ψυχολογικού χαρακτήρα αιτιάσεις, την υποκειμενικότητα δηλαδή, για να εξηγήσει τι συμβαίνει κι ακόμα χειρότερα για να προτείνει λύσεις;

Μέσα σε λίγες λέξεις ο Τσόμσκι - σύμφωνα τουλάχιστον μ' αυτά που γράφουν ότι είπε - κατάφερε να εξαφανίσει την καπιταλιστική κρίση, τους ανταγωνισμούς μεταξύ μονοπωλίων και να ενοποιήσει εις σάρκαν μίαν καπιταλιστές και εργάτες που τους χωρίζει μόνο η γεωγραφική σχέση Βορράς - Νότος και μέσα από ένα τέτοιο σχήμα να δώσει την εξήγηση και τη λύση: Εξήγηση κατά Τσόμσκι: «Κάποιοι άνθρωποι στη Γερμανία» και κατά συνέπεια στο Βορρά, έχουν «απάνθρωπες απαιτήσεις» κατά άλλων ανθρώπων στο Νότο. Κατά συνέπεια, ενωμένοι νότιοι άνθρωποι εναντίον απανθρώπων βορείων. Το σχήμα δεν αντέχει ούτε μπροστά στις γνώσεις ενός παιδιού 15 χρόνων που έχει ανοίξει ένα απλό εγχειρίδιο πολιτικής οικονομίας. Κι όμως αυτό το σχήμα προβάλλεται ως φιλοσοφικό απαύγασμα και η λύση του ως πρόταση που παράγει πολιτική θέση και κατά συνέπεια επιλογή για την εργατική τάξη.

Κόντρα στη μεταφυσική που περιέχει η παραπάνω ανάλυση:

- Στη Γερμανία αυτή τη στιγμή τσακίζεται η εργατική τάξη. Το ίδιο στη Σουηδία και στην Αγγλία. Στο βορρά, δηλαδή, η ταξική αντίθεση κεφαλαίου - εργασίας καλά κρατεί, οξύνεται κιόλας.

- Στην Ελλάδα, στην Ιταλία, στη Γαλλία, στην Ισπανία και την Πορτογαλία αυτή τη στιγμή σε βάρος των εργατών κερδίζουν τρελά φράγκα μια χούφτα καπιταλιστές. Στο νότο, δηλαδή, επίσης η αντίθεση κεφαλαίου - εργασίας οξύνεται.

- Αυτήν την ώρα συγκρούονται μονοπώλια σε όλη την Ευρώπη, αλλά και διηπειρωτικά.

- Εργάτες στη Γερμανία, στη Γαλλία, στην Ιταλία, στην Ελλάδα και αλλού καλούνται να πολεμήσουν είτε κάτω από τη σημαία των «δικών τους» καπιταλιστών, είτε επιλέγοντας ιμπεριαλιστικό κέντρο με το οποίο θα συνταχθούν. Χαρακτηριστικό το άρθρο στην «Ημερησία», που επικαλείται την ανεργία για να ταυτίσει το συμφέρον του μεγαλοεπιχειρηματία ιδιοκτήτη της με αυτό του εργάτη και να καλλιεργήσει στον εργάτη συνείδηση πάλης για το συμφέρον του καπιταλιστή.

Διά ταύτα: Οταν ο εργάτης βάλει στην άκρη τη βασική αντίθεση «κεφάλαιο - εργασία» μπορεί να πάει παντού, στο τέλος όμως θα καταλήξει να κοιτά τα ραδίκια ανάποδα χωρίς να έχει ρίξει «ούτε μια ντουφεκιά» σ' αυτόν που πράγματι απείλησε τη ζωή του.

Διά ταύτα: Παρ' το αλλιώς ακόμα και την ώρα που διαβάζεις:

Ανεργία και τράπεζες μονοπωλούν το ενδιαφέρον σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης. Λογικό. Ομως:

Για τους άνεργους το ενδιαφέρον είναι κάλπικο καθώς μ' αυτό το εργαλείο οι καπιταλιστές καταφέρνουν να συμπιέσουν τόσο χαμηλά την τιμή πώλησης της εργατικής δύναμης που ούτε στα καλύτερά τους όνειρα δεν έχουν δει. Οταν κλαίνε για την ανεργία, εκβιάζουν όσους έχουν ακόμα δουλειά να γίνουν πιο φτηνοί.

Για τις τράπεζες, πάλι, το ενδιαφέρον ποικίλλει. Ορισμένοι βλέπουν με τρόμο να χάνουν αυγά και πασχάλια, άλλοι όμως επιδιώκουν αυτό που συμβαίνει. Η ανάλυση στο χτεσινό «Ριζοσπάστη» περιγράφει γλαφυρά τι συμβαίνει: το σύστημα εξακολουθεί να παραμένει μπλοκαρισμένο. Η απαξίωση κεφαλαίου που έχει συντελεστεί κρίνεται ανεπαρκής. Με αυτήν την έννοια, και σύμφωνα με τους υπάρχοντες σχεδιασμούς, η ελεγχόμενη καταστροφή κεφαλαίου πρέπει να συνεχιστεί. Αυτή τη φορά φαίνεται ότι θα πάρει μορφή της χρεοκοπίας των πιο αδύνατων τραπεζικών μονοπωλίων, με τις ζημιές να μεταφέρονται στους μετόχους, στους ομολογιούχους και τους καταθέτες. Στη συνέχεια, μέσω του μηχανισμού του ευρωπαϊκού ταμείου (ESM) που χρηματοδοτεί την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, οι «καθαρές» πλέον τράπεζες, θα περάσουν υπό τον έλεγχο των πιο δυναμικών τραπεζικών μονοπωλίων, είτε μέσω της αγοράς κερδοφόρων περιουσιακών τους στοιχείων, είτε με την εξαγορά τους ως σύνολο. Στην περίπτωση αυτή, εμπίπτει η περίπτωση της Εθνικής και της Γιούρομπανκ. Πρόκειται για μια γιγαντιαίων διαστάσεων συγκεντροποίηση τραπεζικού κεφαλαίου, που στα πλαίσια του ανταγωνισμού θα ενισχύσει τους πιο ισχυρούς καπιταλιστές.

Αυτό που δεν είναι ορατό άμεσα για τη ζωή των εργαζομένων από τις εξελίξεις στις τράπεζες, είναι εξαιρετικά ορατό στην αγορά εργασίας. Πάλι ο «Ριζοσπάστης» στο κύριο άρθρο του καταγράφει την τάση και εξηγεί αυτό που οι αστοί αναλυτές αποφεύγουν: Η μείωση του εργατικού κόστους, περνάει αναγκαστικά και έχει ως βασική προϋπόθεση τη ληστεία της εργατικής δύναμης, το ξεζούμισμα των εργατικών μαζών μέχρι τα έσχατα όρια και παράλληλα τη συσσώρευση δίπλα σε αυτήν την καταλήστευση, μιας άχρηστης μάζας εργατικού δυναμικού που οδηγείται βίαια εκτός παραγωγής και εκτός κοινωνίας. Μετά από πέντε σχεδόν χρόνια καπιταλιστικής κρίσης, μετά από τόσα σχέδια διαχείρισης και «σωτηρίας της χώρας» και της οικονομίας, γίνεται φανερό ότι η κατάσταση των εργαζομένων χειροτερεύει όλο και περισσότερο. Και το τίμημα θα γίνεται ακόμα πιο επώδυνο για τα λαϊκά στρώματα, αν ο λαός μας δεν επιλέξει έναν διαφορετικό δρόμο. Το δρόμο της ρήξης με τις βαθύτερες αιτίες της καπιταλιστικής κρίσης, της σύγκρουσης με τη μεγάλη μονοπωλιακή ιδιοκτησία και ιδιοποίηση του κοινωνικού πλούτου που δημιουργείται στο πεδίο της οικονομίας και ταυτόχρονα της πολιτικής αναμέτρησης με τους πολιτικούς φορείς που την υπηρετούν. Ενας δρόμος που θα βάζει στην ημερήσια διάταξη την κοινωνικοποίηση των μονοπωλίων, την ανατροπή και την αλλαγή τάξης στην εξουσία.

Ριζοσπάστης