Δευτέρα 17 Δεκεμβρίου 2012

Τα τραγούδια...οι ήλιοι μου #20



Μακρόνησος 2012. Τριγύρω παντού ερείπια. Γκρεμισμένοι πέτρινοι τοίχοι, σακατεμένα τούβλινα τοιχάκια, κολωνάκια από μπετόν. Ατέλειωτοι σωροί από κατεστραμμένα οικοδομικά υλικά που είχαν αποτυπωμένα πάνω τους τα σημάδια της φθοράς του χρόνου, μα και σημάδια πόνου, φρίκης, θανάτου. Σήκωνα τα τούβλα, τα έσφιγγα στα χέρια μου, έτριβα τα υπολείμματα της σαθρής λάσπης που παράσερνε το ελαφρύ αεράκι. Όταν η αγωνία για να βγει το μεροκάματο, έχει γίνει ένα με το πετσί σου τόσα χρόνια, το μυαλό σου φτάνει στους εξόριστους συναδέλφους οικοδόμους την ώρα που έχτιζαν αυτά τα τούβλα. Όταν ο ιδρώτας χώνονταν στα μάτια και πλημμύριζε το κορμί. Όταν αναμετρούνταν με τον βοριά, με τον καύσωνα, τη βροχή, την παγωνιά. Με το μυστρί και το σφυρί στο χέρι. Όταν  τη δουλειά και την κούραση της μέρας συνόδευε το μαστίγιο, το ρόπαλο, ο πόνος, η ψυχολογική βία, το αίμα.
Όταν δεν ακολουθούσε ένα πιάτο ζεστό φαΐ και ένας μεσημεριανός ύπνος για ξεκούραση, αλλά μια ακόμα αγγαρεία, ένα ακόμα βασανιστήριο. Κι όμως, από τα χέρια τους ξεφύτρωσε ζωή, η τέχνη τους ομόρφυνε αυτό το αφιλόξενο σκληρό τοπίο. Τα κτίσματα πήραν κι απ’ τη δική τους μορφή, κομμάτια απ’ την ψυχή των εξόριστων αγωνιστών. (Εδώ.)



Οι γερόντοι


Δίπλα στα μάτια τους έχουν ένα δεντράκι καλοσύνη,
ανάμεσα στα φρύδια τους ένα γεράκι δύναμη,
κι ένα μουλάρι από θυμό μες στην καρδιά τους
που δε σηκώνει τ’ άδικο
Και τώρα κάθονται εδώ στη Μακρόνησο
στο άνοιγμα του τσαντιριού, αγνάντια στη θάλασσα,
σαν πέτρινα λιοντάρια στη μπασιά της νύχτας,
με τα νύχια μπηγμένα στην πέτρα. Δε μιλάνε.

Κοιτάνε πέρα την αντιφεγγιά της Αθήνας,
κοιτάνε τον ποταμό του Ιορδάνη,
σφίγγοντας μια πέτρα στη χωματένια φούχτα τους,
σφίγγοντας μες στα μάτια τους τα σκάγια των άστρων,
σφίγγοντας μες στο φυλλοκάρδι τους μια δυνατή σιωπή,
εκείνη τη σιωπή που γίνεται πριν απ’ τ’ αστροπελέκι.


Ποίηση ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ
Μουσική Θάνος Μικρούτσικος
Ερμηνεύει η Μαρία Δημητριάδη
 

1 σχόλιο:

Ηχομυθίες είπε...

Στην ίδια θεματολογία και τα παρακάτω τραγούδια από ΩΧΡΑ ΣΠΕΙΡΟΧΑΤΗ:
(Παραθέτω τούς στίχους και τον υπερσυνδεσμο/link για όποιον θέλει να τα ακούσει)
Προσχέδια για τη Μακρόνησο
Τρία μελοποιημένα ποιήματα από τα πέντε συνολικά «προσχέδια» του μακρονησιώτη Τίτου Πατρίκιου. Ποιήματα γραμμένα από το Μάρτη του 1953 έως τον Δεκέμβρη του 1954. Σήμερα, μέσα σε ένα καθεστώς βαθιάς κρίσης του καπιταλισμού και ως εκ τούτου εντεινόμενης κρατικής καταστολής και κοινωνικού ελέγχου, κελιών σε «ειδικά καθεστώτα» εγκλεισμού, στρατοπέδων συγκέντρωσης μεταναστών… οι ιστορικές αντιστοιχίσεις προσφέρονται ως ενέχυρα για έναν εναντιωματικό Λόγο. Με μια Αριστερά να προσφέρει αφειδώς απενοχοποίηση στους πολιτικούς δημίους σε όλη την διάρκεια της μεταπολίτευσης και να συναινεί σε μια «εθνική συμφιλίωση» με εθελόδουλη συνέπεια μέχρι και σήμερα, όσοι και όσες αντιστέκονται στις μέρες μας αναγνωρίζουν στο «μεγάλο πειθαρχικό πείραμα» της Μακρονήσου πολλά θραύσματα της σύγχρονης κατασταλτικής τους εμπειρίας. Επιπλέον, ένα χρέος απέναντι σε δικούς μας ανθρώπους που βίωσαν τη χυδαιότητα της Μακρονήσου και πλήρωσαν με τη ζωή τους αυτά που πίστευαν, προστέθηκε στα κίνητρα για να προσεγγίσουμε τα ποιήματα αυτά, να αφουγκραστούμε τον μακρινό απόηχο εκείνου του μαρτυρίου και να τον κάνουμε μελωδίες αναστοχασμού των εμπειριών, ξορκισμού της παθητικότητας και ενδυνάμωσης των αντιστάσεων για μια ελεύθερη και ακηδεμόνευτη ζωή.

Ι
Με το μελτέμι σου που δυναμώνει τη νύχτα
Με τη νύχτα σου που δυναμώνει τη σιωπή
Και μ’ ένα συρματόπλεγμα τριγύρω στην καρδιά σου
Νησί που κανείς σεισμός δε θα σε καταπιεί
Μακρύ σαν πέτρινη μαγνητική βελόνη
Να δείχνεις το βοριά και το νότο της πορείας της ιστορίας του χρόνου
Κι η θάλασσα κυλάει και φεύγει
Κι η θάλασσα κυλάει και φεύγει
Η θάλασσα δεν τ’ αντέχει αυτά τα βράχια
(ακούστε το εδώ: http://wxra.squat.gr/files/2010/03/5.Prosxedia_gia_th_Makronhso_I.mp3)


ΙΙ
ΒΕΤΟ, ΑΕΤΟ, ΓΕΤΟ, ΣΦΑ, το Γάμμα Κέντρο
Απ’ την κορφή ως τα νύχια πέτρα
Τ’ αντίσκηνα σα σβόλοι λάσπη
Ένα κομμάτι λάσπη οι ανθρώποι
Τρεμόσβηνε η ψυχή γινόταν χώμα
Φασματικές λάμπες κόβανε τα πρόσωπα
Φωτίζοντας μάτια τρελών
Στόματα που ξεχύναν έντομα
Κι ο άνεμος μες τις χοντρές αρβύλες του βασανιστή
Μαστίγωνε τ’ άγριο βουνό με τη ζωστήρα του
(ακούστε το εδώ: http://wxra.squat.gr/files/2010/03/6.Prosxedia_gia_th_Makronhso_II.mp3)

V
Έτσι έμαθα πόσο βαριά είναι η άμμος
Πόσο σκληρή είναι η πέτρα που δε σπάει
Πώς ξεριζώνονται τα σκίνα κι οι αφάνες
Η άμμος έμεινε για πάντα μες στο στόμα μου
Η πέτρα για πάντα στην καρδιά μου
Τ’ αγκάθια μείναν για πάντα καρφωμένα μες στα νύχια μου
(ακούστε το εδώ: http://wxra.squat.gr/files/2010/03/7.Prosxedia_gia_th_Makronhso_V.mp3)