Κρατική τρομοκρατία και ολιγαρχία

Το  άρθρο  γράφτηκε πριν από δεκατρία χρόνια  (δημοσιεύτηκε στον Ριζοσπάστη στις 7 Σεπτέμβρη του 2000), παραμένει όμως επίκαιρο. Θεωρούμε ότι συμβάλει  στη συζήτηση περί βίας και "βίας", προσφέροντας άφθονη τροφή για προβληματισμό. Οι υπογραμμίσεις είναι του συντάκτη του. (Οικοδόμος)

Κρατική τρομοκρατία και ολιγαρχία - του Βασίλη Ζιώβα* 

Αποτελεί αναμφισβήτητο γεγονός ότι το ζήτημα του κράτους έχει ιδιαίτερη σημασία και από θεωρητική και από πρακτική-πολιτική άποψη. Ο ίδιος ο Λένιν υπογράμμιζε αυτή τη σημασία, γράφοντας μεταξύ άλλων: «Το ζήτημα της στάσης της σοσιαλιστικής επανάστασης του προλεταριάτου απέναντι στο κράτος αποκτά, έτσι, όχι μόνο πρακτική-πολιτική, αλλά και εντονότατα επίκαιρη σημασία, σαν ζήτημα διαφώτισης των μαζών για το τι πρέπει να κάνουν ώστε να λυτρωθούν στο άμεσο μέλλον από το ζυγό του κεφαλαίου. Η φοβερή καταπίεση των εργαζομένων μαζών από το κράτος, που συγχωνεύεται όλο και πιο στενά με τις παντοδύναμες ενώσεις των καπιταλιστών, γίνεται όλο και φοβερότερη» (ΚΡΑΤΟΣ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ- ΕΚΔ. Σ.Ε. 1996, σελ. 7-8).

Αλήθεια! Μπορεί κανείς ν' αμφισβητήσει σήμερα το γεγονός ότι αυτή, η όλο και μεγαλύτερη, η όλο και στενότερη συγχώνευση κράτους και μονοπωλίων έχει σκοπό - μεταξύ άλλων - να περιφρουρήσει το καθεστώς εκμετάλλευσης; Να εντείνει, ν' αυξήσει το βαθμό εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης; Να «εμπλουτίσει» τα μέτρα καταπίεσης εναντίον των εργαζομένων, των φτωχών λαϊκών στρωμάτων; Οτι έχει σκοπό ν' αναχαιτίσει την ανάπτυξη του λαϊκού κινήματος, ν' ανακόψει την εκδήλωση της λαϊκής δυσαρέσκειας; Οτι, σε τελική ανάλυση, στοχεύει στο ν' αποτρέψει τη δημιουργία ενός λαϊκού Μετώπου Πάλης, το οποίο θ' αμφισβητεί την κυριαρχία των μονοπωλίων, την παντοδυναμία των ιμπεριαλιστών; Ασφαλώς όχι.

Το αστικό κράτος για την επίτευξη των παραπάνω στόχων χρησιμοποιεί όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή του. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος για τον οποίο η κρατική τρομοκρατία μπαίνει στην υπηρεσία της ολιγαρχίας. Πόσο δίκαιο είχε αλήθεια ο Μαρξ όταν έλεγε ότι η βαθιά υποκρισία και η βαρβαρότητα είναι αχώριστες από τον αστικό πολιτισμό! Ιδιαίτερα στις σημερινές συνθήκες όπου τα σύμφυτα γνωρίσματα της αστικής κοινωνίας γίνονται ακόμα πιο φανερά. Ιδιαίτερα σήμερα όπου η «νέα τάξη πραγμάτων» των ιμπεριαλιστών προσπαθεί με κάθε τρόπο να επιβληθεί στους λαούς. Σήμερα λοιπόν η υποκρισία γίνεται κυνισμός, η βαρβαρότητα γίνεται τρομοκρατία.

Τι είναι τρομοκρατία; Ανοίγοντας κανείς ένα λεξικό στο συγκεκριμένο λήμμα διαβάζει: Επικράτηση με τον τρόμο, η διακυβέρνηση με σκληρά και βίαια μέσα, επικράτηση με τη βία, ο εκφοβισμός.

Μπορούμε λοιπόν να ορίσουμε την τρομοκρατία στο αστικό καθεστώς σαν τη βία που χτυπά ή και καταργεί και αυτές τις αστικοδημοκρατικές ελευθερίες.

Γνωρίζουμε φυσικά ότι σε κάθε αστική κοινωνία, σε κάθε καπιταλιστικό κράτος υπάρχουν μια σειρά από «δικαιώματα» για τους εργαζόμενους, μια σειρά από «ελευθερίες». Τις συγκεκριμένες σε κάθε χώρα αστικοδημοκρατικές ελευθερίες σε καμιά περίπτωση δεν τις παραχώρησε η αστική τάξη στους εργαζόμενους, στο λαό. Η ίδια εργατική τάξη τις απέσπασε από την άρχουσα αστική τάξη με σκληρούς αγώνες. Είναι συγκεκριμένο αποτέλεσμα της ταξικής πάλης σε εθνικό, αλλά και παγκόσμιο επίπεδο. Ουδείς όμως δεν πρέπει να τρέφει αυταπάτες για την ποιότητα των συγκεκριμένων ελευθεριών. Αυτές δεν έχουν στην ουσία παρά μόνο τυπικό, στενό και υποκριτικό χαρακτήρα. Ετσι, παρόλο που αναγνωρίζουν ίσα δικαιώματα σ' όλους τους πολίτες της δοσμένης κοινωνίας, αυτό αναιρείται στην πράξη.

«Ανάμεσα σε ίσα δικαιώματα - έλεγε ο Μαρξ - αποφασίζει η δύναμη».

Ποιος κατέχει τη δύναμη στην αστική κοινωνία; Ασφαλώς η αστική τάξη. Στα δικά της χέρια βρίσκονται όλα τα υλικά και πνευματικά μέσα καταναγκασμού, όπως η αστυνομία, ο στρατός, ΜΜΕ, η γραφειοκρατία και, με μια λέξη, το κράτος. Το αστικό καθεστώς λοιπόν αφαιρεί από τους εργαζόμενους τους όρους για την ουσιαστική άσκηση των δικαιωμάτων που τους αναγνωρίζει τυπικά. Κατά συνέπεια, αποστολή του αστικού κράτους είναι να προστατεύει αυτό το καθεστώς. Ενα από τα μέσα που χρησιμοποιεί για την επίτευξη του συγκεκριμένου σκοπού είναι και η τρομοκρατία. Στο σημείο αυτό είναι χρήσιμο να υπογραμμίσουμε το γεγονός ότι η τρομοκρατία της μεγαλοαστικής τάξης είναι ανεξάντλητη σε μορφές. Ιδιαίτερα στην πατρίδα μας η τρομοκρατία αποτελεί συστατικό στοιχείο της εξουσίας της άρχουσας τάξης. Στην Ελλάδα με νόμους ή χωρίς νόμους ή ακόμα και παρά τους νόμους, η αστική τάξη περιορίζει, παραβιάζει, βάζει στο γύψο, καταλύει τις λαϊκές ελευθερίες. Ετσι συχνά στο παρελθόν έχει καταφύγει σε τρομοκρατικές μορφές διακυβέρνησης, προκειμένου να εξυπηρετήσει όσο μπορούσε καλύτερα τα συμφέροντά της.

Ποια όμως είναι η στάση της σήμερα; Στις σημερινές συνθήκες, ιδιαίτερα μετά την ανατροπή των σοσιαλιστικών χωρών και την υποχώρηση του παγκόσμιου εργατικού κινήματος, η μεγαλοαστική τάξη σε καμιά περίπτωση δεν ενδιαφέρεται για τις «ελευθερίες» και τα «δικαιώματα» των εργαζομένων. Απεναντίας έχει κάθε λόγο, έχει ζωτικό συμφέρον να τις «πνίγει», να τις αφαιρεί. Ετσι η κρατική τρομοκρατία με πολλούς τρόπους και μορφές μπαίνει στην υπηρεσία της προώθησης των συμφερόντων της ολιγαρχίας. Κάθε λεπτό, κάθε στιγμή γινόμαστε μάρτυρες πολλών γεγονότων όπου η κρατική τρομοκρατία σε εθνικό, σε ευρωπαϊκό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο παίρνει ανησυχητικές διαστάσεις.

Οι ιμπεριαλιστές, τα μονοπώλια και οι πολιτικές δυνάμεις που σκοπό έχουν να υποτάξουν όσους αντιστέκονται, να σβήσουν κάθε μορφή διαμαρτυρίας, δε διστάζουν μπροστά σε τίποτα. Ολα για το κέρδος, για το μεγαλύτερο και όλο μεγαλύτερο κέρδος! Ολα για τα συμφέροντα της ολιγαρχίας. Ολα για την προώθηση της ιμπεριαλιστικής «νέας τάξης πραγμάτων». Βασικό τους όπλο η τρομοκρατία. Υπάρχει λαός που στέκεται εμπόδιο στα σχέδιά τους; Βομβαρδίστε τον! Υπάρχει περήφανος λαός που σκέφτεται διαφορετικά; Στραγγαλίστε τον οικονομικά, βάλτε αμέσως σ' εφαρμογή το μποϊκοτάζ! Υπάρχουν εργαζόμενοι που διεκδικούν; Πετσοκόψτε τους με τα ΜΑΤ! Υπάρχουν μαθητές, σπουδαστές και φοιτητές που διαδηλώνουν; Από το αυτί και στον εισαγγελέα! Υπάρχουν συνταξιούχοι που θέλουν αύξηση μεγαλύτερη απ' την αξία ενός γιαουρτιού; ΜΑΤοχτυπήστε τους! Βγαίνουν στους δρόμους οι αγρότες για το βιος τους; Ξεφουσκώστε τους τα τρακτέρ και... δημεύστε τα! Διαδηλωτές παρακωλύουν τις συγκοινωνίες; Συλλάβετέ τους! Μίλησε κανείς για έλλειψη δημοκρατίας; Φακελώστε τον!

Ολα τα παραπάνω, κι ακόμα περισσότερα, αποτελούν τη μία όψη, την ορατή πλευρά της κρατικής τρομοκρατίας. Φυσικά υπάρχει και η άλλη η... αόρατη πλευρά. Η πλευρά που η μεγαλοαστική τάξη γνωρίζει και αξιοποιεί στηριζόμενη στην αμάθεια, στην άγνοια, στις προλήψεις και σ' όλα εκείνα τα στοιχεία που η ίδια η κυριαρχία της αναπαράγει σε μαζική κλίμακα, ούτως ώστε να εξασκεί την ιδεολογική της τρομοκρατία. Καθοριστικό ρόλο στην εξάσκηση της συγκεκριμένης ιδεολογικής τρομοκρατίας παίζουν τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, ιδιαίτερα τα ηλεκτρονικά. Ετσι παρατηρεί κανείς ότι η άρχουσα τάξη εκμεταλλεύεται το μονοπώλιο των ΜΜΕ, αξιοποιεί κάθε δυνατό μέσο που διαθέτει για να καλλιεργήσει στις λαϊκές συνειδήσεις τη φοβία, την αποστροφή απέναντι σε κάθε πρωτοπόρα ιδέα, απέναντι στη συλλογικότητα, στη διεκδίκηση, απέναντι στους κομμουνιστές. Φυσικά η εξάσκηση της ιδεολογικής τρομοκρατίας γίνεται με το πρόσχημα της «πάλης των ιδεών»!

Είναι σίγουρο ότι μπροστά στην άνοδο των λαϊκών αγώνων, μπροστά στο συντονισμό της δράσης των διαφόρων λαϊκών στρωμάτων, η κρατική τρομοκρατία θα ενταθεί. Οσο η ολιγαρχία θα διαπιστώνει ότι κινδυνεύουν τα συμφέροντά της τόσο θα πιέζει τους πολιτικούς υπαλλήλους της να παίρνουν αντιλαϊκά, κατασταλτικά, τρομοκρατικά μέτρα.

Πρέπει λοιπόν η εργατική τάξη, πρώτα απ' όλα, και οι σύμμαχοί της να εντείνουν όλες τις προσπάθειες ούτως ώστε να πάρουν όλα τα απαραίτητα μέτρα, να συγκροτήσουν το αντίπαλο δέος, να χτίσουν το Αντιμονοπωλιακό Αντιιμπεριαλιστικό Δημοκρατικό Μέτωπο. Είναι ο μόνος δρόμος για την αντιμετώπιση της κρατικής τρομοκρατίας.

(*Ο Βασίλης Ζιώβας είναι Περιφερειακός  Σύμβουλος Ηπείρου με τη "Λαϊκή Συσπείρωση")