Αθάνατοι οι δέκα ήρωες ΕΠΟΝίτες που έπεσαν στη μάχη στο σπιτάκι-κάστρο της οδού Μπιζανίου 10 στην Καλλιθέα

Στις 23 Ιούλη του 1944 τα μηχανοκίνητα του ταγματασφαλίτη Μπουραντά με ισχυρές δυνάμεις Γερμανών και διοίκηση χιτλερικών αξιωματικών, κύκλωσαν την Καλλιθέα, με σκοπό να διαλύσουν τα ένοπλα τμήματα του ΕΛΑΣ που δρούσαν στην περιοχή και να μαζέψουν εργάτες για τα εργοστάσια της χιτλερικής Γερμανίας. Αντιμετωπίστηκαν με επιτυχία από τμήματα του 1ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ, και ύστερα από πολύωρη μάχη αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν με σοβαρές απώλειες. Την επόμενη μέρα 1.500 περίπου Γερμανοτσολιάδες ξαναγύρισαν και έζωσαν για δεύτερη φορά την Καλλιθέα. Σήμανε αμέσως συναγερμός. Το «χωνί» κάλεσε το λαό σε συναγερμό. Τμήματα του ΕΛΑΣ από Δουργούτι, Σφαγεία, Πετράλωνα, Παγκράτι, Ν. Σμύρνη ακόμη και από την Κοκκινιά έφτασαν για ενισχύσεις.

Δέκα ΕΠΟΝίτες και ΕΛΑΣίτες από το λόχο Χαροκόπου οχυρώθηκαν σε ένα σπιτάκι της οδού Μπιζανίου 10, που ήταν και έδρα του φρουραρχείου. Ομαδάρχης ο 19χρονος Δ. Βασιλειάδης. Ο οπλισμός τους: 3 αυτόματα, 7 ντουφέκια, 10 χειροβομβίδες και λίγα πυρομαχικά.

Η μάχη σε λίγο άναψε για τα καλά, όλος ο λαός στο πόδι. Κλείνουν τα μαγαζιά και οι τροχιοδρομικοί κατεβαίνουν σε απεργία, που σε λίγο μετατρέπεται σε γενική. Τα τμήματα του ΕΛΑΣ καθηλώνουν τους Γερμανοτσολιάδες. Το σπιτάκι που είναι οχυρωμένα τα δέκα παλικάρια δέχεται από τις γύρω ταράτσες με ακροβολισμένους τους «Μπουραντάδες», καταιγισμό πυρών, που όμως αποκρούονται. Μέσα στο σπιτάκι υπάρχει μια μάνα με τα δυο παιδιά της, θέλουν να τα σώσουν. Ένας από τους ΕΛΑΣίτες βγαίνει με σημαία άσπρη και φυγαδεύει τους ενοίκους του σπιτιού. Όμως μια σφαίρα τον ρίχνει κάτω νεκρό.

Πέντε ώρες κράτησε η πολιορκία. Όταν πια οι ηρωικοί ΕΠΟΝίτες μαχητές καταλαβαίνουν ότι δεν έχουν σωτηρία, αυτοκτονούν για να μην πέσουν στα νύχια των εχθρών, περνώντας έτσι στην ΑΘΑΝΑΣΙΑ. Το σπιτάκι - κάστρο της οδού Μπιζανίου έπεσε, μα οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν για να τελειώσουν με τη νίκη των τμημάτων του ΕΛΑΣ, νίκη που στάθηκε αποφασιστική στη ματαίωση των σχεδίων του εχθρού στην επιστράτευση που σχεδίαζε.

***

Την Κυριακή 22 Οκτώβρη 2013 με μεγάλη συμμετοχή κόσμου έγινε στην Καλλιθέα η εκδήλωση μνήμης και τιμής για τα 69 χρόνια από τη μάχη στο σπιτάκι-κάστρο. Στην εκδήλωση διαβάσθηκε το χρονικό της ηρωικής μάχης, απαγγέλθηκαν ποιήματα, ενώ ολοκληρώθηκε με το προσκλητήριο των αγωνιστών που θυσιάστηκαν για την εργατική τάξη και το λαϊκό δίκιο. Στην ομιλία που έγινε από την πλευρά του ΚΚΕ, αξιοποιώντας την ιστορική εμπειρία πριν και κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά και από τα πρόσφατα γεγονότα με τη φασιστική ναζιστική Χρυσή Αυγή, τονίσθηκε ότι η εργατική τάξη δεν πρέπει να εφησυχάζει στα μέτρα που παίρνουν τα αστικά κόμματα κατά του φασιστικού μορφώματος. Ο φασισμός είναι γέννημα - θρέμμα του καπιταλισμού και μόνο το εργατικό - λαϊκό κίνημα, που έχει στόχο την ανατροπή του καπιταλισμού, μπορεί να τον συντρίψει.

(Σύνθεση κειμένων από δημοσιεύματα του Ριζοσπάστη)