Ανεργοι και απλήρωτοι έχουν ίδια προβλήματα και ανάγκες

Για τη δράση της Επιτροπής ανέργων και απλήρωτων, που συγκρότησαν σωματεία της Θεσσαλονίκης, ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε με τον Λεωνίδα Στολτίδη, πρόεδρο του Σωματείου Εργαζομένων σε Τηλεπικοινωνίες - Πληροφορική (ΣΕΤΗΠ) Θεσσαλονίκης και στέλεχος του ΠΑΜΕ.

***

-- Τι έκταση έχει πάρει το φαινόμενο της απλήρωτης εργασίας;

-- Η απλήρωτη εργασία αφορά ένα εκατομμύριο εργαζόμενους που μένουν απλήρωτοι για πολλούς μήνες και αγγίζει την πλειοψηφία των επιχειρήσεων, σε όλους τους κλάδους, σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Μαζί με τη θηριώδη ανεργία, την κατεδάφιση της Κοινωνικής Ασφάλισης, της Δημόσιας Υγείας και Παιδείας, τη φοροληστεία, απεικονίζει τη δραματική κατάσταση της εργατικής τάξης.

Στην απλήρωτη δουλειά πρωταγωνιστούν οι μεγάλες, κερδοφόρες επιχειρήσεις. Συνδυασμένα χρησιμοποιούν τα νομοθετημένα αντεργατικά μέτρα - μείωση μισθών, ατομικές συμβάσεις, ευέλικτη και εκ περιτροπής εργασία, απολύσεις κλπ. - και την απλήρωτη εργασία. Εφαρμόζουν την «ψυχή» της πολιτικής του καπιταλισμού για να ξεπεράσει την κρίση του: Τη μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης, που θα τις κάνει πιο ανταγωνιστικές, με άμεσα κέρδη και καλύτερη θέση στον ανταγωνισμό, επιβεβαιώνοντας ότι η «ανάκαμψη» θα χτιστεί πάνω στα ερείπια των εργατικών δικαιωμάτων.

Ο Λ. Στολτίδης μιλάει στη συντάκτρια του «Ριζοσπάστη»

Γι' αυτό το ταξικό κίνημα και το ΠΑΜΕ επιμένουν: Η ανταγωνιστικότητα της καπιταλιστικής οικονομίας και όποιος διαγκωνίζεται (κυβέρνηση ή ΣΥΡΙΖΑ) για το ποιος καλύτερα μπορεί να την διασφαλίσει, είναι εχθρός των πραγματικών συμφερόντων των εργαζομένων.

Το κράτος, με την επιδοτούμενη-τζάμπα εργασία μέσω προγραμμάτων, προωθεί την αντικατάσταση εργαζομένων με δικαιώματα από εργαζόμενους πάμφθηνους και επιδοτούμενους από τη φορολογία των ίδιων των εργαζομένων, των ανέργων, των συνταξιούχων.

Η απλήρωτη εργασία χρησιμοποιείται από εργοδοσία και κυβερνητικό εργοδοτικό συνδικαλισμό, παλιό και νέο, για την υπογραφή συλλογικών ή ατομικών συμβάσεων με μειώσεις. Οι δυνάμεις της ΠΑΣΚΕ, της ΔΑΚΕ, του ΣΥΡΙΖΑ και δυνάμεων που συνεργάζονται μαζί του στο κίνημα έχουν διακριθεί σ' αυτόν τον τομέα. Δεν διαφύλαξαν θέσεις εργασίας. Ανοιξαν δρόμο για νέες μειώσεις και απολύσεις, ουσιαστικά ανέξοδες για την εργοδοσία.

-- Γιατί αποφασίσατε να συγκροτήσετε την Επιτροπή Αγώνα ανέργων και απλήρωτων;

-- Τα τελευταία χρόνια αναπτύχθηκαν δεκάδες αγώνες, σε πολλές επιχειρήσεις για το θέμα της μη καταβολής των μισθών, περισσότεροι απ' ό,τι για απολύσεις ή τις συλλογικές συμβάσεις. Μπήκαν στη μάχη εργαζόμενοι που δεν είχαν συμμετάσχει ξανά σε κινητοποιήσεις, είχαν αποδεχτεί - κάτω από φόβο ή απογοήτευση - υποχωρήσεις στα θέματα αυτά.

Το τελευταίο διάστημα η εργοδοτική στάση έχει σκληρύνει, δεν υποχωρεί το ίδιο «εύκολα» στην πίεση αγώνων. Ο συντονισμός της εργοδοσίας είναι ολοφάνερος. Διεξάγει ενιαίο πόλεμο, σαν τάξη.

Στην αντίπαλη ενιαία ταξική γραμμή πρέπει να κινηθούν οι εργαζόμενοι. Αποδείχθηκε ότι οι κινητοποιήσεις που κλείνονταν στο πλαίσιο μιας συγκεκριμένης επιχείρησης στρέφονταν μόνο κατά του συγκεκριμένου εργοδότη, δεν οικοδομούσαν μέτωπο στον κλάδο τους, συμμαχίες στον κλάδο ή στην περιοχή, δεν ξεκαθάριζαν το μέτωπο συνολικά κατά της τάξης των εκμεταλλευτών, δεν είχαν προοπτική. Τραβούσαν σε μάκρος, απογοήτευαν, οι εργαζόμενοι γίνονταν ευάλωτοι σε πιέσεις, μείωναν την απαιτητικότητά τους, αναμένοντας λύση από έναν άλλον επενδυτή ή από μια άλλη κυβέρνηση που θα λύσει το πρόβλημα.

Η πρωτοβουλία για συσπείρωση των εργατικών δυνάμεων που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της απλήρωτης εργασίας έχει διπλό στόχο:

Από τη μια να συγκεντρώσει εργατικές δυνάμεις για την ενιαία διεκδίκηση των απλήρωτων μισθών, για μέτρα κάλυψης των απλήρωτων. Aπό την άλλη να δώσει ώθηση στην ωρίμανση της ταξικής συνείδησης, αποκαλύπτοντας στην πράξη ότι για το φαινόμενο αυτό δεν ευθύνεται μόνο ο συγκεκριμένος εργοδότης, αλλά ολόκληρη η πολιτική ξεπεράσματος της κρίσης σε βάρος των εργαζομένων, όλες οι πολιτικές δυνάμεις που ορκίζονται στην ανταγωνιστικότητα - αλλά με «υγιείς μεθόδους», όπως κοροϊδεύει ο ΣΥΡΙΖΑ - μαζί με τους συνδικαλιστικούς βραχίονές τους.

Η συσπείρωση αυτή αντικειμενικά φέρνει σε προσέγγιση τον απλήρωτο εργαζόμενο με τον άνεργο. Οι πραγματικές επιπτώσεις στην καθημερινή ζωή του απλήρωτου είναι ακριβώς οι ίδιες με αυτές του ανέργου: Δεν μπορεί να αντεπεξέλθει ούτε στα στοιχειώδη. Οι απλήρωτοι είναι οι αυριανοί απολυμένοι και άνεργοι.

Οι συγκεντρωμένες και «εργασιακά ενεργές» δυνάμεις των απλήρωτων μπορούν με την ενιαία δράση τους να πυροδοτήσουν ανάλογη διεκδικητική κινητικότητα και σε ομάδες ανέργων που σήμερα - στον κύριο όγκο τους - παραμένουν διεσπαρμένες, ανοργάνωτες, περιθωριοποιημένες.

Αυτή είναι η βάση στην οποία μπορεί να οικοδομηθεί ενιαίο μέτωπο απλήρωτων και ανέργων. Μέτωπο διεκδίκησης, αλλά και αποκάλυψης της ταξικής ρίζας της κοινής δυστυχίας τους που δεν θα επιτρέπει τη διάσπαση ανάμεσα σε εργαζόμενους και ανέργους, θα συγκεντρώνει δυνάμεις ανατροπής.

-- Ποιοι συγκροτούν την Επιτροπή Αγώνα και πώς λειτουργεί; Ποιο είναι το πλαίσιο δράσης της;

-- Η Επιτροπή Αγώνα που συγκροτήθηκε στη Θεσσαλονίκη, με πρωτοβουλία ταξικών σωματείων που αντιμετωπίζουν οξυμένα το πρόβλημα της απλήρωτης εργασίας, συσπειρώνει ήδη αρκετά σωματεία, Επιτροπές Αγώνα, ταξικά ψηφοδέλτια και πυρήνες από μεγάλους κλάδους και χώρους δουλειάς, όπως τρόφιμα, κατασκευές, εμπόριο, ιδιωτικές κλινικές, κατεργασία ξύλου, οδηγοί, ιδιωτικοί υπάλληλοι, ξενοδοχεία και επισιτισμός κλπ.

Είναι ανοικτή και σε σωματεία που δεν συμφωνούν σε όλα με το ταξικό κίνημα και το ΠΑΜΕ, αλλά έχουν τη θέληση να παλέψουν ενιαία και ανυποχώρητα για το πρόβλημα, να μην υποχωρούν στην πίεση της εργοδοσίας, στα καλέσματα συμβιβασμού.

Αντικειμενικά, λόγω ταύτισης της κατάστασης και των διεκδικήσεων, η συσπείρωση συναντιέται με τις επιτροπές ανέργων των σωματείων, των κλάδων, των επιτροπών ανέργων που συγκροτήθηκαν στις Λαϊκές Επιτροπές, στις γειτονιές. Η άτυπη συντονιστική επιτροπή της συσπείρωσης επιδιώκει να συντονίσει ενιαία τη δράση συνδικάτων, επιτροπών αγώνα, επιτροπών ανέργων, Λαϊκών Επιτροπών με κοινό πλαίσιο διεκδίκησης και κοινό σχεδιασμό δράσης, απέναντι στις επιχειρήσεις και το κράτος, πολλαπλασιάζοντας τη δύναμη κρούσης του κινήματος απέναντί τους.

-- Σε ποιες δράσεις έχετε προχωρήσει έως τώρα και τι απήχηση είχαν;

-- Με το κάλεσμα προς τα σωματεία, οι δράσεις ξεκίνησαν τον περασμένο Δεκέμβρη. Με κινητοποίηση στις αστικές συγκοινωνίες για δωρεάν μεταφορά ανέργων, σπουδαστών, απλήρωτων και των εργαζομένων από και προς την εργασία τους, για να σβηστούν και να σταματήσουν τα πρόστιμα, για να δοθεί απάντηση στους σχεδιασμούς αύξησης της τιμής των εισιτηρίων.

Με συμβολική κινητοποίηση στις 21 Δεκέμβρη, έξω από τα κεντρικά γραφεία του ΙΚΑ, ενόψει των γιορτών των Χριστουγέννων. Με μοίρασμα φασολάδας, μουσικό πρόγραμμα, θεατρικά σκετς από παιδικές ομάδες, χαιρετισμούς σωματείων, απλήρωτων και ανέργων.

Η απήχηση ήταν σημαντική, δεδομένου του λιγοστού χρόνου που μεσολάβησε από τη συγκρότηση της συσπείρωσης. Θα λέγαμε ότι «μπήκε το νερό στο αυλάκι». Το κάλεσμα ενιαίας δράσης βρίσκει απήχηση, ξυπνά συνειδήσεις από το λήθαργο της απογοήτευσης και του φόβου.

Στόχος είναι μέσα από τη δράση της Επιτροπής να ωριμάζει η συνείδηση ότι η πάλη για το άμεσο - για να είναι αποτελεσματική - πρέπει να συνδεθεί άρρηκτα με την πάλη για ριζικές αλλαγές στην οικονομία και την εξουσία. Να συνειδητοποιεί ο απλήρωτος ότι όποια κυβέρνηση κι αν διαχειριστεί μια οικονομία με κριτήριο το καπιταλιστικό κέρδος, ωφελημένος πάλι θα είναι ο εργοδότης, που σήμερα δεν τον πληρώνει ή τον απολύει. Να καταλάβει ότι στο χώρο του είναι δική του ευθύνη να συμβάλει στην αλλαγή του συσχετισμού υπέρ της ταξικής γραμμής στο κίνημα, ώστε να δυναμώσει η πάλη για τα δεδουλευμένα, για το δικαίωμα στη δουλειά.

-- Ποια είναι τα επόμενα βήματα που σχεδιάζει η Επιτροπή;

-- Πρώτος και σταθερός στόχος είναι το άνοιγμα σε χώρους που αντιμετωπίζουν πρόβλημα με απλήρωτους και ανέργους. Να δοθεί κουράγιο σε εργατικές δυνάμεις ότι υπάρχει άλλος δρόμος από αυτόν του συμβιβασμού και της παραίτησης, όπου θέλει να τους κρατάει δεμένους ο εργοδοτικός συνδικαλισμός, κάτω από την πίεση να αντεπεξέλθουν στη δύσκολη καθημερινότητα.

Το πλαίσιο διεκδικήσεων που έχουμε διαμορφώσει απαντά στις κοινές ανάγκες απλήρωτων και ανέργων. Το δυνάμωμα και η αποτελεσματικότητα που θα έχει η δράση της Επιτροπής εξαρτάται από την καθημερινή δράση των σωματείων που συσπειρώνει. Από το κατά πόσο έχουν στον προσανατολισμό τους τη σταθερή δουλειά με τους απλήρωτους και τους ανέργους, από το κατά πόσο αυτή η έγνοια «περνάει» και στη δουλειά των Λαϊκών Επιτροπών.

Το επόμενο διάστημα προγραμματίζονται δράσεις στον ΟΑΕΔ, το ΙΚΑ, τον ΕΟΠΥΥ, τα νοσοκομεία, τις εφορίες, τα σχολεία, τις αστικές συγκοινωνίες. Δράσεις διεκδίκησης και αλληλεγγύης, ενάντια στους φόρους και τις κατασχέσεις, ενάντια στις διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος, νερού, τηλεφώνου. Για τη διεκδίκηση επιδομάτων κάλυψης των βασικών αναγκών. Επίσης, προγραμματίζουμε δράσεις στους χώρους κατάρτισης.

Α. Α.