Μάζωξε τη δύναμή σου κι αφουγκράσου: «Δεν απελπίζομαι! Παλεύω!»

Μάζωξε τη δύναμή σου κι αφουγκράσου. Όλη η καρδιά τ’ ανθρώπου είναι μια κραυγή. Ακούμπησε απάνω στο στήθος σου να την ακούσεις. Κάποιος μέσα σου αγωνίζεται και φωνάζει.

Χρέος σου, σε πάσα στιγμή, μέρα και νύχτα, σε χαρά και θλίψη, μέσα από την καθημερινή ανάγκη, να ξεχωρίσεις την κραυγή τούτη, να την ξεχωρίσεις ορμητικά ή συγκρατημένα, όπως βολεί στη φύση σου, γελώντας ή κλαίγοντας, ενεργώντας ή στοχαζόμενος, και να μάχεσαι να νιώσεις ποιος είναι αυτός που κιντυνεύει και φωνάζει. Και πως μπορούμε εμείς να στρατευτούμε όλοι μαζί και να τονε λευτερώσουμε.

Μέσα στην πιο μεγάλη χαρά μας ένας μέσα μας φωνάζει: «Πονώ: Θέλω να ξεφύγω από τη χαρά σου! Πλαντώ!»

Μέσα στην πιο μεγάλη απελπισία μας ένας μέσα μας φωνάζει: «Δεν απελπίζουμαι! Παλεύω! Γαντζώνουμαι απάνω από την κεφαλή σου, ξεθηκαρώνω από το σώμα σου, ξεθηκαρώνω από τη γης, δε χωρώ σε μυαλά, σε ονόματα, σε πράξεις!»

Μέσα από την πιο πλατιά αρετή μας ένας ανασηκώνεται, απελπισμένος και φωνάζει: «Στενή είναι η αρετή, δεν μπορώ ν’ αναπνέψω, μικρός, στενός είναι ο Παράδεισος, δε με χωράει. Σαν άνθρωπος μου φαίνεται ο Θεός σας, δεν τον θέλω!»

Ακούω την άγρια κραυγή κι ανατινάζουμαι. Μέσα μου, η αγωνία που ανηφορίζει συντάζεται, για πρώτη φορά, σε ακέραιη ανθρώπινη φωνή, στρέφεται κατά πρόσωπο και με φωνάζει-καθαρά με τ’ όνομά μου, με τ’ όνομα του γονιού μου και της ράτσας μου!

[  ] Ποια στράτα από τις δυο αιώνιες να διαλέξω; Ξαφνικά νογώ, από την απόφασή μου τούτη κρέμεται όλη μου η ζωή. Κρέμεται όλη η ζωή του Σύμπαντου.

Από τις δυο στράτες, διαλέγω τον ανήφορο. Γιατί; Χωρίς νοητά επιχειρήματα, χωρίς καμιά βεβαιότητα. Κατέχω πόσο ανήμπορος στην κρίσιμη τούτη στιγμή είναι ο νους κι όλες οι μικρές βεβαιότητες του ανθρώπου.

Διαλέγω τον ανήφορο, γιατί κατά κει με σπρώχνει η καρδιά μου.

«Απάνω! Απάνω! Απάνω!» φωνάζει η καρδιά μου και την ακολουθώ μ’ εμπιστοσύνη.

(Από την «Ασκητική» του Ν. Καζαντζάκη)