«Εκτονωτίλα»...

Αρχίζει και ξύνει τον πάτο της κοινωνικής αντοχής εκείνη η δηλητηριώδης, η τοξική και διαβρωτική σταγόνα της βαρυγκόμιας που γίνεται βίαιη και δε χρειάζεται ούτε αιτιολόγηση ούτε δικαιολογίες. Μικρές ή μεγαλύτερες μάζες, κυρίως όμως παρέες και οικογένειες εντός - εκτός των συμβατικών μεγεθών, μετατρέπονται σε αγέλες λύκων έτοιμων να κατασπαράξουν ό,τι δεν κινείται στη δική τους περπατησιά.

Τα καθημερινά σερφαρίσματα στο διαδίκτυο, σε ιστότοπους που εκλύουν τόνους ψευδεπίγραφης «εκτονωτίλας», προσφέρονται για αφιονισμένο ψάρεμα στα αμέτρητα σχόλια - αφορμές για ξέσπασμα. Με πολυετή εκπαίδευση στις θεωρητικά αναίμακτες μονομαχίες ή και γενικευμένες μάχες ύβρεων, απειλών, προβοκατόρικων προκλήσεων της εικονικής πραγματικότητας, ένα μίσος απροσδιόριστο ταξικά, καλά κρυμμένο πίσω απ' την αμφιβολία για την πραγματική ταυτότητα του φέροντος, αλλά προπάντων καλοταϊσμένο και θωρακισμένο πίσω απ' το φράκο της ανωνυμίας, γιγαντώνεται.

Ετερόκλητα από πλευράς υποκειμενικής ευθύνης κίνητρα, που εκτείνονται απ' την άγνοια και τη μοναξιά ως την ανάγκη ή και τη σκοπιμότητα της προβολής, έρχονται να δέσουν με τα θηριώδη οικονομικά συμφέροντα που χειραγωγούν την κοινή γνώμη με υπερσύγχρονα εργαλεία, φτιάχνοντας φέουδα απόψεων και κάστρα ρευμάτων. Περίκλειστες σε περιστασιακά τοπία «απόψεων» μάζες, απαλλαγμένες από την κοινωνική απαξίωση ή και την απομόνωση που ήταν ως τώρα το τίμημα για αντικοινωνική συμπεριφορά, με το υπερδιαφημισμένο άλλοθι της... ανοιχτής κοινωνίας, επιτίθενται «επί προσωπικού» κατά πάντων και για τα πάντα. 

Οι ίδιοι άνθρωποι - χρήστες της παραμύθας ότι η δημοσιοποιημένη γνώμη είναι και η μόνη γνήσια κι αυθόρμητη - που λιώνουν με τα νάζια ενός σκύλου, τον τρόμο ενός παιδιού που περνάει την κάμερα για όπλο και την αναπάντεχη σωτηρία από μια πτώση ή ένα τροχαίο, μπορεί να γράφουν «ψόφα μωρή» για την ταλαίπωρη σύζυγο ενός πολιτικού που καταδικάστηκε και να κάνουν δημόσια εκκλήσεις στο υπερπέραν «να κόψει τα πόδια του ποδοσφαιριστή» που έβαλε γκολ στην ομάδα τους...

Αυτό που δεν εκπλήσσει πια, είναι ένα γενικευμένο εμφυλιοπολεμικό κλίμα μεταξύ του «στιγμιαίου απέναντι» και του εαυτού του ως άλλου «στιγμιαίου απέναντι». Δεν απορεί και δε συγκινεί πια κανέναν εκτός απ' τις θηριώδεις πολυεθνικές των διακομιστών και ιδιοκτητών πλατφόρμας διαδικτυακών χαλιφάτων, η συσσώρευση αποενοχοποιημένης βίας, εφόσον πουλάει και ταυτόχρονα επιβάλλεται ως χρήσιμη πελατεία. Οι... πωλητές χρηματοδοτούν και παρουσιάζουν ως παγκόσμιου κύρους έρευνες κοινωνιολογικής ανατομίας, γκρουπαρίσματα από ψαχτήρια - λογισμικά που ελάχιστοι γνωρίζουν ότι τους μετράνε τις λέξεις για να τους τις φορέσουν μετά καπέλο με τη δήθεν συναίνεσή τους. 

Πότε ατομικά, πότε τεχνητά συλλογικά η άποψη και κυρίως το μίσος για το ανόμοιο, το παρόμοιο, το όμοιο συλλήβδην, περνάει στην πράξη. Οχι ως έγκλημα - Ως έκφραση που θα γίνει κατανοητή από τόσους ώστε θα πάψει να πληροί τη συνειδησιακή έννοια του κακού, του αντιανθρώπινα αιτιατού. Οταν διαβάζεις ότι ο διαταραγμένος πιλότος έψαχνε στο τάμπλετ του τρόπους αυτοκτονίας κι ότι τα θύματα θα αποζημιωθούν με διαφορετικό τιμολόγιο ανά χώρα καταγωγής τους, τότε η φρίκη γίνεται συμβατή με τα πρωτόζωα του ιντερνετικού βιότοπου. Εκεί που όλα εξηγούνται ακόμη κι όταν δεν κατανοούνται...

Μετά βαΐων και κλάδων, λοιπόν, έρχεται η ώρα που η ηθική αυτουργία θα καταλογίζεται στη χρήση της οθόνης της συνείδησης του άγνωστου διπλανού αθροίσματος. Για να μην έχει νόημα κανένας αγώνας χωρίς χορηγό και κανένας λαός την ευθύνη του ιστορικού υποκειμένου χωρίς την έγκριση των εδώ και τώρα σχολιαστών μιας χρήσεως...

Λιάνα Κανέλλη

Ριζοσπάστης