"31ος Κλασικός Μαραθώνιος Αθηνών": Η... χρυσοφόρα διαδρομή των πολυεθνικών

Υπό το πνεύμα της άκρατης εμπορευματοποίησης, ενταγμένος και αυτός στο γενικότερο πλαίσιο που επιβάλλουν οι λογικές του αθλητισμού ως προϊόντος για το κέρδος των πολυεθνικών, διεξάγεται σήμερα ο 31ος Κλασικός Μαραθώνιος της Αθήνας στην ιστορική διαδρομή απ' τον Τύμβο του Μαραθώνα έως το Παναθηναϊκό Στάδιο. Υπενθυμίζεται ότι ο συγκεκριμένος αγώνας είναι αφιερωμένος στη μνήμη του αγωνιστή της Ειρήνης, γιατρού και βουλευτή της ΕΔΑ Γρ. Λαμπράκη, που δολοφονήθηκε στη Θεσσαλονίκη από στελέχη του παρακράτους.
Κάτι που πλέον περνάει σε δεύτερη μοίρα (παρά τις εκδηλώσεις στη μνήμη του όπως η φετινή), αφού χορηγοί και πολυεθνικές έχουν καταλάβει το μεγαλύτερο μέρος της προβολής τους μέσω του συγκεκριμένου αγώνα. Σημειώνεται ότι εκτός του κλασικού μαραθωνίου διεξάγονται και άλλοι αγώνες παράλληλα, όπως αυτοί των 5 και 10 χιλιομέτρων καθώς και αντίστοιχος που αφορά το Δυναμικό Βάδισμα.

Κερδοφόρα μόδα ο τουριστικός αθλητισμός

Παρά τις αναφορές όμως των αρμοδίων στην ιστορικότητα του αγώνα αλλά και την ευκαιρία για μαζική άθληση που προσφέρει εξαιτίας της συμμετοχής και ερασιτεχνών αθλητών, η ουσία είναι ότι και αυτό το αθλητικό γεγονός δεν ξεφεύγει από τον γενικό κανόνα. Αυτόν που θέλει σήμερα το κάθε αθλητικό γεγονός να είναι εκ διαμέτρου αντίθετο από την αγωνιστική ουσία αλλά και να αποτελεί το πρόσφορο έδαφος για το κέρδος, τη διαφήμιση των πολυεθνικών, την ευκαιρία για προβολή του απαραίτητου (και χρήσιμου) φιλανθρωπικού προφίλ και μια αφορμή να κρυφτεί η πραγματικότητα. Μάλιστα, ειδικά το άθλημα του Μαραθωνίου έχει μετατραπεί σε μια κερδοφόρα επιχείρηση τα τελευταία χρόνια αφού βγήκε απ' τα στενά πλαίσια της διεξαγωγής του σε κάποια αθλητική διοργάνωση (Ολυμπιακοί Αγώνες, Παγκόσμια ή πρωταθλήματα ηπείρων, εθνικά πρωταθλήματα) αποτελώντας ένα ξεχωριστό αθλητικό γεγονός κάθε χρονιά. Σήμερα διεξάγονται περίπου 700 Μαραθώνιοι ανά τον κόσμο με μερικούς από αυτούς (Αθήνας, Ν. Υόρκης, Βοστόνης, Λονδίνου, Πεκίνου) να αποτελούν το βαρύ πυροβολικό των διοργανώσεων από πλευράς κερδών. Ακριβώς έτσι έχουν τα πράγματα και για τον συγκεκριμένο αγώνα, που ουσιαστικά λειτουργεί ως το καλύτερο παράδειγμα για την εφαρμογή στην πράξη της νέας (και ιδιαίτερα κερδοφόρας για επιχειρηματίες-πολυεθνικές) ...μόδας του λεγόμενου τουριστικού αθλητισμού. Του αθλητισμού που θέλει τον αθλούμενο να βάζει το χέρι στην τσέπη προκειμένου να πληρώσει τη συμμετοχή, τη διαμονή και τη μετάβαση (ανάλογα με τις περιπτώσεις) ακόμα και για την ιατρική επίβλεψη.

Χιλιόμετρο και ευρώ...

Τόσο ο ίδιος ο Κλασικός Μαραθώνιος της Αθήνας όσο και οι επιμέρους που διεξάγονται ουσιαστικά κάνουν πράξη αυτό που σημαίνει «άθληση επί πληρωμή» αφού όσοι μετέχουν έχουν προηγουμένως βάλει το χέρι στην τσέπη. Είναι χαρακτηριστικό ότι η συμμετοχή σε κάποιον απ' τους συγκεκριμένους αγώνες κοστολογείται και μάλιστα χωρίζεται σε οικονομικά πακέτα διαφορετικών προσφορών για τον κάθε αθλούμενο, ανάλογα φυσικά με το τι προτίθεται να πληρώσει. Τα πακέτα χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες και αφορούν το βασικό, το ενισχυμένο και το πλήρες, ενώ υπάρχουν και εκπτωτικές προσφορές για τα ομαδικά. Το αξιοσημείωτο πάντως είναι το 5ευρω πρόστιμο εάν η συμμετοχή κατατεθεί μετά τη λήξη των προθεσμιών καθώς και η παρακράτηση 10 ευρώ σε περίπτωση επιστροφής του ποσού λόγω ακύρωσης. Οσο για τις τιμές, ξεκινούν από 20 ευρώ (βασικό πακέτο για το Δυναμικό Βάδην) και φθάνουν μέχρι τα 90 ευρώ για το πλήρες πακέτο σε Μαραθώνιο και Δυναμικό Βάδην (70 και 75 τα αντίστοιχα για 5 και 10 χλμ). Στα πακέτα περιλαμβάνεται και η παροχή αναψυκτικών, νερού και χυμών στους αθλούμενους αφού ακόμα και γι' αυτά θα πρέπει να πληρώσουν.

Επικίνδυνες λογικές

Ωστόσο, εκείνο που χρήζει ιδιαίτερης αναφοράς, πέρα απ' το οικονομικό σκέλος, είναι ο τομέας της ιατρικής περίθαλψης που και αυτή τιμολογείται. Δεν παρέχεται δωρεάν απ' τους διοργανωτές αλλά υπάγεται στα πακέτα συμμετοχής, κάτι που σημαίνει ότι οι αθλούμενοι θα πρέπει να πληρώσουν και για τις ιατρικές υπηρεσίες. Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην προκήρυξη των εγγραφών για τον Μαραθώνιο ή κάποιον απ' τους άλλους αγώνες, το κάθε πακέτο περιλαμβάνει και την «Παροχή νερού, αθλητικών ποτών, χυμών, αναψυκτικών και ιατρικών υπηρεσιών κατά τη διάρκεια και μετά το τέλος του αγώνα». Είναι χαρακτηριστικό ότι για τους συμμετέχοντες δεν υπήρξε κανένα μέτρο ιατρικών εξετάσεων από πλευράς διοργανωτών πέραν της ...χρήσιμης συμβουλής ότι «οι δρομείς που θα λάβουν μέρος στον Αγώνα οφείλουν να υποβληθούν σε πλήρη ιατρικό έλεγχο πριν τη συμμετοχή τους, με προσωπική τους ευθύνη». Ωστόσο, το πρόσφατο παράδειγμα του θανάτου ενός 48χρονου από καρδιολογικά προβλήματα στο νυχτερινό ημιμαραθώνιο της Θεσσαλονίκης αλλά και μια σειρά άλλων αντίστοιχων περιστατικών σε άλλους Μαραθώνιους που διεξάγονται υπό τις ίδιες συνθήκες όπως αυτός της Αθήνας (Ν. Υόρκης. Λονδίνου, Βοστόνης) φανερώνουν ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Και φυσικά η παρουσία ιατρικού προσωπικού σε διάφορα σημεία της διαδρομής κάθε άλλο παρά σώνει την... παρτίδα.

Εσοδα αλλά για ποιον;

Το ανέβασμα στη... σκάλα της εμπορικότητας τα τελευταία χρόνια της διοργάνωσης, με επίκεντρο τη διεξαγωγή της στην κλασική διαδρομή, έχει επιφέρει αύξηση εσόδων με τον αγώνα του προηγούμενου έτους να εκτιμάται ότι άγγιξε τα 12,5 εκατ. ευρώ. Οι χιλιάδες συμμετοχές, η πληρότητα των ξενοδοχείων, η αύξηση των αφίξεων απ' το εξωτερικό, η διαμονή στην Αθήνα, οι εμπορικές εκδηλώσεις (που έχουν ξεκινήσει πολύ πριν τους αγώνες) είναι μερικοί απ' τους τομείς που οι αρμόδιοι δεν σταματάνε να προβάλλουν προκειμένου να αποδείξουν το μέγεθος του εγχειρήματος. Είναι φανερό όμως πως το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων αφορά τις πολυεθνικές και τους επιχειρηματίες που συσχετίζονται με τη διοργάνωση (χορηγία, συνεργασία, διαφήμιση κ.τ.λ.). Είναι φανερό ότι τέτοιου είδους εκδηλώσεις καμιά σχέση δεν έχουν με την πραγματική άθληση ούτε και προσφέρουν κάτι για τον ίδιο το λαό. Την ώρα που συμβαίνουν αυτά γύρω από ένα αθλητικό γεγονός η πραγματικότητα του ελληνικού αθλητισμού είναι τελείως διαφορετική. Η διοργανώτρια αρχή του συγκεκριμένου αγώνα, ο ΣΕΓΑΣ, την τελευταία διετία έφθασε τουλάχιστον τρεις φορές πριν το λουκέτο ενώ κάποιες άλλες έκανε μερική αναστολή των δραστηριοτήτων του προκειμένου να επιβιώσει. Τα σωματεία, ιδιαίτερα στον ερασιτεχνικό αθλητισμό, φυτοζωούν αποχωρώντας απ' τα πρωταθλήματα αφού δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα. Οι αθλητικοί χώροι που δεν έχουν παραδοθεί στα ιδιωτικά συμφέροντα για να μετατραπούν σε επιχειρήσεις για το κέρδος των επιχειρηματιών έχουν αφεθεί στη μοίρα τους αποτελώντας πηγή κινδύνων για τους αθλούμενους.

ΜΠ. ΤΣ.

Ριζοσπάστης