Ένας εγκληματίας στην Πάρο

Ένας πακιστανός 21 χρονών, μετανάστης χωρίς χαρτιά, συνελήφθη από την αστυνομία για την εγκληματική επίθεση και την κακοποίηση της δεκαπεντάχρονης κοπέλας στη Χρυσή Ακτή της Πάρου. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, ομολόγησε και μάλιστα περιέγραψε και τις περιστάσεις της επίθεσης, ενώ επίσης φαίνεται ότι και τα δείγματα DNA του νεαρού ταυτοποιήθηκαν με το βιολογικό υλικό που βρέθηκε στην κοπέλα. Η διατύπωσή μου είναι προσεκτική, επειδή το τεκμήριο της αθωότητας εξακολουθεί να ισχύει παρά την ομολογία και την ταυτοποίηση του DNA, όσο κι αν για την οικονομία της συζήτησης συμφωνώ ότι σε χαλαρό στιλ μπορεί κανείς να αναφέρεται σε “δράστη” της υπόθεσης, παραλείποντας αυτό το άβολο “ο φερόμενος ως δράστης”. Τα περισσότερα κανάλια (και γενικώς τα ΜΜΕ), βέβαια, δεν φοράνε γάντια κι έτσι αποφάνθηκαν ότι συνελήφθη ο “δράκος” της Πάρου. Τέλος πάντων, δεν είναι αυτό το θέμα μου ούτε περιμένω άμεμπτη τήρηση της δεοντολογίας από τα σημερινά ιδιωτικά κανάλια. Πάντως να θυμόμαστε, έστω και σαν υποσημείωση, ότι ο πρώτος που αποκλήθηκε “δράκος”, ο Αριστείδης Παγκρατίδης, εκτελέστηκε το 1968 (όχι τυχαία επί χούντας) φωνάζοντας πως είναι αθώος (αρχικά είχε ομολογήσει).

Βέβαια, αυτό που προέχει για την υπόθεση της Πάρου είναι να κερδίσει τη μάχη η κοπέλα και να γίνει καλά, και όπως φαίνεται υπάρχουν αισιόδοξες ενδείξεις. Αλλά γι’ αυτό φροντίζουν οι γιατροί στο Αττικόν, εμείς οι υπόλοιποι τίποτα δεν μπορούμε να κάνουμε εκτός ίσως από το να προσευχόμαστε, όσοι έχουμε έφεση σ’ αυτό. Οπότε, ανθρώπινο είναι, σχολιάζουμε την εγκληματική επίθεση και καταριόμαστε το “κτήνος”. Και ανθρώπινο είναι κι αυτό, υποθέτοντας βέβαια ότι η οργή μας ήταν ίδια και τις προηγούμενες μέρες, οργή απέναντι στον όχι ακόμα εντοπισμένο δράστη. Βέβαια, το κακό είναι ότι κάποιοι κάνουν και άστοχες γενικεύσεις, ενώ ακόμα χειρότερο είναι πως κάποιοι λιγότεροι κοιτάζουν, τώρα που φαίνεται πως εντοπίστηκε ο δράστης, πώς θα αντλήσουν πολιτικά οφέλη από το έγκλημα.

Λέγοντας γενικεύσεις εννοώ απόψεις που διάβασα στα κοινωνικά δίκτυα, ότι αφού ο δράστης (ή ο βιαστής, παρόλο που η επίσημη διατύπωση δεν μιλάει για βιασμό) είναι Πακιστανός (το τεκμήριο της αθωότητας πάει περίπατο στα κοινωνικά δίκτυα), αφού λοιπόν ο δράστης του βιασμού είναι Πακιστανός, όλοι οι Πακιστανοί είναι βιαστές ή έστω υποψήφιοι βιαστές. Η γενίκευση, όπως βλέπετε, πιάνει μόνο την ιδιότητα της εθνικότητας. Κανείς δεν είπε ότι επειδή ο (φερόμενος ως) δράστης είναι 21χρονος, όλοι οι 21χρονοι είναι βιαστές· θα ήταν κωμικό.

Αφού όμως θα ήταν κωμικό να πούμε ότι οι 21χρονοι έχουν έφεση προς τα εγκλήματα, γιατί δεν είναι κωμικό να λέμε ότι οι Πακιστανοί έχουν έφεση προς τα εγκλήματα ή προς τους βιασμούς; Η απάντηση που προβάλλεται στα κοινωνικά δίκτυα από φίλους φίλων, είναι ότι η έφεση που λέγαμε “είναι απόρροια μιας κοινωνίας όπου η αξία της γυναίκας τοποθετείται αρκετά παρακάτω από την αξία ενός μουλαριού”. Να το δούμε λίγο αυτό. Θα λέγαμε τάχα ότι ο Κυριάκος Παπαχρόνης, καταδικασμένος για σειρά από βιασμούς και ανθρωποκτονίες γυναικών (κι αυτός χαρακτηρίστηκε “δράκος” από τα μέσα ενημέρωσης), είναι “απόρροια μιας κοινωνίας όπου η αξία της γυναίκας τοποθετείται αρκετά παρακάτω από την αξία ενός τετρακίνητου;” (ε, όχι και μουλάρι -για ποιους μας περάσατε; ).

Όχι βέβαια, απαντάει ο φίλος του φίλου. Ο Παπαχρόνης (ή ο Μπρέιβικ) ήταν ψυχικά άρρωστοι, αρρώστια θα υπάρχει και στις πιο προχωρημένες κοινωνίες (λέει ο φίλος του φίλου). Αλλά αν είναι έτσι, ωγαθέ, πώς ξέρουμε ότι και ο φερόμενος ως δράστης Πακιστανός δεν είναι κι αυτός εξίσου άρρωστος; Ή οι Πακιστανοί δεν αρρωσταίνουν; (οι μαύροι δεν υποφέρουν, δεν νιώθουν τον πόνο, έλεγαν οι δουλέμποροι πριν από καμιά διακοσαριά χρόνια).

Ναι, αλλά οι μετανάστες είναι πάρα πολλοί και η φτωχή Ελλάδα του μνημονίου και της κρίσης δεν μπορεί να τους δώσει δουλειά και να τους συντηρήσει. Συμφωνούμε. Αλλά οι μετανάστες δεν βλέπουν την Ελλάδα σαν τελικό προορισμό, όπως λένε μερικοί που καπηλεύονται το πρόβλημα, επειδή τάχα βρίσκονται σε διατεταγμένη υπηρεσία για να αλλοιώσουν τη δημογραφική σύνθεση της χώρας ή επειδή έχουν μάθει ότι εδώ είναι ξέφραγο αμπέλι. Αν δεχτούμε ότι όσοι απόκληροι του τρίτου κόσμου ετοιμάζονται να μεταναστεύσουν στην Ευρώπη έχουν μια στοιχειώδη ενημέρωση, και στην εποχή μας έχουν, θα ξέρουν επίσης ότι στην Ελλάδα η μεταχείριση όσων οδηγούνται σε κέντρα κράτησης είναι η χειρότερη στην Ευρώπη, ότι το ποσοστό των αιτήσεων ασύλου που εγκρίνονται είναι το χαμηλότερο στην Ευρώπη. Και φυσικά ξέρουν επίσης τη βαθύτατη οικονομική κρίση που μαστίζει τη χώρα. Αν όλα αυτά τα βάλεις στην πλάστιγγα, το υποτιθέμενο πλεονέκτημα της ελληνικής χαλαρότητας εξανεμίζεται: όχι, οι πιο πολλοί νιόφερτοι μετανάστες των τελευταίων 3-4 χρόνων ήρθαν στην Ελλάδα επειδή την είδαν σαν τον προθάλαμο για πλουσιότερες χώρες της Ευρώπης. Και έμειναν εγκλωβισμένοι εδώ εξαιτίας της συμφωνίας του Δουβλίνου.

Άλλωστε, παρόμοια προβλήματα αυξημένων μεταναστευτικών ροών έχουν και άλλες χώρες, ας πούμε η Ισπανία και η Ιταλία -να το αποδώσουμε τάχα στην χαλαρότητα που επικρατεί και εκεί ή ίσως στο μεσογειακό κλίμα -ή μήπως το κοινό στοιχείο είναι πως και αυτές οι χώρες αποτελούν τις πύλες εισόδου στην πλούσια Ευρώπη; Βέβαια, εκεί οι μετανάστες έρχονται από την Αφρική, σε μας πιο πολύ από την Ασία: λογικό είναι, ο καθένας αναζητεί την κοντινότερη πύλη εισόδου. Και το νέο κύμα προσφύγων από τη Συρία, που έχει περίπου προαναγγελθεί, ασφαλώς δεν έχει την αιτία του στις δήθεν χαλαρές συνθήκες που επικρατούν στη χώρα μας. Η μόνη ιδιαιτερότητα της χώρας μας είναι ότι έχει εκτενέστατα και δυσκολοφύλαχτα σύνορα, κι αυτό δύσκολα μπορούμε να το αλλάξουμε. Αν θέλετε να προσθέσουμε ότι και πολλοί στη γειτονική μας χώρα επωφελούνται από την προώθηση μεταναστών, άρα έχουν κάθε λόγο να κάνουν τα στραβά μάτια, θα συμφωνήσω. Αλλά κι αυτό δεν μπορούμε εύκολα να το αλλάξουμε, και ούτε είναι η βασική αιτία.

Διότι βέβαια, οι μεταναστευτικές ροές οφείλονται σε αιτίες πλανητικής κλίμακας, οπότε οι διάφορες επιχειρήσεις-σκούπα που γίνονται κατά καιρούς φοβάμαι πως είναι απολύτως αναποτελεσματικές, αν υποτεθεί ότι δεν γίνονται αποκλειστικά προς το θεαθήναι και για εσωτερική κατανάλωση. Θα μπορούσαν τουλάχιστον να δώσουν μιαν άλλη κωδική ονομασία σε αυτή την επίδειξη βάναυσης ματαιότητας (ή μάταιης βαναυσότητας;), ο Ξένιος Δίας δεν έφταιγε τίποτα.

Και δεδομένου ότι οι μετανάστες έρχονται στην Ελλάδα για λόγους ανεξάρτητους από τις θέσεις, τις απόψεις και τις πράξεις των κατοίκων της χώρας, και μένουν στην Ελλάδα εγκλωβισμένοι λόγω της συμφωνίας του Δουβλίνου, μου φαίνεται πεπλανημένη (ή ανειλικρινής) η στάση ορισμένων που μέμφονται την αριστερά διότι “προστατεύει” τους “λαθρομετανάστες”. Κάποιοι φτιάχνουν το πολιτικό τους μέλλον καπηλευόμενοι αυτό το πρόβλημα, και δεν εννοώ βέβαια μόνο τη Χρυσή Αυγή -αν και η Χρυσή Αυγή έχει κάνει ένα βήμα παραπέρα, στον ανοιχτό και άδολο ρατσισμό, όπως φαίνεται όχι μόνο από την καπηλεία του μεταναστευτικού αλλά και από τον πόλεμο που έχει ανοίξει με τους Ρομά σε διάφορα μέρη της χώρας -οι οποίοι Ρομά, να θυμίσω, δεν είναι μετανάστες, είναι Έλληνες πολίτες με ίσα δικαιώματα. Βέβαια, και κάποιοι αριστεροί έχουν πολύ εύκολο τον χαρακτηρισμό του ρατσιστή, κι αυτό δεν βοηθάει· αν και δεν είναι αποκλειστικότητα των αριστερών αυτή η ευκολία χαρακτηρισμών. Ξέρω πολλούς φιλελεύθερους, που αν τους πεις αριστερούς θα σου κάνουν αγωγή, οι οποίοι είναι εξίσου ή και περισσότερο εύκολοι στους χαρακτηρισμούς του είδους αυτού.

Για τον δράστη, θα προσέξατε, δεν μίλησα πολύ -είναι αρμόδια η δικαιοσύνη· αν αποδειχτεί η ενοχή του συλληφθέντος μετανάστη, αυτονόητα θα του επιβληθεί η αρμόζουσα βαριά ποινή και φαντάζομαι πως όταν κάποτε αποφυλακιστεί (ο Παπαχρόνης, θυμίζω, είναι έξω εδώ και κάμποσα χρόνια) θα απελαθεί στην πατρίδα του. Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάτι άλλο άξιο σχολιασμού στην υπόθεση, αλλά αν έχετε άλλη γνώμη ευχαρίστως θα σας ακούσω.

Και βέβαια θα κλείσω με την ευχή να γίνει καλά γρήγορα το κορίτσι. Πριν κλείσω όμως, να ξαναγυρίσω στην “κοινωνία που δεν δίνει αξία στις γυναίκες”. Προσοχή, δέχομαι ότι η θέση της γυναίκας βάσει του ισλαμικού δικαίου είναι μειονεκτική, πράγμα που το θεωρώ απαράδεκτο και στίγμα για τη θρησκεία αυτή και για τα κράτη αυτά, χωρίς να εξαιρούμε το ελληνικό κράτος που διατηρεί επίμονα τη σαρία σε ορισμένες πτυχές του οικογενειακού δικαίου της μειονότητας της Θράκης. Ωστόσο, θα επισήμαινα ότι σε χώρες με μουσουλμάνους κατοίκους, και, για να μην πηγαίνουμε μακριά, ακριβώς στο Πακιστάν, έχει αναδειχτεί γυναίκα πρωθυπουργός με εκλογές, η Μπεναζίρ Μπούτο, ήδη από το 1988, όπως και σε πάρα πολλά άλλα κράτη της Ασίας, είτε με μουσουλμανικό πληθυσμό είτε άλλα, όπως είναι η Χαλέντα Ζία στο Μπαγκλαντές, δυο φορές εκλεγμένη πρωθυπουργός, η Τανσού Τσιλέρ βέβαια στη γείτονα Τουρκία, η Χασίνα Βαγιέντ ή όπως αλλιώς προφέρεται, πάλι στο Μπαγκλαντές, κι αυτή δυο φορές, η Μεγκαβάτι Σουκαρνοπούτρι εκλεγμένη προεδρίνα στην Ινδονησία, για να μην αναφέρω την Ίντιρα Γκάντι της Ινδίας, τη Σιριμάβο Μπανταρανάικε της Σριλάνκας και άλλες τόσες ασιάτισσες και αφρικανές πρωθυπουργίνες και προεδρίνες.

Ενώ στην Ελλάδα, που υποτίθεται ότι η κοινωνία δίνει αξία στη γυναίκα, δεν έχει ποτέ στην ιστορία αναδειχτεί γυναίκα πρωθυπουργός. Το “ελληνίδα πρωθυπουργίνα” είναι ανέκδοτο πολύ πιο τρελό από τον αλβανό τουρίστα της παλιάς εποχής· και όχι απλώς πρωθυπουργίνα δεν είχαμε ποτέ αλλά και οι γυναίκες που ανέλαβαν “βαριά” υπουργεία μετριούνται στα δάχτυλα (του ενός χεριού ενός παλαίμαχου πειρατή), ούτε έχει ποτέ αναλάβει γυναίκα την ηγεσία “κόμματος εξουσίας”. Βέβαια, και σε άλλες χώρες του δυτικού κόσμου υπάρχει έντονη ανισότητα: στη Γαλλία ποτέ δεν έχει εκλεγεί προεδρίνα, ενώ μία μόνο γυναίκα έχει αναλάβει πρωθυπουργός, η Εντίτ Κρεσόν, αλλά όχι ύστερα από νίκη σε εκλογές, παρά με διορισμό από τον Πρόεδρο· όσο για τις ΗΠΑ, το “αμερικανίδα προεδρίνα” ή ακόμα και “αμερικανίδα υποψήφια προεδρίνα” είναι κι αυτό τρελό ανέκδοτο εξίσου με το “ελληνίδα πρωθυπουργίνα”. (Άλλες ευρωπαϊκές χώρες βέβαια, ιδίως οι σκανδιναβικές, είναι πολύ-πολύ μπροστά).

Αλλά στην Ελλάδα το (μη θεσμοθετημένο) ιδιότυπο απαρτχάιντ κατά των γυναικών είναι πολύ εντονότερο, όπως φαίνεται π.χ. από τα χαμηλά ποσοστά γυναικών στη Βουλή (εξαιρείται η παρούσα Βουλή, κυρίως λόγω Σύριζα) ή από το τραγικό θέαμα της σημερινής κυβέρνησης, με μία μόνο υπουργίνα ελάσσονος υπουργείου και μία ανθυφυπουργίνα, επί συνόλου σαραντατόσων υπουργών. Ή, ακόμα περισσότερο, από τις σεξιστικές επιθέσεις που γίνονται, συγκαλυμμένα στα ΜΜΕ και απροκάλυπτα στη μπλογκόσφαιρα, ενάντια σε τόσες και τόσες γυναίκες πολιτικούς, όλων σχεδόν των πολιτικών αποχρώσεων: Ντόρα Μπακογιάννη, Ρεπούση, Διαμαντοπούλου, Κανέλλη, Δούρου, Δραγώνα, Γκερέκου. Οπότε, λέω, δεν νομίζω ότι είμαστε σε θέση ως κοινωνία να δίνουμε μαθήματα σε άλλες κοινωνίες για τη θέση της γυναίκας.

Και βέβαια, να γίνει καλά η κοπέλα.

Του Νίκου Σαραντάκου

Πηγή: "Οι λέξεις έχουν τη δική τους ιστορία"