Η Παγκόσμια Ημέρα της Μάνας

Πάει ένας αιώνας που η συνείδηση της ανθρωπότητας αφυπνίστηκε ξαφνικά και κάποια Κυριακή του Μάη καθιέρωσε την ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ. Ο θεσμός αυτός υιοθετήθηκε και από τη χώρα μας το 1928, με την πρωτοβουλία των γυναικείων οργανώσεων.

ΜΑΝΑ ΠΗΓΗ ΖΩΗΣ, η μορφή της μάνας στη λαογραφία: «Οχ, μάνα μου!», επιφώνημα πόνου, έκπληξης, τρόμου. «Εχασε η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα», σε στιγμές μεγάλης συμφοράς. «Λούζεις με, χτενίζεις με, ξέρω ποια 'ναι η μάνα μου». Η «μάνα του νερού», η πηγή του νερού. «Μάνα» λένε το πρωτότυπο κάθε αντιγράφου. «Το μάννα», κατά την Αγία Γραφή ήταν μια θαυμάσια τροφή που αντικατέστησε το ψωμί...

Οι επέτειοι καθιερώνονται για να θυμίζουν κάποια γεγονότα, που έγιναν σταθμοί στην ιστορία, ή για να τιμηθούν κάποιοι ήρωες. Αλλά, αν ο ανδρικός ηρωισμός στους πολέμους δημιουργείται κάτω από την πίεση μεγάλων γεγονότων και υψηλών καταστάσεων ζωής, ο ηρωισμός της μάνας πηγάζει ελεύθερα μέσα από την ίδια τη φύση της γυναίκας, που στερείται την ελευθερία της, για να ζήσει μια άλλη ελευθερία; Τη χαρά της προσφοράς που κάποτε κρατάει μια ολόκληρη ζωή κατάμεστη, πολλές φορές από αδικίες, στερήσεις, πόνους.

Η πολιτεία θα τιμήσει πραγματικά τη μάνα, αν η μητρότητα προστατευτεί και ενισχυθεί με τα ανάλογα νομοθετικά μέτρα, αν το κράτος δώσει ό,τι καλύτερο έχει στο παιδί για να έχει η μάνα καθημερινή γιορτή, γιατί μάνα και παιδί είναι ένα.

Οσο κι αν έχει συμβολική μόνο σημασία «Η Παγκόσμια Ημέρα της Μητέρας», δίνει την ευκαιρία στον καθένα μας να ανατιμήσει μέσα στη συνείδηση του το μέγεθος του χρέους του σε κείνη που μας χάρισε τη ζωή, που στη μορφή της πρωτοείδαμε το θαύμα του κόσμου τούτου. Χρειάστηκε, όμως, να μεστώσει η ψυχή μας από πλήθος πικρές εμπειρίες, για να εκτιμήσουμε σωστά τις σιωπηλές θυσίες της μάνας και μέσα απ' αυτές να προσεγγίσουμε το νόημα και την ουσία της πραγματικής αγάπης. Και με ώριμη πια κρίση να πούμε πως η μάνα, με τα μητρικά αισθήματά της, βρίσκεται πιο κοντά στα πανανθρώπινα ιδανικά. Και να πούμε ακόμα: Αμποτε οι πολιτικοί όλου του κόσμου να κατάφερναν να κυβερνούν με τη λογική της μητρικής καρδιάς, που τόσο σοφά ξέρει να συμβιβάζει τα ασυμβίβαστα, να συγχωρεί λάθη να αγαπά και το καλό και το κακό παιδί της, ακόμα περισσότερο.

Οι μάνες έχουν το φυσικό προνόμιο να γεννούν ανθρώπους και το ηθικό προνόμιο να πλάθουν ανθρώπους. Κάποτε, όμως αυτό που παίρνουν, δίνουν. Δυστυχία δέχονται από τους ανθρώπους και την κοινωνία, δυστυχία αντανακλούν, χωρίς να το θέλουν, επάνω στα παιδιά τους. Από τα χέρια της βγαίνουν ευτυχισμένα παιδιά όταν και η ίδια, σαν άνθρωπος, είναι ευτυχισμένη.

Η αγάπη της μάνας, που αποτελεί και τον πρωταρχικό παράγοντα για την ομαλή, νοητική και ψυχοσωματική ανάπτυξη του παιδιού, για να είναι θετική και εποικοδομητική χρειάζεται ευνοϊκές υλικές και ηθικές συνθήκες. Και καταλήγει κανείς στη σκέψη πόσο απαράδεκτο είναι το φαινόμενο μέσα σε σύγχρονες δημοκρατικές κοινωνίες τα αιώνια θύματα να είναι: η μάνα, το παιδί, η γυναίκα.

Το ζήτημα της ουσιαστικής προστασίας της μητρότητας είναι μέσα στις κοινωνικές διεκδικήσεις των εργαζομένων και οι κυβερνώντες πολύ καλά γνωρίζουν ότι η υπογεννητικότητα στη χώρα μας έχει άμεση σχέση με τα οικονομικά προβλήματα που δημιουργεί η γέννηση ενός παιδιού, ιδιαίτερα για την εργαζόμενη μητέρα.

Οι αντιλήψεις, παράλληλα και οι απαιτήσεις από τη ζωή της σύγχρονης γυναίκας, άλλαξαν. Η μητρότητα είναι μια από τις πλευρές της προσωπικότητας της, αλλά όχι η μοναδική. Εξω από τη σύγχρονη πραγματικότητα είναι πια και οι αντιλήψεις εκείνες που εγκλωβίζανε σε παρωχημένες εποχές τη γυναικεία ύπαρξη και δραστηριότητα μόνο στο ρόλο της μητέρας, καταδικάζοντας τον «έσω» κόσμο της σε νάρκωση, μακριά από τη γιορτή της δημιουργίας και της κοινωνικής δράσης.

Η μάνα - Ανθρωπος δεν έχει στον τόπο μας απασχολήσει όσο θα περίμενε κανείς τη δημοκρατική σύγχρονη εξουσία. Χρειάζεται λοιπόν άλλη μια ισοτιμία της γυναίκας μέσα στην ήδη νομοθετημένη πρόσφατα ισοτιμία της. Χρειάζονται γενναία προστατευτικά μέτρα για τη μητρότητα. Μέτρα, που θα βοηθήσουν τη γυναίκα να μπορεί να βιώνει με χαρά το προνόμιο να γεννά και να ανατρέφει έναν νέο άνθρωπο, το παιδί της. Κι αυτό το δικαίωμα η σύγχρονη εργαζόμενη Ελληνίδα όχι μόνο δεν το απεμπολεί, αλλά το κατοχυρώνει αγωνιστικά. Η προστασία μητρότητας και παιδιού κρίνει αποφασιστικά και τον πολιτισμό της χώρας.

Τα προγράμματα προστασίας, για τη μάνα και το παιδί, - μια και πάνε μαζί αυτά τα δυο - πρωταρχικός, βασικός παράγοντας για την αρμονική και ομαλή διαβίωση και της οικογένειας και του παιδιού, και της μάνας είναι η Ειρήνη. Το πρόβλημα προστασίας της μάνας και του παιδιού είναι δεμένο με όλα τα προβλήματα του λαού, που αγωνίζεται και διαμαρτύρεται για τα χαμηλά ημερομίσθια και τους μισθούς, για τις ακατάλληλες συνθήκες κατοίκησης και διατροφής, που πρώτα και κύρια πλήττουν τον ευπαθή οργανισμό των παιδιών.

Πέπη Δαράκη

(Ριζοσπάστης, 14 του Μάη 2000)