Η άνοδος του φασισμού και η Αντιφασιστική Νίκη μέσα από τα σχολικά βιβλία

Ένα ξεχωριστό μάθημα για μαθητές και εκπαιδευτικούς αποτέλεσε η εκδήλωση της Τομεακής Οργάνωσης Εκπαιδευτικών Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ, που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 14 Μάη, στην ΕΔΟΘ, με θέμα «Η άνοδος του φασισμού και η Αντιφασιστική Νίκη των Λαών μέσα από τα σχολικά βιβλία».

Μέσα από την εκδήλωση άνοιξε η συζήτηση για το τι διδάσκεται στα σχολεία, για την παραχάραξη της Ιστορίας και το ρόλο του κομμουνιστή, του προοδευτικού δασκάλου στη διαμόρφωση της συνείδησης της νέας γενιάς.

Η εκδήλωση ξεκίνησε με το χαρακτηριστικό απόσπασμα της ταινίας «Μάθε παιδί μου γράμματα» του Θόδωρου Μαραγκού, όπου οι μαθητές βάζουν καίρια ερωτήματα στη δασκάλα τους για το τι διδάσκονται στα σχολεία και ποιος ο ρόλος του εκπαιδευτικού. Διαβάστηκαν αποσπάσματα από το βιβλίο Ιστορίας της Γ' Λυκείου, ποιήματα και κείμενα των Μπ. Μπρεχτ, του Τάσου Λειβαδίτη, του Φώτη Αγγουλέ, του Γ. Ρίτσου, του Νικηφόρου Βρεττάκου και του Μάρτιν Νίμελερ, πλαισιωμένα με αντιφασιστικά τραγούδια. Επίσης, προβλήθηκε και αφιέρωμα για την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών.

Στην εκδήλωση μίλησε ο Φάνης Καρκατζούνης, ιστορικός - φιλόλογος, μέλος της Τομεακής Επιτροπής Εκπαιδευτικών Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ. Αναφερόμενος στο ξαναγράψιμο της Ιστορίας, μέσα από τα σχολικά βιβλία και τα άλλα μέσα προπαγάνδας που έχει στα χέρια του το σύστημα, σημείωσε: «Πρόκειται για προσπάθεια παραχάραξης και διαστρέβλωσης της Ιστορίας, απογύμνωσής της από το ρόλο του παράγοντα λαού, αθώωσης των εκμεταλλευτών, ενταγμένη στη γενικότερη προσπάθεια επίθεσης ενάντια στα δικαιώματα και τις κατακτήσεις του λαού μας ενάντια στη νέα γενιά. Μια προσπάθεια που δεν στοχεύει στο παρελθόν, αλλά στο παρόν και το μέλλον.

Η πλαστογράφηση της Ιστορίας εντάθηκε μετά τη νίκη της αντεπανάστασης στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες, αποσκοπώντας στην υποβάθμιση ή εκμηδένιση της προσφοράς του Κομμουνιστικού Κινήματος στους λαούς όλου του κόσμου. Επιδιώκει να δηλητηριάσει τη συνείδηση των νεότερων γενιών, να τις καταστήσει ευάλωτες στη μαύρη προπαγάνδα. Ιδιαίτερα σήμερα, που το κεφάλαιο συναντά δυσκολίες στην αναπαραγωγή του και διαμορφώνονται πιο ξεκάθαρα οι προϋποθέσεις ανόδου της ταξικής πάλης, που πληθαίνουν τα εγκλήματα της ιμπεριαλιστικής τάξης, η παγκόσμια ιδεολογική και πολιτική δράση των δυνάμεων του κεφαλαίου παίρνει πρωτόγνωρα χαρακτηριστικά όξυνσης, με στόχο τη μαζική χειραγώγηση ιδιαίτερα της νεολαίας».

Το εκπαιδευτικό σύστημα ως μηχανισμός του κράτους

Μιλώντας για τον ιδεολογικό ρόλο του αστικού σχολείου, είπε: «Αναμφισβήτητα, το εκπαιδευτικό σύστημα ως μηχανισμός του κράτους μεταδίδει την κυρίαρχη ιδεολογία, την ιδεολογία της τάξης που κατέχει τα μέσα παραγωγής και, άρα, και την κρατική εξουσία. Η επίτευξη των στόχων του, λοιπόν, μετριέται, μεταξύ άλλων, και με κριτήριο το κατά πόσο μπορεί να επιβάλλει αυτήν την ιδεολογία στα παιδιά των κυριαρχούμενων τάξεων, τα παιδιά των εργατικών και λαϊκών οικογενειών. Πάντα, λοιπόν, η γνώση που παρέχει κόβεται και ράβεται στα μέτρα του κεφαλαίου και δίνεται στη "δόση" που απαιτούν τα ταξικά συμφέροντα που το σχολείο υπηρετεί, αφήνοντας κάποιες χαραμάδες "αντικειμενικότητας" για εκτόνωση των όποιων αντιδράσεων από την πλευρά των κυριαρχούμενων.

Ωστόσο, στο σύγχρονο αστικό σχολείο οι "χαραμάδες" αυτές την τελευταία εικοσαετία ολοένα και περιορίζονται, τείνοντας να εξαφανιστούν».

Αναφερόμενος στα βιβλία Ιστορίας της ΣΤ Δημοτικού, της Γ' Γυμνασίου και Γ' Λυκείου και κυρίως στα κεφάλαια που αφορούν την περίοδο: Μεσοπόλεμος - Β' Παγκόσμιος Πόλεμος - Κατοχή - Αντίσταση - Εμφύλιος, ο Φ. Καρκατζούνης παρουσίασε τι ΔΕΝ μαθαίνουν οι μαθητές από αυτά τα βιβλία. Οπως είπε, δεν μαθαίνουν: «Ποιες είναι οι αιτίες των ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων τότε και σήμερα. Ποιο κοινωνικό σύστημα γεννά το φασισμό τότε και τώρα. Πώς ένας λαός, όταν οργανώνεται, μπορεί να φέρει τα πάνω κάτω. Ποια ήταν η συμβολή της ΕΣΣΔ και των κομμουνιστών στην Αντιφασιστική Νίκη. Τι ρόλο έπαιξαν οι πρόγονοι της Χρυσής Αυγής, οι δοσίλογοι και οι ταγματασφαλίτες στη χώρα μας. Ποια ήταν η στάση των αστικών κομμάτων και ποια του ΚΚΕ κατά την Κατοχή και την Αντίσταση. Ποιες πραγματικά ήταν οι κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις που συγκρούστηκαν στον Εμφύλιο Πόλεμο».

Και σημείωσε: «Δεν έχουμε αυταπάτες ότι είναι δυνατόν να αλλάξουν τα βιβλία της Ιστορίας που διδάσκονται στα σημερινά σχολεία, δίχως να αλλάξει ριζικά η συνολική εκπαίδευση, η σημερινή οικονομία, τελικά η εξουσία. Επιμέρους βελτιώσεις, βέβαια, κάτω από την πίεση του εργατικού και λαϊκού, του νεολαιίστικου κινήματος, μπορούν να υπάρξουν, όμως η φιλοσοφία που διέπει τα βιβλία, το περιεχόμενό τους, δεν θα αλλάξει στις υπάρχουσες κοινωνικοπολιτικές συνθήκες. Προϋπόθεση είναι η όξυνση της ιδεολογικοπολιτικής διαπάλης στα σχολεία, μέσα στο μάθημα και έξω από αυτό.

Η καταδίκη του αντικομμουνισμού, του φασισμού, η προβολή των πανανθρώπινων ιδανικών του κομμουνισμού στα σχολεία και γενικότερα στην κοινωνία, με οποιαδήποτε μορφή εμφανίζεται, ραφιναρισμένος ή ωμός, είναι καθήκον πρώτα και κύρια του εργατικού κινήματος, αλλά και των παιδαγωγών, των μαθητών και των φοιτητών από τα φτωχά λαϊκά στρώματα.

Σε αυτήν την κατεύθυνση, καθοριστική είναι η παρέμβαση του κομμουνιστή και αγωνιστή εκπαιδευτικού μέσα στο σχολικό μάθημα, στη σχολική τάξη.

Η ανάδειξη της ιστορικής αλήθειας δεν αποτελεί μια ακόμα "ακαδημαϊκή" ευθύνη, αλλά αναπόσπαστο στοιχείο της αγωνιστικής διαπαιδαγώγησης, ώστε η αυριανή βάρδια της εργατικής τάξης να μάθει να εμπιστεύεται τη δύναμή της, το λογικό της, να κατανοήσει τη θέση και την αποστολή των τάξεων στην Ιστορία».

Ριζοσπάστης