Τετάρτη 23 Μαΐου 2012

Τι μας δένει με τα Τζουμέρκα



«Το πάθος τ’ ακαπίστρωτο με σέρνει καβαλάρη»                                                                             
                                                              Κωστής  Παλαμάς
Εκεί, στα Τζουμέρκα μεγαλώσαμε…
Γη φτενή, χώμα λίγο. Περισσεύουν τα τσόκαλα. Και οι κοφτερίδες σκίζουν τα αγριοπόδαρα.

Φτενά χωράφια κρατημένα σε πεζούλια
κι άπιαστες γίδες που κρεμιούνται σε γκρεμνούς,
ετούτ’ είν’ η πατρίδα μας• μα η πούλια
δε λάμπει πιο καθάρια σ’ άλλους ουρανούς.
                                                             Γιώργος Κοτζιούλας

Μακρόχρονος μόχθος, σκληρή δουλειά, ακριβό το δώρο της ζωής. Κόποι ανείπωτοι, ποτάμια ο ιδρώτας, κορμιά αντρειωμένα που αντιστέκονται στους μανιασμένους ανέμους, που στύβουν τις πέτρες μέσα στα χέρια τους, ατρόμητοι κι ακατάβλητοι εραστές, που «βατεύουν» τη γη, για να γευτούν τη Δημιουργία. Της Δημιουργίας αυτής γινόμαστε και εμείς ΚΟΙΝΩΝΟΙ.

 Να! ξεμυτίζει το κεχρί, ροδίζει το σταφύλι,
 κορφοπρασίνισε η συκιά, κατάπεσε ο θρακιάς,
το στάχυ γέρνει προς τη γη, προς το φιλί τ’ αχείλι,
προς τ’ ουρανού τα ολάνοιχτα,καπνέ,φιδογλιστράς.                                                                                                                      
                                                               Κωστής  Παλαμάς

Τζουμερκιώτες. Άνθρωποι σκληροί, μα γεμάτοι λυρισμό, πολλές φορές «αλύγιστοι», αλλά παθιασμένοι με τον τόπο τους, «βουνίσιοι» με συναίσθημα, που  μέσα τους στέριωσε ο έρωτας.

Θεέ μου, βρέξε, χιόνισε, κάνε βαρύ χειμώνα,
για να σαπούνε τα σχοινιά, να πέσουν τα κουδούνια,
να χάσ’ ο νιος τα πρόβατα, να χάσ’ η νια τα γίδια,
να χάσ’ ο νιος τα πρόβατα, ναρθεί στην αγκαλιά μου.
                                                               Δημοτικό Τραγούδι Τζουμέρκων

Μας δένει το πάθος για τη ζωή, αυτό που δείξαμε παιδάκια, που είναι αλήθεια ότι δεν είχαμε να φάμε, αλλά περίσσευε σε μάς το όνειρο. Κι αυτό το όνειρο με αγώνα το πραγματοποιήσαμε. Σ’ έναν τόπο που αγαπήσαμε.

Εκεί τ’ αηδόνια ως άκουγα, τριγύρω μου,
και τους καρπούς γευόμουν απ’ το δίσκο
είχε τη γέψη του σταριού, του τραγουδιού και του μελιού
βαθιά στον ουρανίσκο.
                                                             Άγγελος Σικελιανός

Μας δένει το τραγούδι, και το κλαρίνο.

«Στο κλαρίνο του Χαλκιά βογκάει, τινάζεται, χαμογελάει, χορεύει η Ελλάδα».                                                                                                                               Γιάννης Ρίτσος

Αγαπάμε το Τζουμερκιώτικο χώμα, αφού το πάτησαν παλικάρια. Εκεί βρίσκουμε αμαλαϊά και λειτουργεί αζάπωτα, απείθαρχα και ανυπάκουα η σκέψη μας. Ελεύθερη.

Η επαφή με τον τόπο μας δεν είναι και δεν πιστεύουμε πως είναι ακινησία. Είναι ρεύμα σκέψης, ελπίδα και ζωή. Περπατώντας τα Τζουμερκιώτικα  στρουγγλίθια, βιώνουμε τα ονείρατα της νιότης και συντάσσουμε και ζούμε τις ίδιες κι απαράλλακτες χρυσές ελπίδες των παιδικών μας χρόνων.

νάχω και κόρην όμορφη στεφανωτή μου νάχω,
να μου βοηθάη στο σάλαγο, να μου βοηθάη στα γρέκια
κι όντας θα τα σταλίζουμε τα δειλινά στους ίσκιους,
στης ρεματιάς τη χλωρασιά μαζί της να πλαγιάζω,
να με κοιμίζη με φιλιά στους δροσερούς της κόρφους.                                                                      
                                                                     Κώστας Κρυστάλλης

Μας δένει η γλώσσα μας, η Τζουμερκιώτικη λαλιά.

Γιατί μ’ αρέσει η γλώσσα σου, γιατί μ’ αρέσει εμένα,
Σαν κάποια αργά ανεβάσματα σε κάποια ορθά βουνά.
Μέσα  της πέλαγα άψαχτα. Στα δάση τα παρθένα
Φωλιάζουν όλα τ’ άπιαστα και τ’ άγρια πουλιά.
                                                                      Κωστής  Παλαμάς
                                                                                          
Εκεί, γινόμαστε αληθινοί  « κελαϊδεστάδες».

Κι είτανε γύρω όλο νερά, ποτάμια, καταρράχτες,
λίμνες, βρυσούλες, ρεματιές, πηγές, νεροσυρμές,
καλαϊδεστάδες ήσυχοι και βροντερόηχοι κράχτες,
ύπνοι νερών αξύπνητοι και δρόμοι και φωνές.                                                                                                         
                                                                      Κωστής  Παλαμάς

Όλα μας δένουν  με τα άγρια Τζουμέρκα.
Και οι θύμισες της νιότης και οι καταβολές μας, και η ανείπωτη ομορφιά της φύσης και η ηδονή της αγριάδας.
Εκεί στα Τζουμέρκα κάθε καλοκαίρι:

(ακούμε) τριγύρω (μας) πεύκα κι οξιές να σκούζουν,
 τον ήχο της βροχής (ακούμε) και γλυκοκοιμιόμαστε.
(Εκεί) του λόγγου τα πουλιά με τον κελαϊδισμό τους
(μας) κοιμίζουν το βραδύ, και (μας) ξυπνούν το τάχυ.
(Εκεί, στα Τζουμέρκα), η βρυσούλα, η ρεματιά, παλιές, γλυκιές (μας) αγάπες
(μας) προσφέρουν γιατρικό  τ’ αθάνατα νερά τους.


Μ’ αυτά και μ’ άλλα να ευχηθούμε εκ βάθους καρδιάς ΚΑΛΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ.

Και  να έχουμε υπόψη μας τα ακόλουθα:

« ΌΤΑΝ Ο Νώε εφύτευσε το κλήμα της αμπέλου -λέγουσι οι Ραβίνοι- παρευρεθείς ο Σατανάς, εθυσίασε τέσσερα ζώα, πρόβατον, λέοντα, πίθηκον και  συν. Τα ζώα  δε ταύτα παρίστανον τους διαφόρους βαθμούς μέθης.  Όταν αρχίζει τις να πίνει, ομοιάζει το αρνίον κατά την πραότητα και άγνοια∙  γίνεται ακολούθως  τολμηρός καθώς ο λέων∙ μετ’ ολίγον, η ανδρεία του μεταμορφούται εις την μωρίαν του πιθήκου∙ και τελευταίον κυλίεται εις τον βόρβορον, καθώς η συς».

Μετάφραση

Όταν ο Νώε φύτευσε το κλήμα της αμπέλου, ο Σατανάς που παρευρίσκονταν
 θυσίασε τέσσερα ζώα. Πρόβατο, λέοντα, πίθηκο και συν. Τα ζώα αυτά
παρίσταναν τους διάφορους βαθμούς μέθης. Όταν αρχίζει κάποιος να πίνει
μοιάζει με το αρνάκι ως προς την πραότητα και την άγνοια. Ακολούθως γίνεται τολμηρός όπως το λιοντάρι. Μετά από λίγο η ανδρεία του μεταμορφώνεται σε μωρία πιθήκου.  Τελευταία κυλίεται στο βόρβορο, καθώς η συς.

Καλά τσίπουρα…

                                     Χρίστος Α. Τούμπουρος 

ΤΖΟΥΜΕΡΚΙΩΤΕΣ

Είτε βοσκοί  στο βουνό... 



Είτε καλλιεργητές...


Είτε οικοδόμοι...


ΠΑΝΤΑ τίμιοι, πανάξιοι και παλικάρια…


Ευχαριστούμε τον Τζουμερκιώτη φίλο του ιστολογίου Χρίστο Α. Τούμπουρο για το κείμενο και τις φωτογραφίες που μας έστειλε.




15 σχόλια:

sofia είπε...

Τζουμέρκα!
Όποιος τα γνωρίσει δεν τα ξεχνάει ποτέ.
Τι μου θύμισες τώρα Οικοδόμε,
Δύσκολες μέρες αλλά πανέμορφες.
Ακόμα κι από'δω που είμαι μπορώ να σκέφτομαι πολλές φορές τη Στρογγούλα και τα ψηλά βουνά.
Υπέροχη φύση, άγρια. Φιλόξενοι άνθρωποι, αυθεντικοί.
Με ταξίδεψες μια εικοσαετία πίσω.
Να 'σαι καλά για τη δημοσίευση του κειμένου του φίλου Τζουμερκιώτη.

Καλημέρα

Οικοδόμος είπε...

Ένα ααααχχ βγαίνει από μέσα μου γι' αυτόν τον τόπο, των προγόνων μου και τον δικό μου τόπο. Ένας αναστεναγμός που χωράει θύμησες, εικόνες, ήχους, μυρωδιές. Αγαπημένες στιγμές με αγαπημένα πρόσωπα, χαρές, γλέντια, πανηγύρια αλλά και αγαπημένες στιγμές με λύπες, δάκρυα, αποχαιρετισμούς...

Τζουμέρκα! Τίποτα δεν μπορεί να αποδώσει καλύτερα αυτή τη λέξη, από το κλάμα ενός κλαρίνου...
Να είσαι καλά Σοφία μου.
Καλή δύναμη!

Ανώνυμος είπε...

Τι είπες τώρα σύντροφε και συνοδοιπόρε οικοδόμε!!!
Με συγκίνησες πολύ ειναι το μέρος καταγωγής μου,κάθε φορά που ανεβαίνω είτε χειμώνα για να καμαρώσω την Στρογγούλα κάτασπρη,είτε καλοκαίρι για να χαθω μέσα στο δάσος οδοιπορώντας για το καταφύγιο ή κάνοντας βόλτα στο ποτάμι κάτω στους χριστούς,μου δίνεται η δυνατότητα να καθαρίσω απο όλους και όλα,να έρθω λίγο πιο κοντά στην φύση(την τόσο άγρια και όμορφη),να μαζέψω τα κομμάτια μου και να τα ξανασυνθέσω...

Γιοζεφ Κ

sofia είπε...

Το κλάμα του κλαρίνου από τον καλύτερο του κλαρίνου.
Αφιερωμένο με αγάπη
http://www.youtube.com/watch?v=ETJ2moNdEY4&feature=related

ΕΥΡΥΤΑΝΑΣ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣ είπε...

Γεια σου σύντροφε λεβεντιά.
"Σε τούτα εδώ τα χώματα κακιά σκουριά δεν πιάνει..."!
Στα βουνά μας κατοικεί η λευτεριά και η αδούλωτη ψυχοσύνθεση.
ΨΥΧΗ ΒΑΘΙΑ ωρέ.

ΕΥΡΥΤΑΝΑΣ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣ είπε...

ΥΓ. Αύριο, το αναδημοσιεύω!

Οικοδόμος είπε...

@Γιόζεφ Κ:
Γεια σου συμπατριώτη!
Είμαστε πολλοί και είμαστε...παντού!
Καλή δύναμη!

Οικοδόμος είπε...

Σοφία ευχαριστώ για την αφιέρωση. Αυτό που... κατάφερες ήταν να συνεχίσω για καμιά ώρα ακόμα να ακούω ανάλογα μοιρολόγια. Είχα καιρό να το κάνω.
Να είσαι καλά.
Καλή δύναμη!

Οικοδόμος είπε...

Γεια σου ρε λεβεντιά Ευρυτάνα Ιχνηλάτη.
Όχι ωρέ, δεν πιάνει!
Είναι πολύ "ισχυρό" το υπόστρωμα...
Καλή δύναμη!

ΥΓ: με μεγάλη μου χαρά.

Scorpion49 είπε...

Όλη αυτή η ποιητική έμπνευση, τα λόγια τα σοφά, γεννήθηκαν για να υμνήσουν τον τόπο και το δέσιμο του λαού με τα Τζουμέρκα. Εξαιρετικό!
« ΌΤΑΝ Ο Νώε εφύτευσε το κλήμα της αμπέλου……» (τα λόγια τα σοφά)

Κι’ εμείς εδώ τρώμε τις σάρκες μας, μας πρήζουν κάθε μέρα, EURO non EURO?

Ψηφίζουμε Τζουμέρκα!

Οικοδόμος είπε...

@Scorpion49:

ΔΑΓΚΩΤΟΟΟ!

Καλή δύναμη!

karampali eleni είπε...

συντροφε οικοδομε σε διαβαζω καθημερινα,μ αρεσει πολυ ο τροπος που γραφεις και οι αναρτησεις σου,οσο γι αυτη εδω με συγκινησε μιας και ειμαι Τζουμερκιωτισσα μεγαλωμενη εκει αλλα λειπω χρονια στο εξωτερικο.να εισαι καλα και να συνεχισεις να γραφεις!!!

Οικοδόμος είπε...

@Karampali Eleni:
Καλημέρα Ελένη!
Σ' ευχαριστώ πολύ για τα καλά σου λόγια. Σου εύχομαι να είσαι πάντα καλά, όπου κι αν είσαι.
Καλή δύναμη και
καλή πατρίδα!

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΡΕΠΕΤΟΣ είπε...

http://youtu.be/sP-wP7z0F5c

Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ ΤΩΝ ΤΖΟΥΜΕΡΚΩΝ.ΣΑΝ ΤΖΟΥΜΕΡΚΙΩΤΗΣ ΚΙ ΕΓΩ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΤΟΥ ΒΟΥΝΟΥ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΤΡΑΓΟΥΔΙΟΥ ΣΑΣ ΑΠΟΣΤΕΛΝΩ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗ ΜΟΥ ΚΑΙ ΤΑ ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΑΤΑ ΜΟΥ.

Οικοδόμος είπε...

@ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΡΕΠΕΤΟΣ:
Καλημέρα Γιάννη!
Ευχαριστούμε πολύ και ανταποδίδουμε.
Να είσαι καλά.
Καλή δύναμη!