Τρίτη 9 Αυγούστου 2011

"Έτσι ήταν ο κόσμος πάντοτε, έτσι είναι και σήμερα, έτσι θα είναι και αύριο. Έτσι τον έφτιαξε ο θεός..."



Εδώ και κάμποσα χρόνια η ζωή του χωριού, σκληρή σαν τα πέτρινα βουνά του τόπου, έδειχνε να μη σαλεύει καθόλου. Στο κέντρο του χωριού καμιά τριανταριά σπίτια και τ’ άλλα σκόρπια στους τέσσερους ανέμους .

Τα παιδιά γεννιούνταν στα χωράφια το καθένα με το ριζικό του, εκεί μεγάλωναν,όσα μεγάλωναν, και κει πέθνησκαν, όταν έρχονταν το «πλήρωμα του χρόνου».

Το σπίτι, το χωράφι, το μαντρί και τα ζωντανά όλος ο κόσμος. Τύχαινε και ολόκληρη βδομάδα να μη σταυρωθούν δυο άνθρωποι να πουν μια καλημέρα. Στις οχτώ ή στις δεκαπέντε πετιούνταν κανένας στην εκκλησιά να κάνει δυο κλώνια σταυρό, να κουβεντιάσει με τους άλλους για τις κακομοιριές του, να βρει δανεικό αλεύρι…

Η φτώχεια ήταν πράμα θεϊκό. Έπρεπε να υποφέρει ο δούλος του θεού σε τούτο τον ψεύτικο κόσμο, για να κερδίσει τον αιώνιο. Δεν παραπονιουνταν, γιατί κανένας δεν τους… αδικούσε. Ούτε ζήλευαν, γιατί όλοι βρίσκονταν στην ίδια μοίρα.

Κι αν ξεχώριζαν δυο – τρεις, ο Τσικνής, ο δάσκαλος και ο παπάς… Με τον ιδρώτα του προσώπου τους κέρδιζαν κι αυτοί το ψωμί τους. Άλλωστε, ο πάσα – ένας δεν μπορεί να γίνει πρόεδρος, δάσκαλος ή παπάς και το χωριό χωρίς «κεφάλια» θα χάνονταν.

Πάλευαν με τη γη, με τον καιρό, με τους γειτόνους, αρχίζοντας, και ζούσαν «ήσυχοι», γιατί είχαν βρει την «απόλυτη» αλήθεια: Έτσι ήταν ο κόσμος πάντοτε, έτσι είναι και σήμερα, έτσι θα είναι και αύριο. Έτσι τον έφτιαξε ο θεός.

Μα η ζωή, ό,τι κι αν πεις, είναι ζωή. Ο Χρήστος ο Φλώρος – γραμματοδάσκαλος και δεξιός ψάλτης- που μάθαινε τα παιδιά ανάγνωση και αριθμητική και τον συντηρούσε το χωριό, γέρασε. Κράτησε ως τα στερνά το πρώτο στασίδι και το ψαλτιλίκι και παραχώρησε το δασκαλίκι στο γιο του, που είχε δίπλωμα.

Στην πλατεία έφτιαξε πρώτα η εκκλησία ένα μικρό μαγαζί και σε λίγα χρόνια φύτρωσαν κι άλλα τρία. Τα βραδάκια – ακόμα και τις καθημερινές- μαζεύονταν παρεούλες για κανένα ούζο. Το ούζο έφερνε το τσιγάρο, το τσιγάρο τις συζητήσεις, τους καυγάδες κι άναβαν τα αίματα.

Έβαλαν τηλέφωνο και στις αρχές όλοι τους ήταν σίγουροι πως κάποια παγίδα τους είχαν στήσει, να τους μαζεύουν τους παράδες. Πώς μπορούσε να μιλάς εδώ ,και σιγά μάλιστα ,και ν΄ ακούγεται μακριά ,στην πόλη και πιο πέρα ακόμα;

Ο Κατραμάς,  μπακάλης ,για να τραβήξει πελατεία, έφερε γραμμόφωνο κι ο κόσμος κοίταζε μέσα στο χωνί κι έψαχνε κάτω απ΄ τον πάγκο vα βρει τοv τραγουδιστή . Ο δάσκαλος διάβαζε κάποτε εφημερίδα, την έδινε και στον παπά. Ζήλεψε ο πρόεδρος κι αγόρασε κι αυτός , μια-δυο φορές το μήνα , να τον βλέπουν οι χωριανοί , να τoν σέβονται  και να τον ακούν.

Κάμποσοι πήγαιναν σ’ άλλα μέρη να βρουν δουλιά. Εκεί ανακατεύονταν με άλλους ανθρώπους, κάτι άκουγαν, κάτι μάθαιναν και γύριζαν μ’ άλλον αέρα στο Κακοχώρι. Μερικοί έστειλαν τα παιδιά τους σε μεγαλύτερα σχολειά. Πολλοί νέοι ξενητεύονταν…

Έφτασε ο εισπράκτορας, ο χωροφύλακας, ο δασικός… και βοήθησαν τη σκέψη του αγρότη. Έτσι η παλιά «κάλμα» τελείωσε. Άλλαξε το κλίμα και στην ατμόσφαιρα πλανιέται τώρα κάποια ανησυχία.

Τα «κεφάλια» του χωριού, για να φυλάξουν το λαό, που τους είχε εμπιστευτεί ο θεός και το κράτος, για να τον σκιάξουν, έλεγαν πως αλλού, εκεί κατά τη Ρωσία, έγιναν και γίνονται τέρατα και σημεία. Οι αγρότες απ’ τη μια φοβήθηκαν κι απ’ την άλλη πονηρεύτηκαν. Θα ήθελαν να μάθουν τι σόι ήταν εκείνα τα «τέρατα και σημεία».

[Άλλο ένα απόσπασμα από το μυθιστόρημα του Κώστα Μπόση «Ο ΚΡΑΒΑΡΙΤΗΣ», που (ξανα)διαβάζω αυτόν τον καιρό. Εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα 1983.]

8 σχόλια:

blackbedlam είπε...

Και αφού στησαν το χωριό και φτιάξαν και γιοφύρια νάχουν και καλύτερη επικοινωνία με τους πέρα μαχαλάδες, δεν σκέφτηκαν ότι από αυτά θα μπορούσε να διαβεί κι΄όχτρος.
Έτσι μπήκαν στην πόλη οι οχτροί, που δεν κρατούσαν όπλα και καραμπίνες, μον ήταν ντυμένοι και στολισμένοι και τους πήραν την σοδειά τους, τους δώσανε δάνεια, τους έδειξαν το αυτοκίνητο, τους ξεγέλασανε για να έχουν να τους εκμεταλλεύονται και να πίνουν τον ιδρώτα του κάματού τους.
Και από κει που έλεγαν έτσι τα βρήκαμε έτσι τα κάνουμε γιατί είναι θέλημα θεου, το γύρισαν και πίστεψαν στη δύναμη του χρήματος και στον αφέντη που το είχε. Και πια είχαν να λένε ότι καλά που βρέθηκε και ο τσιφλικάς, ή ο έμπορος, ακόμα και ο τραπεζίτης, ο τοκογλύφος, άλλοτε για να τους πάρει την σοδειά μπιρ παρά, άλλοτε να τους δανείσει με τα δικά τους τα χρήματα, τον δικό τους τον κόπο και άλλοτε για να τους πάρει στο τέλος το χωράφι, γιατί δεν μπορούσε η σοδειά να καλύψει τα τοκογλυφικά δάνεια.
Και στο μεταξύ, ο δάσκαλος, ο παπάς και ο χωροφύλαξ, έκαμαν την δουλειά τους να τους αρμηνεύουν σύμφωνα με τα συμφέροντα του προύχοντα, του εκάστοτε προύχοντα, μέχρι που τον ρόλο τους ανέλαβε μέσα στο ίδιο τους το "σαλόνι" εκείνο το κουτί που έδειχνε όμορφες και μορφωμένες γυναίκες και άντρες κουστουμαρισμένους και γραβατομένους, να τους λένε το παραμύθι και αυτοί να το χάφτουν και να ζουν μια εικονική πραγματικότητα.
Αλλά ξαφνικά, βρέθηκαν να μην είναι τα πράγματα όπως τους τα λέγανε, να είναι αλλιώτικα και αυτοί (εμείς), να μην μπορούμε να τα ερμηνεύσουμε και να κοιτάμε ενεοί την ζωή μας που ρημάζει.
Και πρόσεξε αυτό το τελευταίο που σου γράφω, θα είναι τέτοια για τα επόμενα 20 τέρμενα τουλάχιστον και να το πάρουμε απόφαση ότι: "Θα πρέπει να επιδείξουμε διάθεση για θυσίες και υπέρτατη αντοχή".
"Γιατί η δεύτερη και η τρίτη δεκαετία του 21ου αιώνα πρέπει να γίνουν δεκαετίες κοινωνικών εξεγέρσεων και κοινωνικών επαναστάσεων".
Και όποιος στο μεταξύ επιζήσει, θα μπορεί ίσως, να δει μέσα από τους καθημερινούς αγώνες την καπιταλιστική κοινωνία να μεταλλάσσεται και να οδηγείτε στην εργατική, στην λαϊκή εξουσία.

μαχαιρης είπε...

Αχ...Τι ομορφα που τα λετε...!!
Και το βιβλιο..Ζωγραφιζει...
Και η ΒΒ ζωγραφιζει..!!!
Κοινωνικες εξεγερσεις..Ηρωικες σημαιες, να κυματιζουν..Αρχοντες στην αγχονη...Λαικη εξουσια...
Εγω ευχομαι...Να γινουνε αυτα...Ως τα λετε..!!
Να δει ο καθ ενας τον Θεο που κρυβει μεσα του..
Και πως θα φτασει σ αυτον...!!
Αγαπωντας, με παθος τον ΑΝΘΡΩΠΟ...!!...

Ειθε...!!

Μηπως υπαρχει κι αλλος δρομος;;

Οικοδόμος είπε...

black bedlam,

έτσι κύλησε η ζωή μετά την ήττα των κομμουνιστών στον εμφύλιο πόλεμο, μέχρι και σήμερα, όπως τα περιγράφεις.

Απορώ όμως από πού αντλείς τη βεβαιότητα του λόγου σου, όταν αναφέρεσαι στα «επόμενα είκοσι τέρμενα». Γιατί να μην είναι πέντε, δέκα ή τριάντα.

«Τα πράγματα θα είναι τέτοια», κατά τη γνώμη μου, μέχρι ο λαός να πάψει «να επιδεικνύει διάθεση για θυσίες και υπέρτατη αντοχή».

Επίσης αναρωτιέμαι ποιος θα καθοδηγήσει αυτό το λαό στο να ανατρέψει την υπάρχουσα κατάσταση και να επιβάλλει τη δική του εξουσία.

(αφού πρώτα αλλάξει η διάθεσή του).

Και για να συμπληρώσω την προηγούμενη συζήτησή μας: είναι μαζοχισμός να αυτομαστιγώνομαι μπροστά στον καθρέφτη μου κάθε βράδυ, αφού δεν κατάφερα να πείσω κάποιον για το καλό του, να του ανοίξω τα μάτια.

Η αντίληψη πως πάντα δεν «κάνουν καλά τη δουλειά» οι συνειδητοποιημένοι για να πείσουν τους μη συνειδητοποιημένους κι ότι ο λαός απλώς χειραγωγείται από το σύστημα και υπάρχουν χίλιες δικαιολογίες γι αυτό και δεν φταίει ο ίδιος, κάποτε μ’ ενοχλούσε, τώρα μ’ εξοργίζει.

Οικοδόμος είπε...

Με συγχωρείς,ξεχάστηκα: καλησπέρα και καλή δύναμη!

Οικοδόμος είπε...

Μαχαίρη, καλησπέρα

Αναρωτιέμαι κι εγώ εδώ και χρόνια αν υπάρχει «άλλος δρόμος». Απάντηση πειστική δεν μπόρεσα να βρω μέχρι σήμερα.

Κι αν εγώ κι εσύ κάνουμε διαπιστώσεις για τους λόγους που ο καπιταλισμός δεν έχει να δώσει άλλα στον άνθρωπο,

Κι αν ονειρευόμαστε μια λαϊκή εξουσία κλπ. κλπ., είδαμε στην πράξη και το σύστημα «αντίπαλο δέος», με τα θετικά του (πολλά) και τις αδυναμίες του (επίσης πολλές).

Αναζητούμε κάτι σαν αυτό σήμερα;

«Αγαπώντας με πάθος τον ΑΝΘΡΩΠΟ!»

πιστεύω πως μέσα σ’ αυτές τις πέντε λέξεις θα’ πρεπε να βρίσκεται η ουσία όλων των αναλύσεων, ειδικών και μη.

Η νέα κοινωνία που εγώ ονειρεύομαι, έχει στο επίκεντρό της τον Άνθρωπο και θα πρέπει να είναι πραγματικά νέα.

Καλή δύναμη!

Scorpion49 είπε...

Ο Κώστας Μπόσης αναφέρεται στα χρόνια που ο καπιταλισμός και η υπερκαταναλωτική κοινωνία δεν είχαν βγει ακόμα δυναμικά στο προσκήνιο. Σκληρά και δύσκολα χρόνια, αλλά μακριά από κάθε έννοια των σημερινών προβλημάτων.
Είμαι αριστερός από τα γεννοφάσκια μου και θα πεθάνω ως τέτοιος. Γερνώ όμως, και προσπαθώ να καταλάβω τι είναι αυτό που θέλει η πλειοψηφία του απλού κόσμου δηλαδή, οι εργάτες, οι υπάλληλοι, οι μικρομαγαζάτορες, και ακόμη φοβούνται να επιλέξουν το κόμμα που υπόσχεται τη λαϊκή εξουσία. Προφανώς κάτι πάει στραβά, είτε με τη λειτουργία του εν λόγω κόμματος, είτε με την ψυχοσύνθεση του Έλληνα. Χρειάζεται, χωρίς φυσικά υπερβολές, να εφαρμοστούν τρόποι σύγχρονου μάρκετινγκ, αλλαγής τρόπου προβολής των πολιτικών θέσεων, ώστε να γίνουν κατανοητές από τη νεολαία γιατί εκεί βρίσκετε το μέλλον και η δύναμη της εργατικής τάξης. Με ρωτάει λοιπόν ο γιός μου, που είναι στα 36 του, «πατέρα κάτι πρέπει να αλλάξει στον πολιτικό λόγο της αριστεράς, και ειδικά του ΚΚΕ, να αλλάξουν ηγεσία και τρόπο παρουσίασης των θέσεων τους, ο καπιταλισμός καταρρέει, και η αριστερά παραμένει σχεδόν παγιδευμένη στα στερεότυπα της, σωστά μεν, αλλά χωρίς να δίνουν σχεδόν κανένα αποτέλεσμα στους ίδιους και στο λαό. Μας πήραν και τα σώβρακα, και τι έγινε;» Τι να του απαντήσω; Δώσε τον αγώνα σου και θα δεις φως στο τούνελ; Χρειαζόμαστε φανούς, και μάλιστα θυέλλης!! Χωλαίνει λένε το πολιτικό σύστημα, ναι αλλά εμάς μας ενδιαφέρει πρωτίστως να μη χωλαίνει ο πολιτικός χώρος της αριστεράς.

ΕΥΡΥΤΑΝΑΣ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣ είπε...

Λίγα και από μένα σε επιμέρους σημεία.

Ο αγώνας δίνεται ΚΑΙ για τη νίκη των οραμάτων ΚΑΙ για τους όρους της καθημερινής μας διαβίωσης, ΑΛΛΑ και για την προσωπική αξιοπρέπεια. Εκ τούτων, το ζήτημα έχει πολλές διαστάσεις που αγγίζουν τον καθένα διαφορετικά. Και κατ' επέκταση και η σχέση του με την αριστερά, περιστασιακά ή μόνιμα, διέπεται από το πως αντιλαμβάνεται τα προαναφερόμενα και πόσο τον καθορίζουν.

Κατά τη γνώμη μου, σήμερα και με δεδομένη την δυσοίωνη κατάσταση που έχει οδηγηθεί το λαϊκό και αριστερό κίνημα, δεν μπορεί να σερβίρονται έτοιμες "συνταγές" για τα πάντα. Δεν προκύπτουν από συζητήσεις όλα αυτά. Πάνω απ' όλα η ίδια η πείρα του λαού που θα συμμετάσχει σε ένα μαζικό κίνημα ανατροπής του συστήματος της εκμετάλλευσης, που θα δίνει μάχες και δεν θα συμβιβάζεται με το καθεστώς, θα δώσει και τις αναγκαίες απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα που σε παρόντα χρόνο φαντάζουν δισεπίλυτα.

Εάν υπάρξει τέτοιο κίνημα ΓΝΗΣΙΟ -ΣΑΡΞ ΕΚ ΤΗΣ ΣΑΡΚΟΣ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΛΑΟΥ- τότε και οι λύσεις που θα παράγει και θα θέσει σε εφαρμογή, θα είναι αυτές θα δώσουν πνοή στα όνειρά του.

ΕΥΡΥΤΑΝΑΣ ΙΧΝΗΛΑΤΗΣ είπε...

Παρέλειψα, στο κλείσιμο, να γράψω το σημαντικότερο: Στη φάση που βρισκόμαστε δεν έχουν οικοδομηθεί ούτε καν οι αναγκαίες μαζικές αντιστάσεις μπροστά στην φοβερή επίθεση που δέχεται ο λαός. Ούτε καν αυτό!

Άρα, σε "πρώτο πλάνο" μπαίνει αυτό: Να βγει ο κόσμος από το καβούκι ΜΑΖΙΚΑ, ΝΑ ΣΥΜΜΕΤΕΧΕΙ O ΙΔΙΟΣ ΕΝΕΡΓΑ στους αγώνες και τότε εκεί, μέσα στο "καμίνι" της δική του πάλης, θα πούμε πολλά και ίσως διαφορετικά από αυτά που λέμε σήμερα.