Το πύρινο καλοκαίρι (Ο Αύγουστος του 1944)

ΝΑ ΘΥΜΗΘΟΥΜΕ σήμερα τον μακρινό εκείνο Αύγουστο του 1944, εδώ και 60 χρόνια. Είναι ο μήνας των πιο μεγάλων μπλόκων της χιτλεροφασιστικής Κατοχής. Είναι ο πιο ματωμένος μήνας για τους συνοικισμούς της Αθήνας, αλλά επίσης και για τα μαρτυρικά χωριά της υπαίθρου.
ΑΠΟ τη Μακεδονία ως κάτω στην Κρήτη, από την αδούλωτη Αθήνα καθημερινά κι ολούθε, λαμπάδες και ολοκαυτώματα. Η ώρα της Λευτεριάς πλησίαζε, το έδειχναν όλα τα σημάδια. Οι χιτλερικές μεραρχίες συντρίβονταν από τη θυελλώδικη έφοδο του Κόκκινου Στρατού και υποχωρούσαν σ' όλα τα μέτωπα...
ΚΙ ΟΜΩΣ, το χιτλερικό θεριό, θανάσιμα πληγωμένο, εξακολουθούσε ακόμη να χτυπά λυσσασμένα κυρίως τον άμαχο πληθυσμό με λουτρά αίματος. Κι από κοντά στα χιτλερικά θεριά κι οι γερμανο-τσολιάδες, συγκροτημένα τμήματα που πήραν δραστήρια μέρος, σ' όλα τα μεγάλα μπλόκα που έγιναν εκείνο το καλοκαίρι. Υπολογίζεται πως οι περισσότεροι άοπλοι σκοτώθηκαν εκείνο τον πυρωμένο μήνα, ακόμη και ανήλικα παιδιά.

ΟΙ ΧΙΤΛΕΡΙΚΟΙ, φυσικά, είχαν επιλεγμένους στόχους και δεν άφηναν τους τελευταίους μήνες σχεδόν μέρα, που να μην εξαπολύσουν επιδρομή, να μη σκοτώσουν και να κάψουν σπίτια. Δεν έμεναν όμως αναπάντητοι. Τα τμήματα του ΕΛΑΣ τους χτυπούσαν και φρουρούσαν νύχτα - μέρα τη γειτονιά, φρουρώντας όλα τα περάσματα.
ΕΚΕΙΝΟΥΣ τους μήνες τα μπλόκα συχνά και μεγάλα ήταν, και ο θανάσιμος κίνδυνος για τους αγωνιστές που έπρεπε να βγουν, να κυκλοφορήσουν για να οργανώσουν την παράνομη δουλιά τους και ξαφνικά έπεφταν στο μπλόκο που είχαν στήσει και τότε άρχιζε η διαλογή, με των μασκοφόρων τη «συνδρομή» και τα καμιόνια ασταμάτητα κουβαλούσαν στο Χαϊδάρι, στου Χατζηκώστα, στο Γουδί. Στα μπουντρούμια της Ασφάλειας.
ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ θέμα των χιλιάδων κρατουμένων αγωνιστών θέτουν τα ΕΑΜικά έντυπα και ιδιαίτερα ο «Ρ» που τονίζει σε πρωτοσέλιδο σχετικά: «Πάνω από 8.000 Ελληνες πατριώτες στενάζουν μέσα στις φοβερές Βαστίλλες. Είναι οι πατέρες, οι αδελφοί, οι άντρες και τα παιδιά μας που ήρθαν βράδυ και αυγές και μας τους μάζεψαν μέσα από τα σπίτια μας...».
ΤΟΥΣ μάζεψαν από τους δρόμους και τις πλατείες για να τους στείλουν στη Γερμανία. Είναι άνθρωποι που κρατούνται από το 1936, φυλακισμένοι της 4ης Αυγούστου. Είναι αγνοί πατριώτες και το μόνο τους «έγκλημα» είναι πως έκλεισαν στην ψυχή τους την Ελλάδα και αγωνίστηκαν για τη λευτεριά της....
ΚΙ Η ΕΙΚΟΝΑ συμπληρώνεται από την εφημερίδα μας: «Ερημα τα σπίτια τους, απροστάτευτες οι οικογένειές τους. Ζούνε μέσα στην πιο φριχτή φτώχεια, στην πιο μαύρη θλίψη και απόγνωση. Κάθε ελληνικό σπίτι, γυναίκες, γέροι, παιδιά, ο κλήρος μας, οι επιστήμονες, εργάτες, υπάλληλοι, έμποροι, όλος ο κόσμος, όλα τα στρώματα πρέπει να ξεσηκωθούν, να κινηθούν, να τρέξουν. Με επιτροπές στους Γερμανούς, στους Ράλληδες, με στάσεις, απεργίες, εκδηλώσεις πρέπει οπωσδήποτε να επιβάλουμε την απελευθέρωσή τους....
ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ μας πρέπει να βγουν, πρέπει να γυρίσουν στη γαλήνη των σπιτιών τους. Τα παιδιά πίσω στις μάνες. Οι προστάτες στις οικογένειές τους. Για την Αθήνα και τον Πειραιά είναι ζητήματα τιμής η σωτηρία τους».
ΠΥΡΙΝΟ το καλοκαίρι. Οι μάχες από τα χαράματα στις συνοικίες, που πολλές φορές κρατούσαν ως το βράδυ. Αλλά και συναγερμός στον τομέα της ενημέρωσης (εφημερίδες, προκηρύξεις, τρικ, αφίσες, τηλεβόας, συνθήματα), όλος ο μηχανισμός σε κινητοποίηση ενημέρωσης και με το πασίγνωστο σύνθημα: «Ολοι επί ποδός πολέμου». Μεγάλη η μάχη που έδωσαν τότε τα ΕΑΜικά Μέσα Ενημέρωσης κι ανταποκρίθηκαν επάξια στου αγώνα τις μεγάλες ανάγκες του. Κι είναι αμέτρητοι οι αγωνιστές που έπεσαν στη μάχη της ενημέρωσης.
Η ΚΟΚΚΙΝΙΑ συμπληρώνει κι αυτή εφέτος 60 χρόνια από τον καταματωμένο εκείνο Αύγουστο, το φοβερό Μπλόκο. Κορυφαία περήφανη γειτονιά έζησε από τα πρώτα βήματα πείνα και σκλαβιά. Ομηρία και Μπλόκα. Ολα αυτά, μνήμες μεγάλες και θυσίες απέραντες θα τιμήσει ο Δήμος της Νίκαιας με τις εκδηλώσεις που ετοιμάζει για τα 60χρονα του μεγάλου, του φοβερού Μπλόκου της Κοκκινιάς στις 17 Αυγούστου 1944.

Ριζοσπάστης, 22 Αυγούστου 2004