Μετά το τέλος του Εμφυλίου πολέμου, και τη διάψευση των προσδοκιών του, ο λαός μας πάλευε από τη μια να επιβιώσει στις δύσκολες μέρες που του ξημέρωναν, ενώ παράλληλα προσπαθούσε να επουλώσει τις πληγές του. Πολλές χιλιάδες αγωνιστών της Αντίστασης και του Δημοκρατικού Στρατού, πήραν το δρόμο της υπερορίας.
Άλλοι, οι περισσότεροι, έφυγαν «κυνηγημένοι» από τα χωριά τους προς τις μεγάλες πόλεις και, κυρίως, την Αθήνα. Η «ατμομηχανή» της οικοδομής έπαιρνε μπρος, η ανοικοδόμηση γεννούσε συνεχώς ανάγκες για εργατικά χέρια, και το «ελεύθερο» επάγγελμα του οικοδόμου γινόταν περιζήτητο.
Όλος αυτός ο εργατικός κόσμος, άνθρωποι κατά κανόνα αγράμματοι ή έστω χαμηλής μόρφωσης, σήκωσαν με τις πλάτες τους τις πολυκατοικίες που στέκουν αγέρωχα ως σήμερα, πότισαν τα θεμέλιά τους με ποτάμια ιδρώτα, και πολλές φορές με το αίμα τους. Έπεσαν θύματα εκμετάλλευσης από τους εργολάβους και το κράτος. Δούλεψαν με χαμηλά μεροκάματα, χωρίς ωράριο, χωρίς ασφαλιστικά δικαιώματα, χωρίς ιατρική περίθαλψη. Γέμισαν χρυσάφι, με τη δύναμη των μπράτσων τους, τις τσέπες των αφεντικών, άλλοι σακατεύτηκαν, άλλοι δεν πήραν ποτέ σύνταξη.
Παρά την ύπαρξη εργατικών σωματείων ανά ειδικότητα, ιδρυμένα από τις αρχές του 20ου αιώνα, και μερικά από τα τέλη του 19ου, δεν έχει ακόμα αναπτυχθεί ένα δυναμικό ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα, ανάλογο άλλων κλάδων εκείνης της εποχής. Τέλη της δεκαετίας του ΄50, αρχές αυτής του ΄60, αναπτύσσεται στα μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας και πρώτα απ’ όλα στην Αθήνα, το δοξασμένο, ταξικό, διεκδικητικό, συνδικαλιστικό κίνημα των οικοδόμων.
Οι οικοδόμοι, μαχητές στο γιαπί και στη ζωή, έβαλαν πλάτη στην ανασύνταξη των σωματείων τους σε ταξική κατεύθυνση, κατάφεραν να αποτινάξουν τους εγκάθετους εργατοπατέρες της Ομοσπονδίας τους αλλά και πολλών Εργατικών Κέντρων, πύκνωσαν τις γραμμές τους και άφησαν εποχή με τις ιστορικές απεργίες τους αλλά και άλλων μορφών κινητοποιήσεις, δείχνοντας το δρόμο της σύγκρουσης με την άρχουσα τάξη και τις κυβερνήσεις-εκφραστές της. Διεκδίκησαν και κατέκτησαν μια σειρά από δικαιώματα που έκαναν αίσθηση στην κοινωνία (π.χ. το πενθήμερο-εφτάωρο) και παρέσυραν κι άλλα κομμάτια της εργατικής τάξης στο μονόδρομο των αγωνιστικών διεκδικήσεων.
Αυτοί οι αγώνες αποτυπώνονται – εν μέρει - στις φωτογραφίες αυτές. Από την ιστορική απεργία του Δεκέμβρη του 1960, μέχρι τις μέρες μας. Διακρίνω σ’ αυτές πολλούς παλιούς – κυρίως – συναδέλφους, κάποιοι δε βρίσκονται στη ζωή, ξεχωρίζω νεότερους συναδέλφους, γνωστούς, κάποιους φίλους, παλιούς γείτονες. Στις φωτογραφίες αυτές – κυρίως στις ασπρόμαυρες - κυριαρχεί η μορφή του πατέρα μου, παλιού αγωνιστή συνδικαλιστή, και - επιτρέψτε μου την προσωπική αναφορά - σε κάποιες, λίγες, είμαι δίπλα του, έφηβος γεμάτος ενθουσιασμό και ορμή. Και σε άλλες βέβαια, αργότερα, όντας συνειδητοποιημένος πια οικοδόμος, μαζί με άλλους φίλους συναδέλφους.
Αυτό το φωτογραφικό αφιέρωμα στους αγώνες των οικοδόμων έχει διπλή σημασία. Είναι ένας φόρος τιμής σε όλους αυτούς τους παλιούς συναδέλφους που αγωνίστηκαν για να έρθουν οι καλύτερες μέρες στον τόπο μας, που βράχνιασαν οι φωνές τους, που πρήστηκαν τα ποδάρια τους, που ακόνισαν τη σκέψη και τη συνείδησή τους με τη δύναμη των ιδεών του δίκιου και της κατάργησης της εκμετάλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Που μαζί με τις διεκδικήσεις τους για εργασιακά, ασφαλιστικά και άλλα δικαιώματα, φύτευαν το σπόρο του αγώνα για αλλαγή αυτού του άδικου και απάνθρωπου καπιταλιστικού συστήματος και το χτίσιμο μιας κοινωνίας δίκαιης, ανθρώπινης, σοσιαλιστικής.
Σήμερα, που ο λαός μας δοκιμάζεται σκληρά από την κρίση των καπιταλιστών και των μεταξύ τους αντιθέσεων, σήμερα που στέκεται στην άκρη του βούρκου, παρακολουθώντας τρομαγμένος τη μάχη των βουβαλιών-κερδοσκόπων, το ζητούμενο είναι να αντιδράσει. Να αντιδράσουμε. Να διδαχτούμε από τους αγώνες των παλαιότερων, από την αποφασιστικότητα, από τη μαχητικότητα τους, από τα νικηφόρα αποτελέσματά τους. Τα περιθώρια στενεύουν. Η θηλιά που μας πέρασαν στο λαιμό, σφίγγει ολοένα και πιο πολύ.
Στις 19-20 του Οκτώβρη, Τετάρτη και Πέμπτη, πρέπει να πλημμυρίσουμε το κέντρο της Αθήνας. Να βουλιάξει η πλατεία Συντάγματος. Να τους δείξουμε ότι βγαίνουμε από τη γωνία. Μπαίνουμε στο προσκήνιο. Πρωταγωνιστές. Είμαστε πολλοί και είμαστε εδώ! Το χρωστάμε στους παλιούς αγωνιστές. Το χρωστάμε στα παιδιά μας. Το χρωστάμε στη συνείδησή μας. Πρέπει στη δυσαρέσκεια, στην πίκρα, στον πόνο, στην αηδία, στο μίσος, στην απογοήτευση, στο φόβο, στην απελπισία, στον τρόμο για το αβέβαιο μέλλον μας, να δώσουμε διέξοδο. Η μόνη διέξοδος είναι ο αγώνας. Αγώνας οργανωμένος, συντεταγμένος και αποφασιστικός, μέχρι την πρώτη μικρή μας νίκη που θα μας σπρώξει σε άλλες, μεγαλύτερες, μέχρι την τελική δικαίωση…
Και οι οικοδόμοι θα είναι πάλι στην πρωτοπορία!
 |
| 1960 |
 |
| 1960 |
 |
| 1960 |
 |
| 1960 |
 |
| 1960 |
 |
| 1960 |
 |
| 1966 |
 |
| 1977 |
 |
| 1977 |
 |
| 1980 |
 |
| 1981 |
 |
| 1981 |
 |
| 1982 |
 |
| 1984 |
 |
| 1985 |
 |
| 1985 |
 |
| 1985 |
 |
| 1985 |
 |
| 1985 |
 |
| 1987 |
 |
| 1989 |
 |
| 1992 |
 |
| 1996 |
 |
| 2000 |
 |
| 2001 |
 |
| 2001 |
 |
| 2001 |
 |
| 2001 |
 |
| 2001 |
 |
| 2002 |
 |
| 2004 |
 |
| 2004 |
 |
| 2004 |
 |
| 2004 |
 |
| 2005 |
 |
| 2007 |
 |
| 2009 |
 |
| 2011 |
 |
| Αγώνας μέχρι τη νίκη! |
Πηγές φωτογραφιών:
«Οικοδόμος» (αρχείο)
Ομοσπονδία Οικοδόμων
ΑΣΚΙ
«Ριζοσπάστης»
«Αυγή»
Γειά σου ρε λεβεντιά. Ανατρίχιασα με το αφιέρωμα. Έτσι και μένα ο πατέρας μου, πιτσιρικάς κατέβηκε μονάχος από το χωριουδάκι της Ευρυτανίας, το πληγωμένο από το μοναρχοφασισμό, κι ήρθε στην Αθήνα, στο σκληρό στίβο της βιοπάλης. Οι γονείς στις φυλακές των φασιστών κι αυτός να δουλεύει από μια σταλιά παιδί στις οικοδομές, να ζει στο πετσί του την εκμετάλλευση των αφεντικών, να σπάει τα χέρια του τη μέρα και το βράδυ στο νυχτερινό σχολείο, για να χτίσει μια καλύτερη ζωή. Και να αγωνίζεται, να αγωνίζεται...
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ περήφανη (επαναλαμβάνω η περήφανη) αναφορά σου στην εργατική τάξη και τους θυελλώδεις ταξικούς αγώνες της, με τον τρόπο που την θέτεις, από την αρχή ως το τέλος, αποτελεί μνημείο λεβεντιάς και το εννοώ με όλη τη σημασία.
Εύχομαι ο κλάδος να βρει ξανά το δρόμο της πρωτοπορίας και να μπει εμπροσθοφυλακή ενός μαχητικού λαϊκού εργατικού κινήματος που θα βαδίσει ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ στην επαναστατική οδό της ανατροπής για ένα κόσμο δίκαιο και ανθρώπινο.
Τα σέβη μου!
Φίλε μου "Οικοδόμε",
ΑπάντησηΔιαγραφήαυτές είναι οι ρίζες μας, αυτοί είναι οι αγνοί αγωνιστές γονείς μας, αυτοί πρέπει να είναι οι δρομοδείχτες για τον δικό μας αγώνα. Και τώρα είναι η ευκαιρία να αποδείξουμε ότι οι αγώνες τους δεν πήγαν χαμένοι.
Τον σεβασμό μου και τους αγωνιστικούς μου χαιρετισμούς.
Ωραίος! Μπράβο!
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυρυτάνα Ιχνηλάτη, φίλε διαδικτιακέ.
ΑπάντησηΔιαγραφήΜου "απέδειξες" προ πολλού πως μέσω του διαδικτύου μπορούν να ταξιδέψουν συναισθήματα, να αγγίξουν χορδές, και να κάνουν ανθρώπους φαινομενικά άγνωστους μεταξύ τους, να νιώθουν σα να γνωρίζονται από παλιά. Να νιώθουν ο ένας τον άλλο, "δικό" του άνθρωπο. Κατέχεις μια θέση στην καρδιά μου!
Καλή δύναμη!
Γίτσα μου, τα ίδια ισχύουν και για σένα, το ξέρεις. Και ένα παραπάνω: μας συνδέει το Αγρίνιο!
ΑπάντησηΔιαγραφήΚαλό βράδυ και καλή δύναμη!
Ηρόδοτε καλώς όρισες!
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχαριστώ για το λόγο σου.
Όλοι στον αγώνα!
Καλή δύναμη!
Αμοιβαία η εκτίμηση φίλε. Ειλικρινά...
ΑπάντησηΔιαγραφήΕξαιρετικό το αφιέρωμα και μου θύμισες πολλά. Αν και ο εργασιακός μου βίος ξεκίνησε τον Αύγουστο του 1963 ως απλός υπάλληλος, η τάξη των οικοδόμων μού έκανε την τιμή να με δεχτεί στις αγκάλες της το 1966 (16 ετών) και μέχρι το 1979. Δύσκολα χρόνια μα το ψωμί γλυκό. Τα χρόνια που εργάστηκα στην οικοδομή υπήρξαν για μένα το μέγα σχολείο για το ρίζωμα των πολιτικο-ιδεολογικών μου πεποιθήσεων, ο προσανατολισμός προϋπήρχε, και των αγώνων που πρέπει να δίνουν οι εργαζόμενοι, σε κάθε περίοδο του εργασιακού τους βίου, ώστε να μην καταντήσουν απλές μηχανές που κινούν τις μηχανές προς όφελος των ολίγων. Ο κλάδος των οικοδόμων έχει δώσει πολλούς αγώνες, και έχει κερδίσει πολλές μάχες. Όταν κατέβαιναν οι οικοδόμοι σε απεργία και πορεία στην Αθήνα, οι φρουροί της άνομης τάξης έτρεμαν το θάρρος τους, αλλά και την οργή τους.
ΑπάντησηΔιαγραφήΠολλές φορές σκέφτομαι πότε επιτέλους θα σταματήσουν όλα αυτά, γιατί τόση διαστροφή και απληστία, γιατί θα πρέπει να τρώμε συνεχώς τις σάρκες μας, πότε επιτέλους θα καταλάβουν αυτοί οι ολίγοι ότι όλοι έχουν δικαίωμα στη ζωή, όλοι γεννιούνται για να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή, και κάποια στιγμή να πεθάνουν, να εξαφανιστούν.
Μερικές φορές σκέφτομαι ότι αυτοί οι άνθρωποι ζουν στο δικό τους φανταστικό κόσμο. Ο δικό μας αγώνας είναι να τους επαναφέρουμε στην πραγματικότητα, να τους λογικέψουμε, ή να τους ξεκόψουμε από τη ζωή μας;
Εξαιρετικό και το ιστορικό άλμπουμ!! Στην πρώτη φωτό του 1977, ο ομιλών με την ντουντούκα πρέπει να είναι ο Διαμαντής Μαυροδόγλου, ή μήπως κάνω λάθος;
Εύχομαι καλό βράδυ!
Φίλε scorpion49,
ΑπάντησηΔιαγραφήσχολείο η οικοδομή όπως λες για κόσμο και κοσμάκη. Άλλοι έμειναν, άλλοι έφυγαν, όλοι όμως διδαχτήκαμε.
Όσο υπάρχει ταξική κοινωνία, φίλε, όσο υπάρχουν καταπιεστές και καταπιεζόμενοι, τότε όπως λες "θα τρώμε τις σάρκες μας". Μόνο στην αταξική κοινωνία η ζωή θα αποχτήσει ξανά το νόημα που της αξίζει. Τόσοι και τόσοι αγώνες γι' αυτό το σκοπό. Ο αγώνας συνεχίζεται...
Σωστά αναγνώρισες το Διαμαντή Μαυροδόγλου, από εκείνους τους αγωνιστές τους παλιούς, τους ανιδιοτελείς, τους κομμουνιστές, που από όποια θέση του αγώνα πέρασαν, άφησαν ανεξίτηλο το στίγμα τους.
Καλό βράδυ και καλή δύναμη!