Το δικαίωμα στον προσωπικό χρόνο

Fernando Botero, Still Life with Fruits

Από παιδί, όσο μπορώ να θυμάμαι, γνώρισα ελάχιστους ανθρώπους που μπορούσαν να αφιερώσουν λίγο χρόνο αποκλειστικά στην ύπαρξή τους. Πάντα υπήρχαν οικονομικές κρίσεις, αλλά και ψεύτικα κωλύματα, και όλοι γύριζαν τον τροχό ενός συστήματος του οποίου η βαρβαρότητα φτάνει ως τις μέρες μας. Η μόνιμη φράση που ακούω ακαταπαύστως από τότε μέχρι σήμερα είναι οικεία σε όλους: «Δεν έχω χρόνο για μένα».

2. Ο πολίτης ακούει τα ψέματα του καθεστώτος και προσαρμόζεται για να επιβιώσει. Ανάμεσα στα δικαιώματα που διαρκώς του κλαδεύουν και την ασταθή καθημερινότητα, γλιστράει από τα χέρια του το πιο πολύτιμο: Ο χρόνος, ο προσωπικός χρόνος που αποτελεί πηγή χαράς για τη σκέψη, τη δημιουργία και τους στόχους.

3. Το καθεστώς αξιοποίησε το φόβο στο έπακρο μπροστά σε μια υποθετική καταστροφή και με την πολιτική του απέδειξε ότι μόνο τα φορτία που γέρνουν στην πλευρά του πολίτη μπορούν σε έναν αόριστο χρόνο να τον δέσουν με τη μυστηριώδη δύναμη της Ευρώπης, δίνοντάς του τότε μόνο (πότε άραγε;) το δικαίωμα ως ισότιμο Ευρωπαίο να απολαύσει το χρόνο του και να σκεφτεί όσο θέλει. Και, αν υποθετικά πούμε πως τελικά συμβαίνει αυτό, ποιος θα μας επιστρέψει και με ποιον τρόπο το χρόνο που χάσαμε;

4. Απολαμβάνοντας την ιδιαίτερη εύνοια των εταίρων υπερασπιστών του, ο Τσίπρας πέρασε εύκολα στον νέο του ρόλο, του φιλήσυχου και νομοταγή. Αφού πλέον αποκαταστάθηκε αυτός ο ανόσιος δεσμός, είναι έτοιμος για την προετοιμασία νέων μέτρων που θα στριμώξουν περισσότερο τον πολίτη. Μπροστά σε τέτοια ελεεινή συνθήκη, ποιος μπορεί να μιλήσει για προσωπικό χρόνο και, αν το κάνει, πώς να μην τον αντιμετωπίσουν ως παράφρονα;

5. Η διαίρεση και το άσπονδο μίσος μέσα στο Σύριζα δεν μπορώ να πω ότι έκανε την ψυχή μου να λυπηθεί ιδιαίτερα. Το αντίθετο θα έλεγα: Το πολυσέβαστο άντρον της μεγάλης Αριστεράς, αυτό το «εργαστήριο αρετής και σπουδαστήριο της εξέγερσης», με διασκεδάζει με τον κλονισμό του. Οσοι Συριζαίοι τα έχασαν με το αυταρχικό «είπα και ελάλησα» του αρχηγού τους να μην πικραίνονται, γιατί αν αποδειχτούν έσχατοι κατά την αναμέτρηση, σίγουρα κάποτε θα γίνουν και πρώτοι, όπως αναφέρει ρητά το ευαγγέλιο. Και, κατά το «μηδέν κακόν αμιγές καλού», θα έχουν την ευκαιρία - που είναι απαγορευτική για τον πολίτη - να αξιοποιήσουν το χρόνο τους για προσωπικούς λόγους.

6. Οι σοφές οδηγίες και οι ευχές της Μέρκελ για την ομηρία μας γίνονται πράξη με τη δεσπόζουσα παρουσία του πρωθυπουργού. Από δω και στο εξής εθνικός ήρωας θα είναι ο σιωπηλός πολίτης, στον οποίο θα αντανακλάται ο πατριωτισμός, η ευγένεια και η φιλαδελφία.

7. Παρ' όλες τις πιέσεις, ο πολίτης μπορεί μέσα σε αυτές τις αποτρόπαιες συνθήκες να βρει χρόνο να συναντηθεί με τον εαυτό του, να ξεπεράσει τη φιλοκατήγορη διάθεσή του και να περάσει στην πράξη.

Γιώργος Κακουλίδης

Ριζοσπάστης