Κούβα: εκεί που οι εκλογές δεν είναι της πλάκας

Στις 24 Απρίλη 2015 στην Κούβα διεξάγονται οι  τοπικές εκλογές, οι οποίες  γίνονται κάθε 2,5 χρόνια.  Υπάρχουν και στη χώρα μας αυτοί που χαμογελούν ειρωνικά στο άκουσμα τέτοιων ειδήσεων, ακόμα και σήμερα που το πολιτικό σύστημα και ο κοινοβουλευτισμός τους, βιώνει τον απόλυτο εκφυλισμό  διεκπεραιώνοντας τις λογιστικές εργασίες   των δανειστών  και λοιπών εταίρων.   Ας τους αφήσουμε  να το γλεντήσουν, και ας προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε την εκλογική διαδικασία μιας χώρας που δεν είναι της πλάκας και  οι άνθρωποι εκεί  δεν ψηφίζουν για πλάκα.

Οι τοπικές εκλογές  στην Κούβα είναι μια σοβαρή διαδικασία, καθώς τα τοπικά Λαϊκά Συμβούλια θεωρούνται και είναι, το κύτταρο της Λαϊκής Εξουσίας. Το Λαϊκό Συμβούλιο (της Λαϊκής Εξουσίας), είναι υποδιαίρεση του Δήμου με βάση τον αριθμό των κατοίκων. Ένας Δήμος  έχει πολλά Λαϊκά Συμβούλια, ένα σε κάθε γειτονιά,   και  το αντίστοιχο  Δημοτικό  Συμβούλιο της Λαϊκής Εξουσίας, που  εκλέγεται με την ίδια διαδικασία.

Στις 24 Φλεβάρη ξεκίνησε η εκλογική καμπάνια με τη διαδικασία της επιλογής των υποψηφίων. Στην Κούβα δεν κατεβαίνουν κόμματα αλλά πρόσωπα στις εκλογές, ούτε το Κομμουνιστικό Κόμμα υποδεικνύει υποψήφιους.

Στις 25 Μάρτη θα ολοκληρωθεί  αυτή  η διαδικασία  της επιλογής των υποψηφίων μέσα από 46.344 λαϊκές συνελεύσεις γειτονιάς, στις οποίες συμμετέχουν, συζητούν  και επιλέγουν τους υποψήφιους, όλοι οι κουβανοί που έχουν συμπληρώσει τα 16 χρόνια.

Για κάθε θέση επιλέγονται 2-8 υποψήφιοι, οι οποίοι για να εκλεγούν θα πρέπει να συγκεντρώσουν την απόλυτη πλειοψηφία των ψηφοφόρων στις εκλογές που θα ακολουθήσουν.

Ο κάθε ψηφοφόρος έχει το δικαίωμα να προτείνει υποψήφιο στη λαϊκή συνέλευση, η οποία αποφασίζει τις υποψηφιότητες  που θα συγκροτήσουν το ψηφοδέλτιο.  Η ψηφοφορία είναι μυστική, η καταμέτρηση των ψηφοδελτίων γίνεται δημόσια, και η συμμετοχή στην εκλογική διαδικασία είναι ισότιμη και δωρεάν. Την εποπτεία της εκλογικής διαδικασίας  έχει η Εθνική Εκλογική Επιτροπή, με αντίστοιχα όργανα σε όλα τα επίπεδα. Την ευθύνη της  (στη δική μας γλώσσα) “ισότιμης προβολής”, δηλαδή, της γνωστοποίησης των υποψηφίων την έχουν οι αντίστοιχες εφορευτικές επιτροπές.

ΓΙΑ ΝΑ ΣΥΝΕΧΙΖΟΥΜΕ ΝΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥΜΕ.
ΚΟΥΒΑ, ΤΟΠΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ 2015

Αν αυτή η εκλογική διαδικασία μοιάζει ίσως λίγο “μονότονη”, ας δούμε κάποια στοιχεία παντελώς ξένα στο δικό μας κοινοβουλευτισμό.

– Ένας  υποψήφιος  στις τοπικές εκλογές στην Κούβα, όχι μόνο δεν επιτρέπεται αλλά και δε χρειάζεται να ξοδέψει χρήματα για να εκλεγεί, αφού τον επιλέγουν κατ’ αρχή για υποψήφιο  οι συμπολίτες του  μέσα από τις λαϊκές συνελεύσεις, και τον εκλέγουν ή όχι με  μυστική ψηφοφορία.

– Ένας υποψήφιος που εκλέγεται σε ένα δημόσιο αξίωμα που θα χρειαστεί  να απασχοληθεί “επαγγελματικά” σε αυτό,  διατηρεί το μισθολογικό καθεστώς της δουλειάς  που έκανε πριν. Πληρώνεται δηλαδή κάθε μήνα, π.χ από το εργοστάσιο, διατηρεί όλα τα μισθολογικά, συνταξιοδοτικά κ.α  δικαιώματα, και αν δεν επανεκλεγεί (το τελευταίο Συνέδριο αποφάσισε τις 2 θητείες)  επιστρέφει στην παλιά του δουλειά.

–  Κάθε εκλεγμένος σε δημόσιο αξίωμα, υποχρεώνεται από το νόμο (με ποινή έκπτωσης από το αξίωμα)  να  οργανώσει κάθε 6 μήνες δημόσιο απολογισμό στο Σώμα που τον εξέλεξε (λαϊκή συνέλευση). Προβλέπεται διαδικασία   ανάκλησής του, τόσο σε αυτήν την απολογιστική διαδικασία, όσο και πριν ή μετά από αυτήν, αν προκύψει λόγος.

Ας σημειώσουμε εδώ, ότι μιλάμε για το κομμάτι της εδαφικής συγκρότησης της Λαϊκής Εξουσίας στο κατώτερο και πιο άμεσο επίπεδό της.  Η διευκρίνιση αυτή είναι αναγκαία, γιατί  υπάρχει και το παραγωγικό κομμάτι συγκρότησής της, που είναι επίσης σοβαρό και πολύ ενδιαφέρον.

Η αίσθηση που έχεις στην Κούβα, είναι ότι όλοι  διαρκώς, κάπου συμμετέχουν και συζητούν και αυτό ορισμένοι το θεωρούν παράγοντα γραφειοκρατισμού.

Όμως, αν σκεφτεί κανείς ότι οι  μαζικές και κοινωνικές οργανώσεις, έχουν μέχρι και δικαίωμα βέτο σε νόμο που τις αφορά, η συμμετοχή και η συζήτηση έχει άμεσο υλικό ενδιαφέρον, καθώς συμμετέχεις και αποφασίζεις για πράγματα που αφορούν την ζωή σου. Και αυτό  δεν είναι καθόλου θεωρητικό, έχει συμβεί  π.χ, να μην πάνε διατάξεις κάποιου εκπαιδευτικού νόμου στη Λαϊκή Εθνοσυνέλευση, επειδή διαφώνησε η FEU (Ένωση Φοιτητών).

Και όταν λέμε συμμετοχή των μαζικών και λαϊκών οργανώσεων, δεν μιλάμε για συνεδριάσεις  κάποιων Διοικητικών Συμβουλίων. Μιλάμε για μαζικές διαδικασίες, που συμμετέχουν τα  εκατομμύρια μέλη αυτών των οργανώσεων.

Είναι χαρακτηριστική η πολύμηνη συζήτηση για την επικαιροποίηση του βασικού εργατικού νόμου, όπου συζήτησαν  για μήνες εκατομμύρια  σε όλους τους χώρους δουλειάς, και η συζήτηση ολοκληρώθηκε στο Συνέδριο των Συνδικάτων ( CTC ).

Αυτά γίνονται σε αυτό το νησάκι σε πείσμα (του τέλους) της ιστορίας.  Μέσα από φωτιά και τσεκούρι, και μέσα  σε αυτά τα (φαινομενικά) μικρά και καθημερινά, διαμορφώνεται ο Νέος Άνθρωπος και   παραμένει ανοιχτό το παραθυράκι προς τη Νέα Κοινωνία.

Αξίζει τον κόπο …

Βαγγέλης Γονατάς

Ατέχνως