Ένας διάλογος ανάμεσα σε αθάνατους νεκρούς και ζώντες «νέους»...

Γιώργος Σικελιώτης: «Στο απόσπασμα».
(μολύβι – μελάνι)

«Αν η ελευθερία δε βαδίσει στα χνάρια του αίματός μας, εδώ θα μας σκοτώνουν κάθε μέρα». Αυτά τα λόγια του ποιητή δείχνουν το δρόμο που πρέπει να βαδίσουμε, για να βρουν τα όνειρα εκδίκηση και να 'ρθει εκείνη η μέρα, που ο άνθρωπος θα βαδίσει λεύτερος και με το κεφάλι ψηλά. Εκεί, μπροστά στην είσοδο του κάτεργου, έξω από τα τείχη και τα κελιά που έπνιγαν τις κραυγές των βασανισμένων συντρόφων, 7 άνθρωποι, παρά τα δάκρυα στα μάτια και τη σπασμένη από συγκίνηση φωνή, κατάφεραν να ζωντανέψουν, μέσα από τις απαγγελίες τους, το μεγαλείο της ψυχής των ηρώων.

Από τον πρώτο αντάρτη στην ιστορία της ανθρωπότητας, τον Προμηθέα, που αναφωνούσε προς τον κατήγορό του «ποτέ να μην περάσει από το νου σου πως θα τρομάξω εγώ στου Δία τη γνώμη», μέχρι την πρώτη γυναίκα, τη δασκάλα Ειρήνη Γκίνη, που ως την ώρα που την εκτέλεσαν, με τους Αμερικανούς πια να εξουσιάζουν τον τόπο μας, τραγουδούσε τη ΔΙΕΘΝΗ, χιλιάδες άνθρωποι βάδισαν στο δρόμο της αντίστασης και απλόχερα έδωσαν τη ζωή τους θυσία στον αγώνα.

Αγέρωχες φωνές, γνήσιες πατριωτικές σκεπάζουν τους αιώνες της ιστορίας μας. Μέσα στα χρόνια της μαύρης σκλαβιάς, πριν ακόμα γίνει κράτος η Ελλάδα, εθελόδουλοι, προσκυνημένοι ξένων αφεντικών, προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να πνίξουν τις φωνές των λαϊκών αγωνιστών.

Και αν στην Ελλάδα είχαμε την επανάσταση του 1821, στη Γαλλία προηγήθηκε η επανάσταση του 1789 και αργότερα η πρώτη προλεταριακή επανάσταση στον κόσμο, η Παρισινή Κομμούνα. Ηρωες ξεπετάχτηκαν από το λαό και έγιναν σύμβολο των καταπιεσμένων. Ενας από αυτούς, ο Μπλανκί, που, απαντώντας προς τους κατηγόρους του, είπε: «Η συνείδηση του καθήκοντος, που εκπλήρωσα με ηρεμία και επιμονή, μ' έκανε να κρατήσω το κεφάλι ψηλά μέσα στις πιο σκληρές δοκιμασίες. Θα 'ρθει η μέρα της απαλλαγής από τις πλάνες και των επανορθώσεων: Λίγο με νοιάζει αν η μέρα αυτή λάμψει σ' ένα μπουντρούμι».

Σικάγο. Μεγάλο ποτάμι φουσκωμένο, το αμερικάνικο προλεταριάτο ξεχύνεται στους δρόμους. Ο Σπάις, ο Φίσερ, ο Πάρσον, ο Νιμπ, στις δίκες τους, γίνονται κατήγοροι των κατηγόρων τους: «Αν νομίζετε ότι με το να μας κρεμάσετε, θα συντρίψετε το εργατικό κίνημα... το κίνημα απ' όπου τα εκατομμύρια των καταπιεσμένων, τα εκατομμύρια αυτών που εργάζονται σκληρά μέσα στη φτώχεια και τη μιζέρια, περιμένουν τη λύτρωση, αν αυτή είναι η γνώμη σας, τότε κρεμάστε μας. Εδώ θα ποδοπατήσετε μια σπίθα, αλλά εκεί κι εκεί, πίσω σας και μπροστά σας, παντού φλόγες ξεφυτρώνουν. Είναι μια υπόγεια φωτιά. Δεν μπορείτε να τη σβήσετε...».

Την ίδια εποχή και στην πατρίδα μας συνεχίζονται οι αγώνες του λαού για καλύτερες μέρες. Το 1918 ιδρύεται το ΚΚΕ και μπαίνει μπροστάρης σε κάθε λαϊκό, απελευθερωτικό, πατριωτικό αγώνα.

Χιλιάδες κομμουνιστές, αγωνιστές, ΕΑΜίτες δολοφονήθηκαν στις φυλακές, στις εξορίες, στα εκτελεστικά αποσπάσματα. Μοναρχοφασιστική δικτατορία 4ης Αυγούστου, Εθνική Αντίσταση, Εμφύλιος, Χούντα. Μακρόνησος, Ακροναυπλία, Κέρκυρα, Λέρος, Γιούρα, Ωρωπός, Αλικαρνασσός, Κορυδαλλός, Αβέρωφ, Γεντί Κουλέ. Χιλιάδες αγωνιστές βασανίστηκαν και δολοφονήθηκαν άγρια.

Ηρωες, σύμβολα ανδρείας, αξιοπρέπειας, περηφάνιας, ακλόνητης πίστης στην υπόθεση του λαού και στα ιδεώδη του σοσιαλισμού και του Κομμουνισμού, έδειξαν ποιοι είναι με τις απολογίες τους στα στρατοδικεία.

«Ούτε ένα δάκρυ, μητέρα, για τον αγώνα του λαού πεθαίνω ηρωικά. Οταν ο άνθρωπος δίνει τη ζωή του για ανώτερα ιδανικά, δεν πεθαίνει ποτές, κι αν ξέρει να ζει, ασφαλώς ξέρει και να πεθαίνει...» γράφει στη μητέρα του ο δάσκαλος Γιάννης Τζιτζιλώνης, λίγο πριν οδηγηθεί στο εκτελεστικό απόσπασμα.

Ο άνθρωπος με το γαρίφαλο, ο Νίκος Μπελογιάννης, μπροστά στους κατηγόρους του, δηλώνει περήφανα: «Δεκάδες φορές, μπήκε μπροστά μου το δίλημμα: Να ζω προδίδοντας τις πεποιθήσεις μου, την ιδεολογία μου, είτε να πεθάνω παραμένοντας πιστός σ' αυτές. Πάντοτε προτίμησα το δεύτερο δρόμο και σήμερα τον ξαναδιαλέγω... Αντικρίζω την καταδικαστική σας απόφαση με περηφάνια και ηρεμία. Και με το κεφάλι ψηλά θα στηθώ μπροστά στο εκτελεστικό σας απόσπασμα».

«Εάν με εκτελέσουν, είμαι πρόθυμος να θυσιαστώ και το δικό μου αίμα να είναι το αίμα του τελευταίου πατριώτη που χύνεται, για να ανασυγκροτηθεί και να ζήσει η Ελλάδα.

Εκείνοι που μ' αγαπούν και με σέβονται, οφείλουν να πειθαρχήσουν στο κόμμα, να διαφυλάξουν την ΕΝΟΤΗΤΑ του κόμματος και να 'χουν εμπιστοσύνη στην ηγεσία του κόμματος. Τιμή μου εγώ έχω πάνω απ' όλα την τιμή του κόμματος», δηλώνει ο Νίκος Πλουμπίδης.

«Καλύτερα να πεθαίνω για τα ιδανικά μου, τίμια, που είναι και ιδανικά όλων των εργαζομένων, παρά να ζήσω άτιμη, προδίδοντας το κόμμα μου που στέκει πρωτοπόρο και καθοδηγεί το λαό μας στην πάλη του για εθνική ανεξαρτησία και λαϊκή λευτεριά. Είμαι περήφανη γιατί πεθαίνω σαν λαϊκή αγωνίστρια και μέσα απ' τις γραμμές του ηρωικού ΚΚΕ», γράφει, σε γράμμα προς την οικογένειά της, η ΕΠΟΝίτισσα Κούλα Ελευθεριάδου.

Ενας διάλογος στο πέρασμα των αιώνων. Ενας διάλογος ανάμεσα σε αθάνατους νεκρούς και ζώντες «νέους», που επέλεξαν να βαδίσουν στα χνάρια του «αδούλωτου στρατού της δικαιοσύνης».

Ριζοσπάστης, 25 Απρίλη 2000.