Η πρωτοπόρα δράση της Κούβας στην παροχή ιατρικών υπηρεσιών σε όλο τον κόσμο

Το ανεπανάληπτο έργο της Λατινοαμερικανικής Σχολής Ιατρικής στην Αβάνα

Ο Πρόεδρος της Κούβας αποχαιρετά τους Κουβανούς γιατρούς και νοσηλευτές που ρίχνονται στη μάχη κατά του «Εμπολα» στη Δυτική Αφρική

Με την αφορμή της πρόσφατης επίσκεψης της αντιπροσωπείας του ΚΚΕ στην Κούβα, στην οποία επικεφαλής ήταν ο Δημήτρης Κουτσούμπας, ΓΓ της ΚΕ, είχαμε την τύχη να γνωρίσουμε από πρώτο χέρι την ξεχωριστή και πρωτοπόρα προσφορά της σοσιαλιστικής Κούβας στην ανθρωπότητα μέσω της Λατινοαμερικανικής Σχολής Ιατρικής (Escuela Latinoamericanica de Medicina - ELAM).

Η αντιπροσωπεία γνώρισε από κοντά το πολύ σπουδαίο έργο που επιτελεί η ELAM, που εκπαιδεύει εντελώς δωρεάν φοιτητές από κάθε γωνιά του πλανήτη, τους οποίους επιλέγουν οι χώρες προέλευσής τους.

Από το 1959 και τη νίκη της Κουβανικής Επανάστασης η χώρα αυτής της Λατινικής Αμερικής έχει μια μεγάλη ευαισθησία για τη δημόσια υγεία και την αλληλεγγύη στους λαούς που έχουν ανάγκη βοήθειας σε όλες τις ηπείρους. Η κουβανική διεθνιστική βοήθεια σε ό,τι αφορά τον τομέα της Υγείας ξεκίνησε το 1963 από την Αλγερία, όπου πάνω από 30.000 υγειονομικοί έχουν προσφέρει τη συμβολή τους. Σήμερα παρέχεται ιατρική βοήθεια σε πάνω από 69 χώρες, ενώ από την ELAM έχουν ήδη βγει πάνω από 20.000 γιατροί από 124 χώρες.

Στήριξη των λαών - προσφορά ζωής

Η ιδέα για τη δημιουργία της Σχολής ήρθε μετά τους καταστροφικούς κυκλώνες του 1998 («Τζορτζ» και «Μιτς») στην Κεντρική Αμερική με χιλιάδες θύματα και τεράστιες υλικές ζημιές, όπου, όπως μας είπαν οι υπεύθυνοι της Σχολής, η κουβανική ιατρική αποστολή που βρέθηκε από την πρώτη στιγμή εκεί δεν αντιμετώπισε μόνο έναν κυκλώνα αλλά έναν πραγματικό «κοινωνικό κυκλώνα», με την έννοια ότι ο λαός ήταν αβοήθητος, χωρίς ιατρικές και κοινωνικές υποδομές. Ετσι, η ηγεσία της Κούβας, με επικεφαλής τον Φιντέλ Κάστρο, τότε Πρόεδρο της χώρας, διαπίστωσε την ανάγκη και προώθησε την ιδέα να δημιουργηθεί ανθρώπινο κεφάλαιο, δηλαδή ιατρικό προσωπικό, σε αυτές τις χώρες, που θα συμβάλλει στην ανακούφιση των φτωχών πληθυσμών. Οι νέοι, λοιπόν, που θα εκπαιδεύονταν γι' αυτό το σκοπό δεν θα έπρεπε μόνο να είναι επιστήμονες υψηλού επιπέδου αλλά και με αναπτυγμένο το αίσθημα της αλληλεγγύης, του ανθρωπισμού και της ανιδιοτελούς προσφοράς στους λαούς τους. Αυτόν ακριβώς το στόχο επιτελεί η Σχολή που ιδρύθηκε στην Κούβα το 1999, στα περίχωρα της Αβάνας, στις εγκαταστάσεις της Ναυτικής Ακαδημίας «Γκράνμα», που παραχωρήθηκαν από το υπουργείο των Ενοπλων Επαναστατικών Δυνάμεων.

Ο Γενικός Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ στην επίσκεψη στη Λατινοαμερικανική Σχολή Ιατρικής στην Αβάνα

Η Σχολή διαθέτει σύγχρονες εγκαταστάσεις σε μια έκταση 1,2 εκατομμυρίων τ.μ., με βιβλιοθήκη ιατρικών πληροφοριών, εργαστήρια, φοιτητικές εστίες, εστιατόρια, χώρους αναψυχής και άθλησης. Αυτήν την περίοδο έχει πάνω από 3.000 φοιτητές από 85 χώρες (από Λατινική Αμερική, Αφρική, Ασία και ΗΠΑ). Την επιλογή των φοιτητών, που είναι πολύ αυστηρή (προϋποθέτει απολυτήριο λυκείου με καλές επιδόσεις στα μαθήματα των θετικών επιστημών), κάνουν οι οργανώσεις που στηρίζουν το Νησί της Επανάστασης σε συνεργασία με τις πρεσβείες της Κούβας ανά τον κόσμο, που δίνουν και τις υποτροφίες.

Στα πρώτα δύο χρόνια της φοίτησης γίνεται προετοιμασία για τη γλώσσα και τα αντικείμενα που έχουν σχέση με την Ιατρική και μετά οι φοιτητές ενσωματώνονται στις σχολές Ιατρικής, στα 21 κουβανικά πανεπιστήμια του κλάδου της Υγείας μαζί με τους Κουβανούς συναδέλφους τους, και ολοκληρώνουν τις σπουδές τους με εξετάσεις, όπου τους παρέχεται ο τίτλος του Δόκτορα Γενικής Ιατρικής. Ταυτόχρονα υπάρχει η δυνατότητα παραπέρα εξειδίκευσης.

Πρώτος πρύτανης της Σχολής ήταν ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός δάσκαλος και πρωτοπόρος γιατρός Χουάν Ντομίνγκο Καρίσο Εστεβές. Ο επιστήμονας αυτός, που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 64 χρόνων, το Νοέμβρη του 2012, είχε σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο Φιλίας των Λαών «Πατρίς Λουμούμπα» της Μόσχας, ήταν εξειδικευμένος στην ιστο-εμβρυολογία, καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Σάντα Κλάρα, όπως και επίτιμος καθηγητής σε πανεπιστήμια της Λατινικής Αμερικής και της Ευρώπης. Είχε πάρει πολλά βραβεία στη χώρα του και το εξωτερικό και το 1991 αναδείχτηκε στην Κεντρική Επιτροπή του ΚΚ Κούβας.

Αποψη της Λατινοαμερικανικής Σχολής Ιατρικής στην Αβάνα

Την τεράστια σημασία της Σχολής ανέδειξαν και στην αντιπροσωπεία του ΚΚΕ ο πρόεδρος της Φοιτητικής Επιτροπής, ένας δευτεροετής φοιτητής από τη Νότια Αφρική (τη μόνη χώρα που επιθυμεί να πληρώνει η ίδια τις σπουδές των φοιτητών της), και μια επίσης δευτεροετής φοιτήτρια από τις ΗΠΑ, που ήρθε στην Κούβα μέσω της οργάνωσης «Πάστορες για την ειρήνη». Οι δύο αυτοί νέοι μίλησαν για την ποικιλομορφία αυτού του πολυεθνικού εργαστηρίου της αλληλεγγύης, της συναδέλφωσης και της κατανόησης καθώς και για την εκτίμηση που έχουν στην Κούβα και το λαό της, που μέσα από τη δραστηριότητα της Σχολής έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν βαθιά.

Στην πρώτη γραμμή στη μάχη ενάντια στον «Εμπολα»

Η Κούβα είναι από τις πρώτες χώρες στον κόσμο που έσπευσε να ανταποκριθεί έμπρακτα στην έκκληση που απηύθυνε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για βοήθεια στις χώρες της Δυτικής Αφρικής που έχουν πληγεί από τον αιμορραγικό ιό του «Εμπολα». Ετσι, από τις 10 Οκτώβρη μια εξειδικευμένη κουβανική ιατρική μπριγάδα από 165 επαγγελματίες γιατρούς και νοσηλευτές βρίσκεται στη Σιέρα Λεόνε για να προσφέρει τις υπηρεσίες της. 
Επίσης, στις 20 Οκτώβρη 2 ακόμη αποστολές γιατρών, 53 για Λιβερία και 38 για Γουινέα (που ανεβάζουν τους Κουβανούς υγειονομικούς στη Δυτική Αφρική σε 256), αναχώρησαν από την Αβάνα. Πρόκειται για μέλη της Διεθνούς Μπριγάδας Ειδικευμένων Υγειονομικών για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών και μεγάλων επιδημιών «Χέρνι Ρίιβ», την μπριγάδα που δημιουργήθηκε το 2005 μετά τον κυκλώνα «Κατρίνα» στις ΗΠΑ και στη συνέχεια προσφέρει τις υπηρεσίες της σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Η μπριγάδα αυτή ονομάζεται έτσι προς τιμήν του Αμερικανού μαχητή που πάλεψε στο πλευρό του κουβανικού απελευθερωτικού στρατού στον πρώτο πόλεμο της ανεξαρτησίας (1868 - 1878) και έπεσε στη μάχη στις 4 Αυγούστου 1876 στο Ματάνσας, σε ηλικία 27 χρόνων.

Το σήμα της Λατινοαμερικανικής Σχολής Ιατρικής στην Αβάνα

Ο ίδιος ο Πρόεδρος της Κούβας, Ραούλ Κάστρο, αποχαιρέτησε με συγκίνηση και μεγάλο θαυμασμό τους εθελοντές υγειονομικούς όλων των ηλικιών που συμμετέχουν στις διεθνιστικές αποστολές. Πολλοί δε από αυτούς είναι έμπειροι εξειδικευμένοι γιατροί με συμμετοχές και σε άλλες διεθνιστικές αποστολές.

Επίσης, η Κούβα ανακοίνωσε ότι είναι έτοιμη να αναπτύξει ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης σε αφρικανικές χώρες που δεν έχουν πληγεί από την επιδημία του «Εμπολα», εκεί όπου υπάρχει παρουσία Κουβανών γιατρών. Η Κούβα διατηρεί 32 ιατρικές αποστολές σε όλη την Αφρική με 4.048 υγειονομικούς, ανάμεσά τους 2.269 γιατρούς. Ταυτόχρονα η κυβέρνηση της Κούβας πρωτοστάτησε και στην πρόσφατη έκτακτη σύνοδο της ALBA - TCP (Mπολιβαριανή Συμμαχία της δικής μας Αμερικής - Συμφωνία Εμπορίου των Λαών) για τον «Εμπολα» και τη συνάντηση επιδημιολόγων που πραγματοποιήθηκε μέσα στη βδομάδα για το συντονισμό και τη συνεργασία των επιστημόνων όλης της ηπείρου. Στη συνάντηση στην Αβάνα, την Τετάρτη και την Πέμπτη, συμμετείχαν 278 επιδημιολόγοι από 34 χώρες της αμερικανικής ηπείρου, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και του Καναδά, όπου αποφασίστηκαν η δημιουργία επιδημιολογικών ελεγκτικών κέντρων κατά του ιού και ο συντονισμός της έρευνας για την αντιμετώπισή του.

Δημήτρης Καραγιάννης

Ριζοσπάστης