Ξανανοίγει σήμερα η «Αλκυονίς» του θρύλου και του μύθου...

Εφτασε το πλήρωμα του χρόνου. Σήμερα, Κυριακή 26/10, σηκώνεται ξανά η αυλαία της ιστορικής, αθηναϊκής κινηματογραφικής αίθουσας «Αλκυονίς», στην Ιουλιανού. Την είδηση του εγχειρήματος της επαναλειτουργίας της, ακολούθησε πληθώρα ενθουσιασμένων και ενθουσιαστικών μηνυμάτων, κατ' αρχήν από ανθρώπους της τέχνης, του πνεύματος και του πολιτισμού. Η «New Star», η εταιρεία διανομής κινηματογράφου Τέχνης με μακρά ιστορία, μαζί με καινούργιους συνεργάτες, αναλαμβάνουν, σε πείσμα των καιρών και των πολυεθνικών, να πραγματώσουν ένα μεγαλεπήβολο στόχο. Να στήσουν έναν πολυχώρο πολιτισμού με θέατρο, κινηματογράφο, εκθέσεις εικαστικών, φωτογραφίας, συναυλίες, βιβλιοπαρουσιάσεις - και όχι μόνο - στο ποιοτικό πνεύμα της «Αλκυονίδας», προσαρμοσμένο στις σημερινές συνθήκες και ανάγκες...

«Πολύ ευχάριστη» χαρακτήρισε την είδηση της επαναλειτουργίας ο Κώστας Καζάκος. «Μακάρι να οργανωθεί καλά και να έχει τη συμπαράσταση του κοινού, αυτήν που αρμόζει στην ιστορία που κουβαλάει η Αλκυονίδα» (...) Και συνεχίζει: «Θα παίξει καθοριστικό ρόλο στις πολύ σκοτεινές συνθήκες κάτω απ' τις οποίες ζούμε. Θα είναι μια πόρτα πολιτισμού, στην οποία θα έχει άμεση πρόσβαση ο λαός μας που είναι διψασμένος για πολιτισμό!»

Η «Αλκυονίς», κορωνίδα των, πάλαι ποτέ, ζωντανών κινηματογραφικών αιθουσών Τέχνης της Αθήνας (Στούντιο, Ιλιον, Ελλη κ.ά.), άρχισε να λειτουργεί το φθινόπωρο του '69, εν μέσω μαύρης κι άραχλης χούντας. Από τα πρώτα της βήματα κατόρθωσε να διαμορφώσει συγκεκριμένη εικόνα σε σχέση με το χαρακτήρα και το στίγμα της. «Αποκάλυψε», κυριολεκτικά και μεταφορικά, σε ένα «διψασμένο» ιδιαίτερα για τη σύνθετη Τέχνη του κινηματογράφου κοινό, τα κλασικά αριστουργήματα της Ιστορίας του παγκόσμιου κινηματογράφου, το μεγαλειώδη σοβιετικό κινηματογράφο που προβαλλόταν για πρώτη φορά στην Ελλάδα, τον Αϊζενστάιν και τους άλλους σημαντικούς Σοβιετικούς θεωρητικούς και κινηματογραφιστές, τις σπουδαίες εθνικές κινηματογραφίες και τα «ρεύματα», τις «σχολές» από τις τέσσερις γωνιές της Γης. Ακόμα συνέβαλε τα μέγιστα στο να προσεγγίσει το αθηναϊκό κοινό, το «διαφορετικό λόγο» που ο σύγχρονος ελληνικός κινηματογράφος προσπάθησε να αρθρώσει το 1966, έτος τομή στην Ιστορία του, μέσα από πέντε ταινίες που σαν σύνολο κυριαρχούνταν από νέες αντιλήψεις τόσο σε επίπεδο κινηματογραφικής προσέγγισης όσο και φόρμας. Το 1970 ο Θόδωρος Αγγελόπουλος γυρίζει την «Αναπαράσταση», ταινία όχι απλά θαυμαστής αφηγηματικής και στιλιστικής οπτικής, αλλά έργο που αμφισβητεί τη μονοσήμαντη αφηγηματική γραφή και αγγίζει το ιστορικό γίγνεσθαι. Το 1971, η «Αναπαράσταση», αμετάβλητο σημείο αναφοράς στην εξελικτική πορεία του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου, προβλήθηκε κατ' αποκλειστικότητα στην «Αλκυονίδα», σημειώνοντας θεαματική επιτυχία! Η «Αλκυονίς» δεν αρκείται στο να προμηθεύεται τις ταινίες που προβάλλει μόνο από τα κατεστημένα γραφεία εισαγωγής και διανομής, αλλά γίνεται και η ίδια εισαγωγέας επιλεγμένων ταινιών που προορίζονται για προβολή αποκλειστικά στο χώρο της, στηρίζοντας έμπρακτα την ανεξάρτητη, από εμπορευματικά κυκλώματα δημιουργία και το πολιτικό και προοδευτικό σινεμά της εποχής. Κατ' αυτόν τον τρόπο μύησε στην πραγματική Τέχνη του σινεμά και την αισθητική παιδεία, τουλάχιστον μια γενιά κινηματογραφόφιλων νεολαίων τότε. Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στις πρωινές κυριακάτικες προβολές, με πλείστες θαυμαστές επιλογές από τη φιλμογραφία της Ιστορίας του παγκόσμιου κινηματογράφου και ακόμη, στις πυρετώδεις συζητήσεις ανάμεσα σε κοινό και κριτικούς, με δεσπόζουσα την εμβληματική φυσιογνωμία του δασκάλου Βασίλη Ραφαηλίδη. Η «Αλκυονίς» δε θα μπορούσε παρά να καταστεί τοπόσημο πολιτισμού, έννοια άρρηκτα συνδεδεμένη με τη συλλογική μνήμη της εποχής.

«Η "Αλκυονίδα" είναι τα νιάτα μας, τα βιολογικά και καλλιτεχνικά. Μέσα σ' αυτήν την ξεφτίλα, την μπόχα και την κατρακύλα, είναι μια πρόκληση που θα μας βρει όλους συμμέτοχους», λέει ο Νίκος Κούνδουρος για την επανεκκίνηση της θρυλικής αίθουσας, ενώ η Λίλα Καφαντάρη συμπληρώνει: «Ανάμεσα στις ταινίες εμπόρευμα που διακινούν οι πολυεθνικές και τον κινηματογράφο Τέχνης που ενεργοποιεί το μυαλό του θεατή για να τον κάνει καλύτερο και κοινωνικά χρήσιμο, η απόσταση είναι χαώδης. Γι' αυτό η αναβίωση της "Αλκυονίδας" έχει μεγαλύτερη σημασία από ποτέ και για τους δημιουργούς και το κοινό. Και με τη στήριξη όλων μας, μπορεί να γίνει η όαση που τόσο έχουμε ανάγκη.

Η επανεκκίνηση της "Αλκυονίδας" εκτός από έντονη συναισθηματική φόρτιση ενέχει τη γλυκιά νοσταλγία καιρών χαλεπών, μιας εποχής δύστροπης, αλλά με διαφορετικά ποιοτικά χαρακτηριστικά από τη σημερινή. Γιατί σήμερα, στο πλαίσιο της παγκόσμιας καπιταλιστικής κρίσης, διαπιστώνουμε και εξίσου σημαντική κρίση στον κινηματογράφο, παρά τις κάποιες σποραδικές ανατάσεις. Το πρόβλημα της διανομής συναγωνίζεται εκείνο της παραγωγής... 

Η απουσία κρατικής χρηματοδότησης αναγκάζει τους κινηματογραφιστές να ευελπιστούν σε χρηματοδότηση από σχετικά ταμεία της ΕΕ ή ιδιώτες χορηγούς. Αυτό όμως προϋποθέτει αυτολογοκρισία και "μπουρδολογία", που να κάνει το έργο αγνώριστο και να μη γνωρίζει κανείς αν μπορούμε πια να μιλάμε για "καλό κινηματογράφο", Τέχνης, δημιουργού κ.λπ. Τουλάχιστον κρίνοντας από τα κυρίαρχα και ισχύοντα μοντέλα και συμπεριφορές... Αλλά, μέσα στη 45ετία από την ίδρυση της "Αλκυονίδας", άλλαξε σημαντικά και ο "έτερος συμβαλλόμενος" στο συμβόλαιο της σχέσης σινεμά / θεατή. Ο παραλήπτης του μηνύματος. Το κοινό. Που ανδρώθηκε μέσα σε επί τούτου χαοτικό οπτικοακουστικό τοπίο. Διδάχθηκε τους κώδικες αυτού του οπτικοακουστικού αχταρμά κι έμαθε να αρέσκεται σε αυτό το είδος, πρακτικά είναι το μόνο που μπορεί να καταλάβει, γιατί το γνωρίζει. Ετσι οι κινηματογραφικές του επιλογές είναι δικαιολογημένα τηλεοπτικές, "διαφημιστικές", "παιχνιδιού υπολογιστή" κ.λπ.».

Ο Βαγγέλης Σιδέρης - ο ιδιοκτήτης και κατασκευαστής της αίθουσας που απεβίωσε πριν 2 χρόνια - βάφτισε την αίθουσά του «Αλκυονίδα» από τις Αλκυονίδες Νήσους στον Κορινθιακό όπου συνήθιζε να ψαρεύει αλλά και, από τις «αλκυονίδες ημέρες» που συμβολίζουν την καλοκαιρία μέσα στην καταχνιά...

Για τα εγκαίνια της αίθουσας, η «Αλκυονίς» New Star Art Cinema και οι Εκδόσεις «Καζαντζάκη» συνδιοργανώνουν σήμερα στις 7 το βράδυ Φεστιβάλ Μνήμης και Τιμής στον Νίκο Καζαντζάκη - με αφορμή τη συμπλήρωση 57 χρόνων από το θάνατό του - το οποίο τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων. Θα προβληθούν οι ταινίες «Ζορμπάς ο Ελληνας» (1964) του Μιχάλη Κακογιάννη, «Ο Μεγάλος πειρασμός» (1988) του Μάρτιν Σκορτσέζε και η σπάνια «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» (1957) του Ζυλ Ντασέν. Μαζί τους θα προβληθεί και η μικρού μήκους ταινία του Μάριου Ιορδάνου «Το μυστικό του Θησέα» (2014).

Ριζοσπάστης