Κατάσκοπος των ανθρώπων

Ο ποιητής Τζιμ Μόρισον σ' ένα τραγούδι του λέει ότι είναι ο κατάσκοπος στο σπίτι της αγάπης. Κατάσκοπος του Θεού ή των ανθρώπων είναι μια θαυμάσια εμπειρία μες στην καθημερινότητα. Ο καθένας από μας μπορεί να γίνει κατάσκοπος και να φωτίσει στιγμές που περνούν απαρατήρητες και χάνονται στο βάθος του χρόνου. Είτε το κάνεις σαν παιχνίδι είτε γιατί έχεις ανάγκη μιας μαρτυρίας, η καταγραφή αυτή είναι πολύτιμη.

1. Μια νεαρή ανθοπώλις προσφέρει λουλούδια σ' έναν πελάτη. Πίσω του ακριβώς είναι μια παρέα μαθητών που απολαμβάνει τα χρώματα των λουλουδιών και τα δάχτυλα της κοπέλας που προσφέρει.

2. Ενας γέρος άνθρωπος είναι πεσμένος στην οδό Πανεπιστημίου. Δεν έχει πια τίποτα δικό του, εκτός από τις αναμνήσεις του: Κάποτε, πεσμένος στο μέτωπο, βρέθηκε με τους συντρόφους του μέσα στη λάσπη. Μπορούσε όμως τότε από κει να βλέπει τον ουρανό και να τον δοξάζει.

3. Ενας εργάτης μέσα σ' ένα «χαράκωμα» της ΕΥΔΑΠ βλαστημά γιατί μπροστά του υπάρχουν πάντα χωράφια με στάχυα που κυματίζουν ελεύθερα. Θέλει να τα διασχίσει, μα δεν μπορεί. Πρέπει να σκάβει για ίσκιους που έχουν μεγάλες πιθανότητες να γίνουν μικροί ήλιοι. Αυτή είναι η δουλιά του.

4. Σ' ένα εργοστάσιο, την ώρα του διαλείμματος, μια εργάτρια προσπαθεί να θυμηθεί τους παιδικούς της φίλους. Οι εικόνες που της έρχονται πρώτες είναι: μια μισογκρεμισμένη εκκλησία, οι φωνές τους, ένα ποδήλατο που χάζευαν όλοι σε μια βιτρίνα και κανείς τους δεν μπόρεσε να αγοράσει, μια σχολική εκδρομή όπου έτρεχαν αμέριμνοι. Ανακαλύπτει πως δεν έχει πια τη δύναμη να δει τα πρόσωπά τους.

5. Ενας ναυτικός υπογράφει μέσα σ' ένα γραφείο το συμβόλαιό του για να μπαρκάρει. Δεν κοιτάει τι υπογράφει, γιατί βιάζεται. Ο ωκεανός μιλάει μέσα του. Τα λιμάνια τον περιμένουν. Ο μυθοπλάστης νους του λέει πως η οικογένεια που αφήνει πίσω του είναι ευτυχισμένη.

6. Η κουβέντα ανάμεσα σε τρεις φίλους σταματά απότομα. Από μπροστά τους παρελαύνουν οι ταπεινώσεις και οι εξευτελισμοί που πέρασαν σ' όλη τους τη ζωή. Περνάει και μια μικρή κοπέλα, που τους υπενθυμίζει πως δεν πρέπει να στενοχωριούνται για τίποτα, γιατί και οι τρεις τους χρόνια τώρα είναι πεθαμένοι.

7. Σ' ένα βιβλιοπωλείο ένας νεαρός, ξεφυλλίζοντας ένα άλμπουμ με παλιές φωτογραφίες, φτάνει και στην πιο σημαντική. Είναι ο Φίρερ μπροστά σ' έναν στρατιώτη βαριά τραυματισμένο από το μέτωπο. Το τρομερό όμως κάνει από παντού την εμφάνισή του: οι γιατροί και οι νοσοκόμοι υποβαστάζουν, όρθιο, πάνω στο κρεβάτι, τον στρατιώτη, προκειμένου έτσι και μόνο έτσι να δώσει το χέρι του στον Φίρερ.

8. Ενας μπάτσος, σε μια εκπομπή στην τηλεόραση, επιδεικνύει το σκυλί του, φυσικά ράτσας Πίτμπουλ, με υπερηφάνεια, αποκαλώντας το «γιο του». Κι έχει δίκιο. Δεν μπορείς να ξεχωρίσεις μπάτσο από σκύλο. Είναι μια μεγάλη θεολογική στιγμή, γιατί έτσι κατανοούμε τι εννοούν οι χριστιανοί όταν μιλούν για το «ομοούσιον».

9. Είχα χρόνια να τον δω. Μεγαλογιατρός πια σε μεγάλο ιατρικό κέντρο, με το σπίτι του στα βόρεια προάστια και την οικογένειά του ευτυχισμένη. «Δε θα το πιστέψεις», μου είπε μόλις με είδε, «με είπε αγάπη μου». Είχε «ψωνίσει» από το κέντρο της Αθήνας μια «πεταλούδα» για μοναχικούς. «Στο σπίτι σου τι γίνεται;», τον ρώτησα. «Η γυναίκα μου κάνει τη ζωή της και λείπει διαρκώς», μου απάντησε. «Οταν επιστρέφω από τη δουλιά, η κόρη μου ακούει μουσική ή βλέπει τηλεόραση. Μόνον ο σκύλος μού κάνει χαρές, μόνον αυτός με υποδέχεται».

Γιώργος Κακουλίδης

Ριζοσπάστης, 15/12/2002