Φιντέλ, ανεξάντλητος επαναστάτης

Κείμενο του Hernando Calvo Ospina, (Κολομβιανός δημοσιογράφος & συγγραφέας που κατοικεί στη Γαλλία, συνεργάτης της Le Monde Diplomatique), το οποίο ο ίδιος διάβασε στις 17 Απριλίου του 2013 στο Casa de la América Latina de Paris (Σπίτι της Λατινικής Αμερικής στο Παρίσι), κατά την διάρκεια της παρουσίασης του βιβλίου “Le droit de l’Humanité à l‘existence” ("Το δικαίωμα της Ανθρωπότητας στο να υπάρχει"), το οποίο περιέχει 22 "Reflections" ("Στοχασμούς") του ηγέτη της Κούβας, Φιντέλ Κάστρο Ρουζ. 

Είναι ένας από τους μεγαλύτερους χαρακτήρες του εικοστού αιώνα. Στη Γαλλία, δεν υπάρχει κανένας του αναστήματός του, ούτε καν ο Charles de Gaulle. Είτε μας αρέσει είτε όχι, ο Φιντέλ Κάστρο, αυτός ο άνθρωπος, είναι ένας ζωντανός μύθος . [...]

Σε τρεις περιπτώσεις, έχω μοιραστεί συζητήσεις μαζί του, και αυτές έχουν μείνει χαραγμένες στη μνήμη μου ως οι πιο σημαντικές στιγμές της ζωής μου. Είχα επίσης την ευκαιρία να τον ακούσω ζωντανά να μιλάει σε διάφορες περιπτώσεις. Δεν κρατούσα σημειώσεις ενώ άκουγα τις αναλύσεις του, γιατί ήξερα ότι την επόμενη ημέρα θα τις διάβαζα στον κουβανικό Τύπο. Χρησιμοποιούσα τον χρόνο μου στο να τον παρακολουθώ. Έβλεπα πως κουνάει τα χέρια του χειρονομώντας κοντά στη γενειάδα του, κουνώντας τον δείκτη του δεξιού χεριού του σαν το ραβδί ενός διευθυντή ορχήστρας. Κάθε φορά, φοβόμουν ότι η φωνή του θα σπάει, καθώς ακουγόταν μερικές φορές κάπως βραχνή, αλλά κάθε φορά έκανα λάθος, και συνέχιζε να μιλάει για περισσότερες από τέσσερις ώρες συνεχόμενα. Ανάλογα με το νόημα των προτάσεων του, ήταν εναλλάξ ηγέτης, δάσκαλος, σύντροφος ή πατέρας. 

Θα χρειαζόταν απαραίτητα μια μακροχρόνια έρευνα στην ιστορία της ανθρωπότητας για να καθοριστεί εάν υπήρξε ποτέ αποδεδειγμένα ένας πολιτικός αρχηγός πιο ικανός από τον Φιντέλ. Εκτός από το γεγονός ότι έχει μια καταπληκτική μνήμη, μπορεί να κάνει στο άψε σβήσε και μαθηματικούς υπολογισμούς. [...]

Η κουβανική επανάσταση επιβίωσε επειδή ο Φιντέλ δεν θέλησε να αντιγράψει οποιοδήποτε σύστημα, κινεζικό, σοβιετικό ή άλλο. Ο Φιντέλ και οι κουβανοί διαμόρφωσαν την πιο ισότιμη κοινωνία. Αλλά φυσικά, 50 χρόνια είναι ένα μικρό χρονικό διάστημα για να αφαιρέσει κανείς το βάρος των 500 ετών ευρωπαϊκής και η αμερικανικής αποικιοκρατίας.

Ο Φιντέλ υπήρξε ένας στρατηγός από τους λίγους στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ένας μεγάλος ονειροπόλος με καρδιά που έζησε για τους ανθρώπους του και στην επανάσταση υπήρξε στρατιώτης στην πρώτη γραμμή. Αλλά, επιπλέον, έχει κάνει πολλά και για πολλούς φτωχούς ανθρώπους στον κόσμο. Όταν οι διάφορες κυβερνήσεις πρότειναν να στείλουν στρατεύματα, αυτός έστελνε γιατρούς και δασκάλους δωρεάν. Η Αϊτή είναι το πιο πρόσφατο παράδειγμα. Θυμάμαι την δυσπιστία μου, όταν ήξερα ότι είχε αποφασίσει να δημιουργήσει την Λατινοαμερικάνικη Σχολή Ιατρικής και να παρέχει υποτροφίες σε χιλιάδες νέους φτωχούς από τη Λατινική Αμερική και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και το έκανε στα τέλη της προηγούμενης δεκαετίας, όταν η οικονομική κατάσταση του νησιού ήταν ακόμα πολύ δύσκολη. Και αυτή η σχολή είναι ακόμα εκεί, και παράγει γιατρούς για ολόκληρη την ήπειρο.

Τον Δεκέμβριο του 2011, ο Φιντέλ μπήκε στο Βιβλίο Ρεκόρ Γκίνες ως «το πρόσωπο με τις περισσότερες φορές απόπειρας δολοφονίας». Εκτιμάται ότι το διάστημα 1959 - 2000, υπήρξαν 638 σχέδια και απόπειρες δολοφονίας εναντίον του, σε μεγάλο βαθμό καθοδηγούμενα από την Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών των ΗΠΑ (CIA). Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η CIA απευθείας έχει δώσει τη δική της εκδοχή για το γεγονός, εξηγώντας γιατί ο Φιντέλ είχε γίνει έμμονη ιδέα για την κυβέρνησή της. "Πολλοί από τους πολιτικούς ηγέτες μας (εν. τις ΗΠΑ) πίστευαν ότι η Κούβα θα έπρεπε να είναι μέρος της επικράτειάς μας και θεωρούσαν πως είχαν κάθε δικαίωμα να αποφασίσουν για το τι πρέπει να συμβεί εκεί. Και αν ο Κάστρο δεν ήταν εκεί, αυτό θα ήταν σίγουρα κάτι καλό. Ο Κάστρο είχε μετατραπεί για αυτούς σε ένα εμπόδιο, που τους προκαλούσε και τους ενέπαιζε. Και αυτό τρόμαζε μια υπερδύναμη".

Ο Φιντέλ και η επανάσταση του έδωσαν νέα τροπή στα πράγματα στην Αμερική. Τίποτα δεν θα ήταν ποτέ το ίδιο, είτε στρατιωτικά είτε πολιτικά: η Ουάσιγκτον έπρεπε να αναπροσαρμόσει ολόκληρη τη στρατηγική της αυτοκρατορία της.

Αλλά ο Φιντέλ Κάστρο πώς κατάφερε να επιβιώσει από τόση σκληρότητα και τέτοια μέσα; Πολλοί ακόμα θυμούνται εκείνο το βράδυ της 8 Ιανουαρίου 1959, όταν ο Φιντέλ μπήκε στην θριαμβευτικά στην Αβάνα, και στη μέση της ομιλίας του ένα περιστέρι προσγειώθηκε στον ώμο του. Υπήρξε σιωπή στο ακροατήριο και πολλοί έκαναν το σημείο του σταυρού σαν να θεώρησαν αυτό το γεγονός σαν ένα σημάδι από το Θεό που ευλόγησε τον «εκλεκτό». Αλλά καμία υπερφυσική δύναμη δεν θα μπορούσε να έχει κάνει τόσα πολλά για να εξασφαλιστεί η ασφάλεια του, αν δεν ήταν οι άνθρωποι του και ο λαός του στην Κούβα, καθώς και οι πολλοί φίλοι της επανάστασης του στο εξωτερικό που τον πρόσεχαν.

Στις 19 Φλεβάρη του 2008 ήμουν στην Αβάνα. Ο ήλιος έλαμπε εκείνο το πρωί, αλλά η ατμόσφαιρα ήταν διαφορετική παντού. Είχαν περάσει μόνο λίγες ώρες μετά την εξάπλωση του μηνύματος που ανέφερε ότι ο Φιντέλ εγκατέλειπε τα καθήκοντά του ως Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας και ως Αρχηγός. Είχε ζητήσει να συνεχίσουν να τον αποκαλούν όλοι απλώς ως «ο σύντροφος Φιντέλ». Δάκρυα κυλούσαν στα μάτια πολλών ανθρώπων που είχα γνωρίσει. «Είναι σαν ένας πατέρας να παραιτείται από το να είναι γονιός», λέγαν. Όμως, γύρω στο μεσημέρι άκουσα: «Και τι με αυτό που ανακοίνωσε ο Φιντέλ; Ο Φιντέλ είναι ο Φιντέλ! Αυτός θα είναι για πάντα ο Διοικητής μας, ακόμα και μετά το θάνατό του!».

Δεδομένου ότι πολλοί θα ήθελαν να το ακούσουν αυτό, λοιπόν ναι, θα το πω: ο Φιντέλ έκανε λάθη. Άνθρωπος είναι. Είναι λογικό να κάνει σφάλματα. Όμως τα παραδέχθηκε. Για να μάθετε, θα πρέπει απαραίτητα να διαβάστε μερικά μόνο πράγματα από το τεράστιο πνευματικό του έργο. Έχω δει την ικανότητά του να προχωρήσει καθώς διορθώνει τα λάθη του.

Για όλα αυτά και για πολλά περισσότερα θα έχω τεράστιο σεβασμό και θαυμασμό για τον Φιντέλ, για τον πολιτικό ηγέτη, για τον άνθρωπο, για τον ονειροπόλο και οραματιστή. Διότι χάρη σε αυτόν, στην Κούβα δεν υπάρχει η δυστυχία που υπάρχει στη Λατινική Αμερική, αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε πολλά μέρη της Ευρώπης, όπως το όμορφο Παρίσι. Κανένα παιδί στην Κούβα δεν κοιμάται στους δρόμους, ούτε υποφέρει από την πείνα, ούτε δε πάει σχολείο. Και αυτό είναι το έργο του Φιντέλ. Και εργάζεται για το μέλλον των παιδιών και ενεργεί επίσης και για τους γονείς τους και για τις γενιές που έρχονται, είναι το πιο ευγενές και τεράστιο ανθρώπινο έργο.

Και όμως, πολλοί χαρακτηρίζουν σαν δικτάτορα τον Φιντέλ και θα ήθελαν το θάνατό του. Αλλά, λέγοντας αυτά, δεν γνωρίζουν, ή δεν τους βολεύει να γνωρίζουν, ότι δισεκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο χρειάζονται "Fideles". Χρειάζονται έναν Fidel Castro Ruz που θα τους κάνει να πιστεύουν ότι είναι άνθρωποι και ότι δεν ήρθαν σε αυτόν τον κόσμο μόνο για να υποφέρουν.

Σας ευχαριστώ πολύ.

Sierra Maestra