Άκου και μη μιλάς

Στο σπίτι δεν ακούγαμε συχνά Καζαντζίδη. Ο πατέρας συνήθιζε να βάζει κασέτες με αντάρτικα ή δημοτικά, και στο ραδιόφωνο ακούγαμε αραιά και που κανένα παλιό λαϊκό. Καλά ήταν τα αντάρτικα –είχα μάθει απ’ έξω τους στίχους όλων των τραγουδιών της κασέτας- και οι φωνές του Πανδή και της Δημητριάδη με ανατρίχιαζαν, όμως τα τραγούδια του Στέλιου, από την πρώτη μας επαφή, άρχισαν να μπαίνουν κι αυτά σιγά σιγά στο αίμα μου σαν μικρόβιο μέχρι που η "ασθένεια"  εκδηλώθηκε σύντομα.

Τέλη δεκαετίας του ΄70 και αρχές του ΄80 η μπάντα των μεσαίων κατακλυζόταν από δεκάδες ερασιτεχνικούς ραδιοσταθμούς, που στην πλειοψηφία τους έπαιζαν Νέο Κύμα, Πουλόπουλο και Βοσκόπουλο ή, πιο σπάνια, παλιά λαϊκά. Ο Καζαντζίδης μου κρατούσε συντροφιά τις νύχτες στο μαξιλάρι μέσα από το «ραδιάκι», ένα μικρό μακρόστενο ραδιόφωνο με κάλυμμα από μαύρο πλαστικό. Πολλά καλοκαιριάτικα βράδια μ’ έπαιρνε ο ύπνος δίπλα στην ανοιχτή μπαλκονόπορτα με το ευωδιαστό νυχτολούλουδο,  κι αυτός τραγουδούσε μόνος μέχρι το ξημέρωμα.

Ο φίλος μου ο Κώστας από το Γυμνάσιο είχε μια μεγάλη συλλογή από κασέτες του Καζαντζίδη. Κάποιες  φορές κάναμε κοπάνα και πηγαίναμε κρυφά στο σπίτι του για να τον ακούσουμε και να πιούμε δυο ούζα παρέα με την κάφτρα ενός καρέλια. Έτσι, σεμνά και ταπεινά, «μελετούσα» τον Στέλιο στο πέρασμα του χρόνου.

Ένα από τα αμέτρητα τραγούδια του που αγαπώ πολύ είναι το «Τραγουδώ» (Άκου και μη μιλάς). Τη μουσική έγραψε ο Τάκης Σούκας και τους στίχους η Βάντα Κουτσοκώστα, που τυχαίνει να καταγόμαστε κι οι δυο από τη Χώσεψη. Αυτό το τραγούδι που το είχα μέσα μου άρρηκτα δεμένο με τη  φωνή του Καζαντζίδη, πριν από καιρό το τραγούδησε ο Πασχάλης Τερζής, εκτός προγράμματος, στο νυχτερινό κέντρο που εργαζόταν και μαζί με  άλλα, ηχογραφήθηκε «ζωντανά».

Τραγουδώ και τα λόγια μου πάνε

φτάνουν ως τον ουρανό

σαν τσιγγάνικος ήχος

σε παλιό γραμμόφωνο

Άκου και μη μιλάς

η κιθάρα στενάζει απόψε

Άκου και μη μιλάς

στο τραγούδι μου νόημα δώσε

Τον καημό και τον πόνο μου νιώσε

Άκου και μη μιλάς

Τραγουδώ και τα χείλη μου σπάνε

μες το γκρίζο δειλινό

και με παίρνει στη νύχτα

το πικρό παράπονο

Χωρίς να κάνω συγκρίσεις (μου είναι αδύνατο για διάφορους λόγους), ο Τερζής ανήκει κι αυτός στις αγαπημένες –για μένα, μια από τις μεγαλύτερες- φωνές που πάντα με  αγγίζουν και με συγκινούν. Το αστείρευτο ταλέντο του μας το χαρίζει απλόχερα μέσα από τα τραγούδια που έχει ερμηνεύσει όλα αυτά τα χρόνια, κι ας με «απογοητεύει» -πολύ συχνά- με το ρεπερτόριο και τις καλλιτεχνικές του επιλογές. Όσες φορές όμως τραγούδησε παλιά γνήσια λαϊκά τραγούδια έβγαλε πιότερο απ’ την ψυχούλα του και μας δώρισε.

Οι επανεκτελέσεις ή διασκευές μεγάλων τραγουδιών, λίγες φορές  δικαιώνουν όσους τις τολμούν. Ειδικά στο λαϊκό τραγούδι, προτιμώ τις αυθεντικές εκτελέσεις, εκτός από λίγες περιπτώσεις που τις ακούω ευχάριστα, κατατάσσοντάς τις όμως πάντα σε χαμηλότερο  βάθρο.

Καμιά  δεν κλόνισε την «εμπιστοσύνη» μου στον αρχικό ερμηνευτή (εννοείται πάντα για το συγκεκριμένο τραγούδι). Αυτό συνέβη με το «Τραγουδώ» όταν το πρωτοάκουσα από τη φωνή του Τερζή. Ακούγοντας από τότε άπειρες φορές και τις δυο εκτελέσεις και χωρίς να έχω αποφασίσει ποια  από τις δυο είναι καλύτερη, τολμώ να πω πως το τραγούδι αυτό ταιριάζει περισσότερο στον Τερζή. Σε αντίθεση με την πιο δωρική -εδώ- ερμηνεία του Καζαντζίδη, ο Τερζής φαίνεται να "ζει" το τραγούδι με ένταση κι ένα πάθος μοναδικό, και  παρασύρει μαζί του τον ακροατή σε μια ατέλειωτη περιδίνηση συναισθημάτων. Εσείς τι λέτε;